Afghaanse presidentsverkiezingen 2004

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Inauguratie van president Hamid Karzai op 7 december 2004, na het winnen van de verkiezingen.
Politiek in Afghanistan

Dit artikel maakt deel uit van de serie:
Politiek in Afghanistan



Portaal  Portaalicoon  Politiek

De presidentsverkiezingen van Afghanistan die op 9 oktober 2004 gehouden werden waren de eerste directe verkiezingen in Afghanistan sinds de experimenten met democratie in de jaren 70. De verkiezingen vonden plaats op basis van de nieuwe grondwet die op 4 januari 2004 door de loya jirga was aangenomen.

Een presidentskandidaat moet ook twee vicepresidentskandidaten nomineren die hem steunen in de campagne. Door sommige kandidaten werd dit gebruikt om alle etnische groeperingen te kunnen aanspreken. Indien één kandidaat minder dan 50% van de stemmen zou halen zou een tweede ronde nodig zijn, maar dit bleek overbodig.

Op de dag van de verkiezingen deden geruchten rond fraude de ronde. De VN stelde een onafhankelijke commissie in die concludeerde dat meermaals stemmen mogelijk was geweest – de verf die je op je duim kreeg als teken dat je gestemd had was er gemakkelijk weer af te krijgen – maar dat geen van de kandidaten hier voordeel uit heeft verkregen.

Kandidaten mochten op het stembiljet aangeven verbonden te zijn aan een politieke partij, maar dit was niet noodzakelijk.

Kandidaten[bewerken | brontekst bewerken]

Drieëntwintig kandidaten deden mee met de verkiezingen, maar vijf ervan trokken zich terug toen de campagne begon. De favoriet was de Hamid Karzai, die al ruim twee jaar als president van de interim-autoriteit en overgangsregering had gediend na de val van de Taliban. Karzai deed mee als onafhankelijke kandidaat, maar had wel steun van een aantal politieke partijen, waaronder de Afghan Mellat, een Sociaal Democratische partij.

Karzai had drie belangrijke uitdagers. Men dacht dat de grootste uitdager Abdul Rashid Dostum zou zijn, een generaal, warlord en leider van de Oezbeekse gemeenschap in Afghanistan. Zijn populariteit bleek echter tegen te vallen.

De belangrijkste opponent bleek Yunus Qanuni. Qanuni was een van de leiders van de Noordelijke Alliantie en had de steun van Mohammed Fahim, de vicepresident van Karzai in de interim-regering. Qanuni beweerde de erfgenaam te zijn van de ideeën van Achmed Sjah Massoud, de nationale held en gevierde Moedjahedien-leider. De broer van Massoud was echter de running mate van Karzai. De derde belangrijke concurrent van Karzai was Mohammed Mohaqiq. Hij was minister van Planning in de interim-regering, maar was daar met ruzie uit weggegaan. Mohaqiq is de belangrijkste leider van de Hazara-gemeenschap en leider van de Hezb-e Wahdat Mardom (Islamitische Eenheidspartij van het Volk) een afsplitsing van de Hebz-e Wahdat Islami (Islamitische Eenheidspartij).

Uitslag[bewerken | brontekst bewerken]

Aantal stemgerechtigden: 10.567.834
Aantal stemmen: 8.124.774 (76,9%)
Aantal ongeldige stemmen: 104.346 (1,3%)
Aantal geldige stemmen geteld: 8.020.428 (98,7%)

Naam Etnische Achtergrond Partij Aantal Stemmen Percentage
Hamid Karzai Pathaan 4.440.529 55,4%
Yunus Qanuni Tadzjiek Hezb-e-Afghanistan-e-Naween (Nieuw Afghanistan Partij) 1.307.214 16,3%
Haji Mohammad Mohaqiq Hazara Onafhankelijk maar verbonden aan Hezb-e Wahdat Mardom (Islamitische Eenheidspartij voor het Volk) 931.572 11,6%
Abdul Rashid Dostum Oezbeek Onafhankelijk maar verbonden aan Hezb-e-Junbish Mili Islami (Nationale Islamitische Beweging) 804.739 10,0%
Abdul Latif Pedram Tadzjiek Nationale Congres Partij 110.048 1,4%
Massooda Jalal Tadzjiek   93.332 1,2%
Sayed Ishaq Gailani Pathaan Hezb-e-Nahzat-e-Hambastagee Mili (Nationale Solidariteits Beweging) 80.485 1,0%
Ahmad Shah Ahmadzai Pathaan Hezb-e-Iqtedar-e-Milli Islami (Islamitisch Beleid Partij) 60.196 0,8%
Abdul Satar Serat Tadzjiek 30.134 0,4%
Hamayon Shah Asifi Pathaan 26.204 0,3%
Ghulam Farooq Nijrabi Tadzjiek 24.221 0,3%
Syed Abdul Hadi Dabir Tadzjiek 24.032 0,3%
Abdul Hafiz Mansoor Tadzjiek 19.705 0,2%
Abdul Hadi Khalilzai Pathaan 18.157 0,2%
Mir Mahfouz Nedahee Pathaan 15.930 0,2%
Mohammad Ebrahim Rashid Pathaan 13.787 0,2%
Wakil Mangal Pathaan 11.750 0,1%
Abdul Hasseb Aryan Tadzjiek 8.357 0,1%

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]