Evia

Evia
Νομός Εύβοιας
Periferie-district van Griekenland
Situering
Regio	Centraal-Griekenland
Coördinaten	38°30'NB, 24°0'OL
Algemeen
Oppervlakte	4.167 km²
Inwoners ; (2011)	210.210 ; (50,44 inw./km²)
Hoofdstad	Chalkis
Provincies	3
Gemeenten	25
Gemeenschappen	2
Overig
Postcode(s)	34x xx
Netnummer(s)	22x0
Nummerplaat	ΧΑ
ISO 3166-2 code	GR-04
Website	www.naevias.gr
Portaal	Griekenland

Evia^[2]^[3] of Euboea (Grieks: Εύβοια, Evia), in het Nieuwgrieks uitgesproken als ['εvja]^[4] is een Grieks eiland in de Egeïsche Zee, voor de oostkust van Attica. Het vormt, samen met enkele kleinere eilanden, een periferie-district van Griekenland. Het langgerekte (175 km) eiland is 4167 km² groot en telt 210.000 inwoners. De hoofdstad is Chalkida, moderne naam voor het oude Chalkis. Soms wordt Evia tot de eilandengroep de Noordelijke Sporaden gerekend, maar meestal wordt het apart vermeld of als onderdeel van de Noordelijke Sporaden en Euboea.

Evia is na Kreta het grootste eiland van Griekenland en is vlak bij Chalkida door een brug met het Griekse vasteland verbonden. Heel Evia is bergachtig en bosrijk; de hoogste bergen zijn de Dirfys, met een hoogte van 1743 m, de Pyxaria (1341 m) in het noordoosten en de Ochi (1394 m) in het zuiden. In de dalen wordt er aan wijn- en akkerbouw gedaan (o.a. graan, katoen, citrusvruchten); voorts is er veeteelt en aan de kust visserij (sardines). Het blauwgrijze marmer was in de oudheid beroemd als "marmer van Carystus" (het huidige Karystos). Aan de oostkust is er wat bruinkoolwinning, in het noorden zijn geneeskrachtige bronnen.

Het eiland is eenvoudig te bereiken, zowel met veerdiensten (Rafina naar Marmari en Oropos naar Eretria) als over de brug bij Chalkida, dat ook per trein te bereiken is vanuit bijvoorbeeld Athene, Larissa en Volos.

Toerisme[bewerken | brontekst bewerken]

Het toerisme heeft op Evia voorlopig nog niet zo’n overweldigende invloed, hoewel veel Grieken het eiland als vakantiebestemming kiezen. Het eiland heeft diverse stranden. Verder heeft het een gevarieerde natuur, met bossen, valleien, watervallen, bergen, enzovoorts. In de winter kan men ook skiën op het eiland.

Bij de kleine stad Amarynthos is door Griekse en Zwitserse archeologen een van de grootste Artemistempels uit de Klassieke Oudheid ontdekt: de Artemis Amarynthia.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In de oudheid waren de belangrijkste steden Chalkis en Eretria, daarnaast Cyme (het huidige Kymi) op de oostkust. Kaap Artemisium is bekend geworden door de zeeslag van 480 v.Chr. In de vlakte tussen Chalcis en Eretria werd runderteelt bedreven: van dit bedrijf getuigt de naam^[4] en het feit dat verscheidene Euboeïsche steden het rund als muntsymbool hadden.
Ook schijnt er een verhaal de ronde te doen dat Griekse kolonisten uit Kymi (Grieks: KYMH) de kolonie Cumae, nabij Napels, hebben gesticht en daar het oude Grieks tot het Latijn hebben ontwikkeld.

Het was ook de plaats waar Aristoteles zijn familielandgoed had gesitueerd. Hij vluchtte hierheen toen het rijk van Alexander de Grote uiteenviel en hij uit de gratie viel. Hij overleed hier in 322 v. Chr., op drieënzestigjarige leeftijd.

Later heeft ook de republiek Venetië het eiland in handen gehad (1204-1470). De Venetianen noemden het eiland Negroponte of Isola di Negroponte, alsook de hoofdstad Chalkis droeg de naam Negroponte. Een getuige hiervan is het Venetiaans kasteel langs de kust in Karystos, dat de bedoeling had controle uit te oefenen op de baai van Karystos in het zuiden van Evia. Venetië verwierf Evia tijdens de Vierde Kruistocht en verloor het tijdens de Tweede Ottomaans-Venetiaanse Oorlog.

Plaatsen^[5][bewerken | brontekst bewerken]

Door de bestuurlijke herindeling (Programma Kallikrates) werden de departementen afgeschaft vanaf 2011. Het departement “Evia” werd een regionale eenheid (perifereiaki enotita). Er werden eveneens gemeentelijke herindelingen doorgevoerd, in de tabel hieronder “Gemeente” genoemd.

Plaats	Hoofdplaats (vroeger)	Postcode	Gemeente	Hoofdplaats van de gemeente
Aidipsos	Loutra Edipsou	343 00	Istiaia-Aidipsos	Istaia
Amarynthos		340 06	Eretria	Eretria
Anthidonas	Drosia	341 00	Chalkida	Chalkida
Artemisio		342 00	Istiaia-Aidipsos	Istaia
Avlida	Vathy	341 00	Kymi-Aliveri	Aliveri
Avlona	Avlonari	340 09	Chalkida	Chalkida
Chalcis		341 00	Chalkida	Chalkida
Dirfys	Steni Dirfyos	340 14	Dirfys-Messapia	Psachna
Dystos	Krieza	340 17	Kymi-Aliveri	Aliveri
Elymnies	Limni	340 05	Mantoudi-Limni-Agia Anna	Limni Evvoias
Eretria		340 08	Eretria	Eretria
Istiaia	Istiaia	342 00	Istiaia-Aidipsos	Istaia
Karystos	Karystos	340 01	Karystos	Karystos
Kirea	Mantoudi	340 04	Mantoudi-Limni-Agia Anna	Limni Evvoias
Konistres	Konistres	340 16	Karystos	Karystos
Kymi	Kymi	340 03	Kymi-Aliveri	Aliveri
Lilanti	Vasiliko	340 02	Chalkida	Chalkida
Marmari	Marmari	340 13	Karystos	Karystos
Messapioi	Psachna	344 00	Dirfys-Messapia	Psachna
Nea Artaki	Nea Artaki	346 00	Chalkida	Chalkida
Nileas	Agia Anna	340 10	Mantoudi-Limni-Agia Anna	Limni Evvoias
Oraioi	Oraioi	340 12	Istiaia-Aidipsos	Istaia
Skyros		340 07	Skyros	Skyros
Styra	Styra	340 15	Karystos	Karystos
Taminei	Aliveri	345 00	Karystos	Karystos
Kafireas	Amygdalia	340 01	Karystos	Karystos
Lichas		343 00	Istiaia-Aidipsos	Istaia

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (el) Volks- en woningtelling 2011: Voorlopige uitslagen van het aantal inwoners (p. 5 Περιφερειακή ενότητα Βοιωτίας). Gearchiveerd op 15 oktober 2015.
↑ Griekenland, Namen.taalunie.org. Gearchiveerd op 25 december 2022.
↑ The Island of EVIA. Gearchiveerd op 10 mei 2023.
↑ ^a ^b De naam van het eiland is afgeleid van de Griekse woordstammen eu- = goed en bo- = rund) en betekent dus zoveel als "Geschikt (land) voor rundvee". De spelling van de naam heeft al vaak tot grote verwarring geleid. De oorspronkelijke Griekse naam Euboia (Εύβοια, met klemtoon op de eerste lettergreep) wordt in Latijnse spelling Euboea (en dan meestal verkeerdelijk uitgesproken met klemtoon op de tweede lettergreep). In het Nieuwgrieks spreekt men echter uit als Év-via (met klemtoon op de eerste lettergreep), en daarom komt ook de spelling Evvia en Evia voor (beide met klemtoon op de -e-)
↑ (Grieks) Bestuurlijke indeling vanaf 2011 en aantal inwoners in 2001 (p. 17416 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΥΒΟΙΑΣ)

Zie de categorie Euboea van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] (el) Volks- en woningtelling 2011: Voorlopige uitslagen van het aantal inwoners (p. 5 Περιφερειακή ενότητα Βοιωτίας). Gearchiveerd op 15 oktober 2015.

[2] Griekenland, Namen.taalunie.org. Gearchiveerd op 25 december 2022.

[3] The Island of EVIA. Gearchiveerd op 10 mei 2023.

[Naam-4] De naam van het eiland is afgeleid van de Griekse woordstammen eu- = goed en bo- = rund) en betekent dus zoveel als "Geschikt (land) voor rundvee". De spelling van de naam heeft al vaak tot grote verwarring geleid. De oorspronkelijke Griekse naam Euboia (Εύβοια, met klemtoon op de eerste lettergreep) wordt in Latijnse spelling Euboea (en dan meestal verkeerdelijk uitgesproken met klemtoon op de tweede lettergreep). In het Nieuwgrieks spreekt men echter uit als Év-via (met klemtoon op de eerste lettergreep), en daarom komt ook de spelling Evvia en Evia voor (beide met klemtoon op de -e-)

[5] (Grieks) Bestuurlijke indeling vanaf 2011 en aantal inwoners in 2001 (p. 17416 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΥΒΟΙΑΣ)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Boeotië:	Aliartos · Distomo-Arachova-Antikyra · Livadeia · Orchomenos · Tanagra · Thebes
Evia:	Chalkis · Dirfys-Messapia · Eretria · Istiaia-Aidipsos · Karystos · Kymi-Aliveri · Mantoudi-Limni-Agia Anna · Skyros
Eurytanië:	Agrafa · Karpenisi
Fokida:	Delphi · Dorida
Phthiotis:	Amfikleia-Elateia · Domokos · Lamia · Lokroi · Makrakomi · Molos-Agios Konstantinos · Stylida

Toerisme[bewerken | brontekst bewerken]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Plaatsen[5][bewerken | brontekst bewerken]

Plaatsen^[5][bewerken | brontekst bewerken]