Appingedam

**Appingedam**
Gemeente in Nederland
Situering
Provincie	Groningen
Coördinaten	53°19'0"NB, 6°52'0"OL
Algemeen
Oppervlakte	24,58 km²
- land	23,78 km²
- water	0,8 km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	? ; (Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /. inw./km²)
Bestuurscentrum	Appingedam
Belangrijke verkeersaders	Sjabloon:N-wegNL Sjabloon:N-wegNL Spoorlijn Groningen - Delfzijl
Partnerstad	Aurich
Politiek
Burgemeester (lijst)	Rika Pot (PvdA)
Zetels; Gemeenteraad; GemeenteBelangen ; PvdA ; D66 ; CDA ; VVD ; CU	; 15 ; 5 ; 4 ; 2 ; 2 ; 1 ; 1
Economie
Gemiddeld inkomen (2019)	€ 29.800 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019)	€ 144.000
WW-uitkeringen (2014)	55 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	9900-9903
Netnummer(s)	0596
CBS-code	0003
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.appingedam.nl
	; Bevolkingspiramide (2023)
Portaal	Nederland

Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.

Gemeente Appingedam in 1866 (Atlas van de provincie Groningen 1865-1870)

Appingedam (uitspraak^ⓘ) (Gronings: Daam/Apnkedaam), inwoners per 1 juli 2008: 12.131 (in 1995 waren dit er nog 12.401), is een stad en gemeente in het noorden van Nederland, in de provincie Groningen.

Beschrijving

De gemeente beslaat een oppervlakte van 24,62 km² (waarvan 0,79 km² water). Een inwoner van Appingedam wordt een Damster of Appingedammer^[2] genoemd. In de Middeleeuwen sprak men wel van Damsaters, Latijn Dammenses, dat is 'dambewoners'.

Het stadje Appingedam, gelegen aan het Damsterdiep, was vroeger de hoofdstad van het Ommeland (historisch gewest) Fivelingo. Het is tezamen met de stad Groningen een van de twee plaatsen met historische stadsrechten in de provincie. Het centrum van de plaats is een beschermd stadsgezicht.

Naam

De naam Appengadomme (1225) of Damme (1235) is volgens sommige theorieën ontleend aan een dam in de rivier de Appe of Apt. Op naamkundige gronden is een afleiding uit de riviernaam Appe onwaarschijnlijk. Dergelijke vormen komen in de Middeleeuwen alleen voor bij landschapsnamen als Fivelingo.^[3] Waarschijnlijker is een afleiding van de persoonsnaam Appe/Abbe, dan wel de familienaam Appinga/Abbinga. Appingedam betekent dan 'dam bij de woonplaats van de mannen van Abbo' of 'dam bij de woonplaats van de familie Abbinga'. Volgens enkele 15-eeuwse bronnen werd de klooster wierde ook wel Appingen genoemd. Vergelijkbaar daarmee is de kloosterwierde Appingen in de Krummhörn, 1401 Appungen.

Geschiedenis

Ontstaan

Over de precieze ouderdom bestaat geen zekerheid. De archeologische vondsten gaan terug tot ongeveer 1140, al zijn er enkele oudere vondsten (waaronder een Badorf-kan uit de 10e eeuw) gedaan.^[4].

Appingedam ontstond vermoedelijk rond 1100 op een van de dijken langs de Delf (het latere Damsterdiep) of een van de voorlopers daarvan. Bij de kruising van de Delf, de Groeve, de Groote Heekt en enkele handelswegen ontstond een nederzetting van schippers, koop-en ambachtslieden. In een document uit 1224 is voor het eerst sprake van een markt- of vergaderplaats (Forum), waarmee waarschijnlijk Appingedam wordt bedoeld.

Over de beginperiode bestaan verschillende theorieën, die zich concentreren op de vermoede loop van het riviertje de Appe (zie daar). Een aantal auteurs (Hoft 1990; Ten Broek 1935-37) gaat er van uit dat Appingedam is ontstaan aan een dam in de Heekt, de Appe of de Groeve. De nederzetting zou al hebben bestaan voordat rond 1200 de Delf (het Damsterdiep) werd gegraven. Als consequentie van deze opvatting wordt soms gesteld dat met de in 1057 genoemd plaats Geleviswert, waar munten werden geslagen, niet Garrelsweer maar Garreweer wordt bedoeld. Andere auteurs meenden dat Appingedam pas na het graven van de Delf is gesticht. Het stadje zou mogelijk zijn ontstaan aan een sluis of dam in de Delf (Kooke & Vermeulen 1978). Recent historisch-geografisch onderzoek heeft laten zien dat het Damsterdiep al voor het jaar 1000 moet zijn gegraven om de ontwatering van het achterland te verbeteren (Ligtendag 1995). Aanwijzingen voor het bestaan van een dam in de Delf zijn echter niet gevonden.

Groei en bloei

Door de gunstige ligging aan de Delf, die een open verbinding met de zee vormde, groeide de nederzetting in korte tijd uit tot een belangrijk handels- en marktcentrum. Appingedam werd de hoofdplaats van het Friese gewest Fivelingo. Aan de kaden van de Delf werden binnengelopen zeeschepen afgemeerd en losten en laadden schippers hun vracht. Vervolgens werden de goederen opgeslagen en verhandeld. Handel werd gedreven met Noord-Duitsland en het Oostzee-gebied, Scandinavië en Westfalen. Bij de Wezertol van Bremen golden gunstige uitzonderingstarieven voor Damster schepen. Appingedam was een belangrijk regionaal marktcentrum. De groei van de stad bleek ook uit de Nicolaaskerk, die in deze periode als het ware met de stad meegroeide.

Appingedam had in de Middeleeuwen niet alleen in economisch, maar ook in juridisch en bestuurlijk opzicht een centrumfunctie. Al in de 13e eeuw vergaderden hier de redgers van het Friese gewest Fivelingo. De zelfstandigheid van rechtspraak en bestuur werd bevestigd in 1327. In dat jaar erkenden de vertegenwoordigers van de Zeven Friese Zeelanden, verenigd in het verbond van de Opstalboom, de al van oudsher in Appingedam bestaande rechten en gewoonten en leggen deze vast in het stadsprivilege van Appingedam, de buurbrief. De voertaal in Appingedam was in de middeleeuwen Fries. Dit blijkt ook uit overgeleverde Oudfriese wetsteksten. Het Fries werd als gevolg van de Hanzehandel en de invloed van de stad Groningen aan het einde van de middeleeuwen verdrongen door het Nederduits.

Achteruitgang en nieuwe bloei

In 1514 werd Appingedam ingenomen door George van Saksen. De bevolking, die voor een deel zijn toevlucht had gezocht in de Nicolaikerk, werd uitgemoord. In 1536 werd de stad ingenomen door Meindert van Ham, een aanvoerder van Karel van Gelre, maar in september van datzelfde jaar werd hij verdreven door Georg Schenck van Toutenburg, stadhouder van Karel V. Daarna werden de vestingwerken geslecht. Hoewel Appingedam sinds de 16e eeuw in economisch opzicht geleidelijk aan achteruit ging, ontstond er tijdelijk een opleving rond 1630, toen het raadhuis gebouwd werd en rond 1760 toen veel gevels, vooral in de Solwerderstraat, werden vernieuwd. Aan het eind van de 18e eeuw werden toch nog altijd zo'n 50 zeeschepen per jaar bevracht en werden regelmatig vaste beurtdiensten onderhouden op Sneek, Amsterdam en Leer.

Langs het Damsterdiep stonden steen- en pannenbakkerijen, kalkovens en scheepswerven. Wind- en rosmolens zorgden voor het malen van graan en boekweit het persen van olie en het zagen van hout. Bovendien telde de stad maar liefst zes bierbrouwerijen, twee jeneverstokerijen, enkele leerlooierijen, weverijen, garentwijnderijen, een zeepziederij, een lijmziederij, een azijnmakerij en een zoutkeet.

Toen de Fransen zich opmaakten voor het Beleg van Delfzijl (1813-1814) werd Appingedam van de voorraden leeggeroofd. Later zou Marcus Busch, belegeraar van de vestingstad Delfzijl, zijn hoofdkwartier in Appingedam kiezen. De Damsters zouden tijdens het beleg nog wel natte voeten krijgen, want Pierre Maufroy, verdediger van de stad, sloot de sluizen van Delfzijl, zodat de Fivelboezem onderwater kwam te staan.

Aan het einde van de 19e eeuw bloeide de Damster economie weer wat op. Appingedam maakte vooral naam met de veemarkten, waarvan de paardenmarkt de belangrijkste was. In 1884 kreeg de stad aansluiting op de nieuwe spoorlijn Groningen - Delfzijl. Het vervoer over water nam hierdoor in belang af. In 1870 introduceerde C. Roggenkamp de eerste stoommachine in Appingedam en richtte hij de eerste stoomtimmerfabriek van Nederland op, Molly.

Twintigste eeuw

Aan het begin van de twintigste eeuw ontwikkelde de stad zich meer en meer tot het industriële centrum van Fivelingo. Appingedam kreeg onder andere een zuivelfabriek, een vlasfabriek, een strokartonfabriek De Eendracht, een gasfabriek, een trailerfabriek (onderdeel van de DAM) en twee carrosseriefabrieken Medema en Smit. De machinefabriek Borga van Ter Borg & Mensinga kreeg wereldfaam en de metaalgieterij van Jan Brons produceerde de Bronsmotor, een scheepsmotor die over de hele wereld werd verkocht. Thans staat op de hoek van de Kniestraat en de Dijkstraat, als industrieel monument, de reusachtige krukas van zo'n Bronsmotor.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Appingedam aanvankelijk meer en meer overvleugeld door buurgemeente Delfzijl. Deze plaats ontwikkelde zich in hoog tempo tot de derde havenstad van Nederland en tot één van de belangrijkste industriële centra in het noorden des lands. De ontwikkeling in Appingedam verliep veel gestager. Op sommige gebieden, zoals de winkelvoorzieningen, was zelfs sprake van stilstand. Zoals vaak was er een prikkel nodig om de ommekeer in te luiden.

In 1972 verwierf Appingedam het predicaat "beschermd stadsgezicht". Daarmee verkreeg het gemeentebestuur de juridische en financiële mogelijkheden de in verval geraakte binnenstad weer nieuw leven in te blazen. In hoog tempo werden ambitieuze plannen ontwikkeld om de historische binnenstad te restaureren met behoud van de eigen identiteit.

De ingrijpende restauratie van de Damster binnenstad had grote gevolgen. Niet alleen werd het aanzien van de stad verfraaid, ook de middenstand leefde op en de bedrijvigheid nam toe. Onder het motto Appingedam, terug in de vaart ondernam Appingedam een geslaagde poging toeristen en ondernemers naar de stad te trekken. De vaarrecreatie kwam tot ontwikkeling, mede dankzij de openstelling van het Damsterdiep-vaarcircuit. De stad werd uitgebreid met moderne woningen in ruime nieuwbouwwijken of sfeervolle stadsgebieden.

Heden

Thans kent Appingedam een gevarieerd winkelaanbod en aantrekkelijke recreatiemogelijkheden, goede wegverbindingen en openbaar vervoer, zodat het een toeristisch centrum is geworden voor de noord-oostelijke hoek van de provincie Groningen. Daarnaast heeft het zich ontwikkeld tot regionaal verzorgingscentrum, zowel in bestuurlijk opzicht als op het gebied van het onderwijs en de winkelvoorzieningen.

Het wapen van Appingedam

Het wapen van Appingedam toont een pelikaan die, staande op haar nest, haar jongen voedt met haar eigen bloed. Het wapen is ontleend aan het burgerzegel van Appingedam. Het oudste exemplaar dat bewaard is gebleven dateert uit 1308. De pelikaan die haar jongen doodt en hen na drie dagen met haar bloed weer tot leven wekt is een symbool voor het lijden en de opstanding van Christus. Christus' bloed staat in deze vergelijking centraal: zoals Christus met zijn bloed de mensheid verlossing bracht, zo wekt de pelikaan met haar bloed de jongen weer tot leven.

De vlag van Appingedam

Een vlag van 4 horizontale banen in kleuren, van boven naar beneden, geel, groen, rood en blauw in de verhouding van respectievelijk 4:1:1:4. Samen met het wapen behoort de vlag tot de gemeentelijke symbolen van Appingedam. In tegenstelling tot het wapen, waarvan het gebruik is voorbehouden aan het gemeentebestuur, mag de vlag door iedereen worden gebruikt. De vlag is vastgesteld door de gemeenteraad op 23 juli 1964.

Hangende keukens

Appingedam oogt tegenwoordig nog onmiskenbaar als een stadje. In het centrum zijn nog vele van oorsprong middeleeuwse panden te bewonderen. De beroemdste bezienswaardigheden zijn drie hangende keukens en de smalle bruggetjes boven het Damsterdiep .

Wateren

Behalve het nabij gelegen Schildmeer kent Appingedam ook het Eemskanaal, het Damsterdiep, het Nieuwe Diep, de Groeve-Noord, de Teugen en de Groeve-Zuid. Het Kattendiep liep door het centrum van Appingedam, van café het Gouden Anker achter de Solwerderstraat langs en via het Gouden Pand en de parkeerplaats nabij Bolwerk liep hij bij het huidige Chinese restaurant het Damsterdiep weer in. In 1966 werd het Kattendiep gedempt. Tegenwoordig hebben op de plek waar het Kattendiep liep, een straat en een parkeerplaats dezelfde naam gekregen.

Toeristische en culturele activiteiten

Appingedam kent gedurende de zomerperiode de jaarlijkse Damster Stadsfeesten, die in juni starten met een kermis en een groots opgezet muziekevenement, de Nacht van Appingedam. Enkele andere stadsfeesten zijn de Custom Chopper Day, de (middeleeuwse) Coopluydenmarkt, de Kunst- en Cultuurdag en de Gondelvaart. De stadsfeesten worden in september afgesloten met de Damsterdag met een tweetal optochten met praalwagens, het zogenaamde papiercorso. De wagens zijn hier, anders dan bij de bekendere bloemencorso's, niet met bloemen versierd, maar alle onderdelen zijn bekleed met duizenden kleurrijke papieren roosjes, gemaakt van crêpepapier.

De Stichting Arrangementen Appingedam organiseert stadswandelingen door het historische centrum en rondvaarten.

Musea en collecties

Appingedam telt de volgende musea en tentoonstellingsruimtes:

Museum Stad Appingedam (vaste historische collectie en exposities)
De Noordelijke Kunsthof (exposities)
Museum-galerie Møhlmann (vaste collectie en exposities van realistische en figuratieve kunst)

In de Openbare Bibliotheek van Appingedam bevindt zich het Fransema Kabinet, waarin de boekencollectie is ondergebracht van Ekke Fransema (1864-1928) uit Godlinze, bestaande uit ± 4500 zeldzame werken op het gebied van geschiedenis, rechtsgeleerdheid en kerkgeschiedenis.

Bedrijvigheid en winkelen

Appingedam heeft twee industrieterreinen en enkele bedrijventerreinen. In het centrum is een ruim winkelaanbod.

Onderwijs

Appingedam heeft vijf basisscholen en vestigingen van twee scholen voor voortgezet onderwijs: het Noorderpoort College (VMBO en MBO) en het Ommelander College (VMBO, HAVO en VWO).

Gemeente

De gemeente Appingedam omvat de volgende plaatsen en buurtschappen: Appingedam, Garreweer, Jukwerd, Laskwerd, Marsum, Oling, Opwierde, Solwerd, Tjamsweer. Als een van de weinige gemeenten in Groningen heeft Appingedam alle gemeentelijke herindelingen doorstaan. De huidige gemeente komt vrijwel overeen met de gemeente bij de invoering van gemeenten in 1811.

In 2008 drongen Damster ondernemers aan op de vorming van een grote gemeente voor het Eemsmondgebied, waarin Appingedam, Delfzijl en Loppersum zouden moeten opgaan, in het belang van de economische en industriële ontwikkeling van het gebied. Afgewacht moet worden of de bevolking van Appingedam gemakkelijk zal instemmen met uitwerking van dit voorstel, gezien de gehechtheid aan het eigen karakter van het historische stadje en het van oudsher gekoesterde wantrouwen jegens de ambities van de grotere buurgemeente Delfzijl.

Openbaar vervoer

Appingedam heeft een station aan de Spoorlijn Groningen - Delfzijl. Het oorspronkelijke NS-station uit 1884 werd in de jaren zestig genomineerd voor de monumentenlijst, maar viel ten prooi aan verwaarlozing en werd na een brand in 1978 gesloopt. Thans bevindt zich hier een eenvoudige wachtgelegenheid.

Ook heeft Appingedam een busstation aan de Farmsumerweg met de buslijnen:

(1)40: Groningen-Ten Boer-Appingedam-Delfzijl
45: Appingedam-Delfzijl-Holwierde-Bierum-Spijk (-Loppersum)
49: Appingedam-Siddeburen-Zuidbroek
(1)78: Appingedam-Siddeburen-Schildwolde-Slochteren (-Groningen)
buurtbus 91 Appingedam-Holwierde (-Loppersum)

Vanaf 1921 werden de streekbusverbindingen onderhouden door de oranjerode bussen van de DAM, die gevestigd was aan de Wijkstraat bij de Oosterdraaibrug. In 1970 nam de GADO deze lijnen over.

De spoorlijn Groningen-Delfzijl wordt geëxploiteerd door Arriva. De concessie voor het busvervoer is per 13 december 2009 in handen van Qbuzz.

Autoverkeer

Belangrijke verkeersaders zijn de N33 (Veendam - Eemshaven), de N989 (Appingedam) en de N360 (Groningen - Delfzijl).

Sport en recreatie

Door deze plaats loopt de Europese wandelroute E9, ter plaatse ook North Sea Trail of Wad- en Wierdenpad geheten. De E9 loopt langs de kust van Portugal naar de Baltische staten. Ook heeft Appingedam een aantal voetbalclubs, volleybalclubs, een (tafel)tennisvereniging, een badmintonvereniging en een fietscrossvereniging. Tevens is er een zwembad/sporthal.

Toekomstplannen Appingedam

Op het voormalig gasfabriekterrein De Tip (Westertip) wordt een kleine woonwijk gebouwd met circa 150 huizen. Op het Overdiepterrein worden koop- en huurwoningen en een winkelcentrum gebouwd. De bestaande jachthaven op deze locatie wordt gedeeltelijk verplaatst. Tussen Appingedam en Delfzijl, ook wel het Tussengebied genoemd, komen kantoorcomplexen en een zwembad.

Stedenband

Aurich (Duitsland), sinds 1989

Bekende Damsters

Geboren in Appingedam

Jacob Perizonius (1651-1715), hoogleraar in de geschiedenis en klassieke talen in Franeker en Leiden.
Heino Hermannus Brucherus (Tjamsweer 1724-1797), predikant en rector in Appingedam. Schreef Geschiedenis van de Kerkhervorming in Groningen.
Jhr. Willem Alberda van Ekenstein (Tjamsweer 1792-1869), bewoner van de borg Ekenstein en door zijn optreden in de Damster gemeenteraad 'grondlegger van het profijtbeginsel' genoemd.
Fokko Alting Mees (1819-1900), advocaat in Nederlands-Indië, minister van Koloniën, lid van de Raad van State en president van de Nederlandsche Handel-Maatschappij.
Jan ten Brink (1834-1901), schrijver, theoloog en hoogleraar in de Nederlandse letterkunde in Leiden. Beschrijft in zijn roman De familie Muller-Belmonte het Damster sociale en culturele leven in het midden van de 19de eeuw.
Albertus Jan ten Brink (1836-1917), schrijver (broer van Jan ten Brink).
Izaäk Herman Reijnders (1839–1925), politicus en burgemeester van Onstwedde (nu gemeente Stadskanaal). Wist in 1889-90 de sociale onrust in de Groninger veenkoloniën te beteugelen (zoon van Synco Reijnders).
Titia Klasina Elizabeth de Haas-Okken (Solwerd 1854-1928), schrijfster van schetsen en vertellingen in het Damster dialect.
Jhr. Witius Hendrik de Savornin Lohman (1864-1932), rechtsgeleerde, van 1901 tot 1931 lid van de Hoge Raad, sinds 1914 als president (zoon van Alexander de Savornin Lohman).
Johannes Wytema (1871-1928), burgemeester van Rotterdam van 1923 tot aan zijn dood.
Anne Siberdinus de Blécourt (1873-1940), rechtshistoricus, rechter te Appingedam en later hoogleraar oud-vaderlands recht in Leiden. Schreef een verzameling schetsen Fivelgoër Landleven.
Arent Tonko Vos (1875-1955), advocaat en locoburgemeester van Appingedam, drijvende kracht achter de economische en culturele ontwikkeling. Schreef openluchtspelen die in Appingedam werden opgevoerd en de jaarlijkse Nieuwjaarswens van Thomasvaer en Pieternel voor de Stadsschouwburg in Groningen.
Obbo Johannes Scherphuis (1890-1980), politicus van de Vrijzinnig Democratische Bond (VDB) en de Partij van de Arbeid (PvdA), wethouder van Appingedam en burgemeester van Ten Boer en Slochteren.
Rudolph Pabus Cleveringa (1894-1980), hoogleraar handelsrecht en burgerlijk procesrecht in Leiden. Protesteerde op 26 november 1940 in een beroemd geworden rede tegen het ontslag van joodse collega's. Later lid van de Raad van State.
Karel Arkema (1901-1965), kunstschilder en lid van de kunstenaarsgroep De Ploeg.
Jan Leugs (1905-1982), leider van het Damster verzet, commandant van de BS en na de bevrijding lid van het voorlopig gemeentebestuur. Later directeur van de DAM.
Jakob Pieter Scheltens (1919-1996), hoogleraar fiscaal recht en notarieel recht in Leiden.
Riek Venema (2 augustus 1924), schrijfster van romans, waaronder Veleman.
Klaas Bolt (1927-1990), internationaal bekend organist, improvisator en orgelkundige. Was organist van de Grote of Sint-Bavokerk in Haarlem.
Fenna Vergeer-Mudde (15 november 1946), Nederlands politica, van 2002 tot 2006 lid van de Tweede Kamer voor de SP.

Woonachtig in Appingedam

Focko Ukena, (± 1360-1435), Oostfries hoofdeling, in de laatste periode van zijn leven bewoner van de borg Dijkhuizen bij Appingedam.
Sibylle van Griethuysen (1621-1699), schrijfster en dichteres, woonde van 1645 tot 1654 in Appingedam en werd "de Damster Sappho" genoemd. Schreef in die jaren een opzienbarend hekeldicht Spreeckende schildery.
Jacobus Isebrandt Harkenroth (1676-1736), predikant en rector van de Latijnse school in Appingedam sinds 1722. Schreef het geschiedkundige werk Appingedammer Oudheid.
Synco Reijnders (1793-1873), notaris, schrijver, dichter en belangrijk voorman van de Groninger beschaving, burgemeester van Appingedam van 1833 tot 1843 (vader van Izaäk Herman Reijnders).
Jhr. Alexander de Savornin Lohman (1837-1924), voorman van de Christelijk-Historische Unie, lid van de Tweede en later de Eerste Kamer en minister van Binnenlandse Zaken. Was van 1862 tot 1866 rechter in Appingedam (vader van Witius Hendrik de Savornin Lohman).
Jan Brons (1865-1954), uitvinder van de verstuiverbakmotor (bij Groninger schippers bekend als "bakjesknapper") en grondlegger van de Appingedammer Bronsmotorenfabriek.
Kornelis ter Laan (1871-1963), SDAP-politicus en voorvechter van de Groninger taal en cultuur, van 1891 tot 1893 onderwijzer aan de Fransche School te Appingedam en mede-oprichter en redacteur van de Nieuwe Damster Courant.
Evert Rozema (1892-1964), gemeentearchitect van Appingedam. Ontwierp vele huizen en gebouwen in de stijl van de Amsterdamse School, o.a. zijn eigen woning "Roema Poetih" aan de tegenwoordige Westersingel.
Henny Arkema-Niezen (1901-1984), schilderes en keramiste, lid van De Ploeg (echtgenote van Karel Arkema).
Albert Alberts (1911-1995), schrijver en historicus, geëerd met de Constantijn Huygensprijs in 1975 en de P.C. Hooft-prijs in 1995. Woonde in de jaren vijftig korte tijd in Appingedam; zijn eerste korte verhaal Groen is op het landschap rond Appingedam geïnspireerd.
Rikus Jager (18 mei 1954), CDA-politicus, Kamerlid van 2002 tot 2010. Was van 1979 tot 1994 gemeenteraadslid in Appingedam en woont er nu nog.
Arnold Kruiswijk (2 november 1984), profvoetballer, groeide op in Appingedam en speelde in het jeugdelftal van VV Appingedam. Was verdediger bij FC Groningen, RSC Anderlecht, Roda JC en speelt nu voor SC Heerenveen.