Donald Duck (personage)
Donald Duck (13 maart 1934) is een fictieve eend uit de strips en tekenfilms van Walt Disney. Zijn achternaam betekent eend in het Engels.
Als je Donald Duck ziet, herken je hem meteen aan z'n witte lijf met oranje snavel en poten en aan het blauwe matrozenpakje. Daarbij draagt hij een blauwe muts met een zwart flapje. Niemand anders dan Donald Duck heeft zo'n grote oranje snavel, zo'n platte kop van voren, en zo'n stroeve achterkant.
Walt Disney
De geestelijk vader van Donald Duck is Walt Disney. Disney tekende in de twintiger jaren van de 20e eeuw filmpjes voor verschillende tekenfilm-makers. Door zijn tekenkunst werd hij veel gevraagd als medewerker, maar het duurde altijd erg lang tot de filmpjes klaar waren. Te lang, omdat hij zo zorgvuldig was. Alles moest helemaal kloppen, voordat hij het goed vond. De extra tijd die hij nodig had, maakte zijn werk in het begin zo duur, dat niemand hem meer wilde hebben.
Walt Disney maakte in 1927 zijn eerste eigen filmpjes. Hij creëerde daarin Mickey Mouse, een tekenfilmfiguurtje dat zeer bekend zou worden. Donald Duck speelt in die eerste filmpjes nog niet mee. In 1934 vervaardigde Disney het filmpje The Wise Little Hen (Het slimme kippetje) waarin een bescheiden bijrol werd vervuld door de 'eigenzinnige' Donald Duck. Maar de brutale eend werd in korte tijd zo bekend, dat Walt Disney er het eerste geld voor zijn volgende films mee verdiende. En ook die werden steeds goed verkocht. Nu hoefde niemand meer te mopperen dat zijn filmpjes zo duur waren. Walt Disney begon een bedrijfje dat van toen af aan tekenfilms maakte. In het begin alleen over Donald Duck, maar later over bijna alles en iedereen. Als het maar niet over echte mensen ging.
Overigens is Donald Duck het grootste deel van zijn bestaan niet door Walt Disney getekend maar door een aantal anderen, waarvan Carl Barks de meest getalenteerde was. Na 1934 heeft Disney niet meer zelf getekend voor zijn tekenfilms. Zijn talent lag meer in het opzetten, organiseren en regisseren van de films. Wel eiste hij dat iedereen die eraan meewerkte niet zijn eigen naam onder het werk zou zetten, maar die van Disney.
Karakter
Donald is beroemd geworden door zijn opmerkingen en zijn gedrag in de filmpjes. De bekende eend spreekt als een mens, maar is zo koppig als een ezel. Hij is lief, stout en nieuwsgierig tegelijk. Hij wil alles goed doen, maar altijd gaat het juist andersom. Zeker wanneer hij bezig is met zijn neefjes Kwik, Kwek en Kwak, die vaak ondeugende plannetjes hebben, waarvan Oom Donald het slachtoffer is.
Door de manier waarop Donald Duck is getekend kunnen jonge, maar ook oudere mensen goed zien hoe Donald zich voelt, wat hij wil en welk humeur hij heeft.
Het gezicht van Donald staat bijna nooit het zelfde. Donald kan verschillende bekken trekken: boos, héél erg boos, verbaasd, droevig, blij en slim. maar ook chagrijnig of juist tevreden. Is Donald tevreden, dan krullen de uiteinden van zijn snavel omhoog. maar als hij verdrietig is wijzen zijn "mondhoeken" naar omlaag. Net als bij een mens. Donald heeft eigenlijk bijna altijd een glad gezicht. Aan de achterkant van zijn kop heeft hij altijd een paar haartjes overeind staan. Als Donald erg nijdig is dan staan bijna alle haren overeind. Vaak kun je ook aan zijn pet zien hoe het met hem gaat: als hij kalm is, dan staat zijn pet recht op zijn kop, en als hij boos is hangt zijn pet over zijn ogen. Als hij verbaasd is glijdt het petje soms van zijn hoofd af.
foto: Snoop
Familie en omgeving
Donald Duck is op 13 maart 1934 geboren, hetgeen te zien is in de tekenfilm "Donald's happy birthday". Verschillende stripauteurs, zoals Keno Don Rosa, plaatsen zijn geboorte echter eerder, rond 1920. In deel XI van De jonge jaren van Oom Dagobert komt hij al voor (als kind) in 1930.
Donald woont in Duckstad en daar woont ook zijn familie. Vaak zijn z'n vrienden ook familieleden, zoals de schatrijke Oom Dagobert.
Donald woont samen met zijn drie neefjes Kwik, Kwek en Kwak. De drie neefjes zijn een keer bij hem op bezoek gegaan en sinds die tijd nooit meer vertrokken. Hun moeder is Donalds zus: Dumbella. Kwik, Kwek en Kwak kunnen de liefste engelengezichtjes trekken. Maar je moet je niet vergissen. Het zijn geen echte lieverdjes: ze bedenken vaak ondeugende dingen en daar is oom Donald vaak de dupe van. Eigenlijk zijn de neefjes slimmer dan Donald. Ze kunnen heel aardig zijn voor Oom Donald en zijn dapper, trouw en lief. Het zijn misschien wel een soort superkinderen.
Misschien wel het meest bekende familielid is Oom Dagobert Duck: de eend die in het geld zwemt. Hij loopt vaak met een hoge hoed, heel deftig. Maar hij is ook heel gierig. Donald heeft altijd te weinig geld, maar op zijn oom hoeft hij echt niet te rekenen. Dagobert neemt de neefjes en Donald wel vaak mee op de gekste avonturen. Ze gaan samen de hele wereld rond op zoek naar schatten en nog meer geld, En op zoek naar dat geld zijn het steeds weer "De Zware Jongens" die er op uit zijn het geld van oom Dagobert te stelen. Donald moet zijn oom dan weer te hulp springen.
En dan hebben we ook nog Guus Geluk. Guus Geluk is een neef van Donald. Hij voelt zich een stuk beter dan Donald. Hij denkt dat hij veel slimmer en leuker is dan Donald. Guus Geluk kun je een beetje arrogant noemen. Guus is verschrikkelijk lui. Hij heeft de meeste hekel aan werken. Hij zet zich nooit ergens voor in. Je moet hem maar eens met Donald Duck vergelijken, die moet bijna overal moeite voor doen. Donald vindt hem maar vervelend.
Oma Duck is de oudste van de familie. Ze is meestal heel aardig, maar kan soms ook streng zijn. Ze vraagt haar familie steeds weer te gaan werken. Oma Duck houdt niet van luilakken.
Oma's hulpje Gijs Gans is ook een neef van Donald Duck. Gijs doet liever niets anders dan eten en luilakken. Niet voor niets dat Oma Duck hem vaak op zijn donder geeft.
Katrien en Donald zijn een beetje op elkaar verliefd. Donald doet zijn best maar hij verpest het vaak voor zichzelf. Guus Geluk is ook gek op Katrien, en daarom Donalds concurrent.
De vader van Donald is Woerd Snater Duck. De moeder, en zus van Dagobert, is Hortensia Duck.
Andere terugkerende personages zijn de uitvinder Willie Wortel en zijn hulpje Lampje, Buurman Bolderbast, Zwarte Magica en Govert Goudglans.
Vroeger en nu
De meeste mensen kennen Donald zo als hij er nu uit ziet, maar dat is niet altijd zo geweest. Donald zag er vroeger heel anders uit. Zijn snavel was veel langer, en de handen waren ook anders' ze waren meer vleugel-achtig. Zijn nek was vroeger langer. Hij lijkt nu meer op een eend. De kwakende stem is wel altijd gebleven.
De strips van Donald Duck zijn ook niet hetzelfde gebleven. Vroeger waren er vaak meer plaatjes en minder tekst. De grappen zaten verstopt in de tekeningen. Later kwamen er meer grappen in de tekst, in de "tekstwolkjes" bij de plaatjes. Donald en de ander figuren gingen meer praten. De grappen en de tekst werden belangrijker.
Beroemdheid
Donald Duck is over de hele wereld beroemd geworden. Stapels strips zijn van hem gemaakt, in heel veel verschillende talen. Maar er zijn ook honderden verschillende films van hem gemaakt. In het begin zijn de boekjes en filmpjes alleen bij en door Walt Disney gemaakt. Ze waren in die tijd alleen voor Amerika bestemd. Maar later zijn ze ook in andere landen verschenen. Donald was voor het eerst in Nederland te zien in 1938. Dat was vier jaar nadat Walt Disney Donald in Amerika had bedacht. Je kreeg toen in Nederland maar twee filmpjes te zien. En vanaf 1950 verscheen er ook af en toe een stripboekje.
De strips zijn in vele landen verschenen. Donald en zijn vrienden verschijnen in dertig landen op de buis. Donald is een van de succesvolste stripfiguren. Hij speelt in meer dan honderd korte filmpjes mee (dat zijn filmpjes die acht tot tien minuten duren) en, samen met andere stripfiguren, als Mickey Mouse, in meer dan vijftig lange filmpjes. Het aantal stripboeken dat over Donald Duck is verschenen, is kolossaal. In ongeveer veertig landen zijn Donalds strips te koop.
Hij is zo beroemd dat zelfs zijn voetafdruk is te vinden in de Walk of Fame, sinds 1984. Op 9 augustus 2004 kreeg hij, ter ere van zijn zeventigste verjaardag, zelfs een ster in deze beroemde straat.
In Amerika heet Donald Duck gewoon Donald Duck. Maar zijn drie kleine neefjes heten anders: Huey, Louie en Dewey. In Nederland bestaan die namen niet, omdat het typisch Amerikaanse namen zijn. Bij ons is er daarom Kwik, Kwek en Kwak van gemaakt. Donald heeft ook niet in alle landen dezelfde naam.
| Taal | Naam |
|---|---|
| Arabisch | Battouta |
| Amerikaans | Donald Duck |
| Chinees | Tang Lao Ya |
| Deens | Anders And |
| Fins | Aku Ankka |
| Grieks | Ntolant Ntak |
| Indonesisch | Donal Bebek |
| Italiaans | Paolino Paperino |
| Nederlands | Donald Duck |
| Servisch/Kroaats | Paja Patak |
| Spaans | Pato Donald |
| Turks | Vakvak |
| IJslands | Andrés Önd |
| Zweeds | Kalle Anka |
In veel talen betekent de achternaam van Donald 'eend'. Donald Duck heeft ook nog een tweede naam, "Fauntleroy", die is te zien in de tekenfilm "Donald gets drafted".