Alkmaarklasse

Vlag Alkmaarklasse Vlag
Hr.Ms. Haarlem
Geschiedenis
In dienst gesteld	van 1983 tot 1989
Algemene kenmerken
Waterverplaatsing	588 ton (max.)
Afmetingen	51,5 x 8,9 meter 2,6 meter diepgang
Bemanning	36 - 44 koppen
Techniek en uitrusting
Machinevermogen	Werkspoor A-RUB-215-diesel, 1370 kW
Snelheid	15 knopen
Bewapening	1× 20mm-mitrailleur of 3× 12,7mm-machinegeweren
Portaal    Marine

De Alkmaarklasse is een serie van oorspronkelijk vijftien mijnenjagers van de Koninklijke Marine. Anno 2012 zijn er nog zes in dienst. De Alkmaarklasse is het resultaat van verregaande samenwerking met de Belgische en Franse Marine in de jaren zeventig. De serie schepen staat dan ook bekend als tripartite mijnenjager. Schepen van dit type werden ook in België (Flower- of Bellisklasse - tien schepen) en Frankrijk (Eridanklasse - vijftien schepen) gebouwd.

Bouw en ontwerp

Het ontwerp was in die periode tamelijk revolutionair. De eerste mijnenvegers in het begin van de 20e eeuw werden nog van staal gebouwd, maar door de opkomst van magnetische zeemijnen was staal niet langer bruikbaar. Tot in de jaren zestig was hout het materiaal waarmee mijnenbestrijdingsvaartuigen gebouwd werden. Voor zover metalen noodzakelijk waren, werd zo veel mogelijk gebruikgemaakt van aluminium en brons.

Voor de tri-partite mijnenjagers werd echter gekozen voor een romp van glasvezelversterkt polyester, onderhoudsarm en sterker dan staal. Een nadeel van polyester is echter dat reparaties aan de romp vrijwel niet zijn uit te voeren (een reden waarom hout als materiaal voor mijnenvegers nog altijd niet in onbruik is geraakt) en dat de schepen niet verlengd kunnen worden.

Taken en uitrusting

De schepen van de Alkmaarklasse zijn mijnenjagers, dat wil zeggen dat ze actief mijnen zoeken met behulp van sonar en onderwatercamera's. De zeemijnen worden onschadelijk gemaakt door duikers, die een springlading aanbrengen of met een onderwaterrobot. De PAP (Poisson Autopropulsé, een Franse onderwaterrobot) wordt thans vervangen door een modern toestel. De schepen zijn verder bewapend met een 20mm-L73 GIAT mitrailleur. Deze worden vervangen door drie Browning 12,7mm (0.50 inch) machinegeweren. De sensoren zijn van het type Decca TM 1229C navigatieradar, DUBM 21 B sonar.

Schepen

schip	naamsein	in dienst	uit dienst
Alkmaar	M850	1983	2000
Delfzijl	M851	1983	2000
Dordrecht	M852	1983	2000
Haarlem	M853	1984	2011
Harlingen	M854	1984	2000
Scheveningen	M855	1984	2002
Maassluis	M856	1984	2011
Makkum	M857	1985
Middelburg	M858	1986	2011
Hellevoetsluis	M859	1987	2011
Schiedam	M860	1986
Urk	M861	1986	2022
Zierikzee	M862	1987
Vlaardingen	M863	1989	2024
Willemstad	M864	1989

Verkopen

Nog tijdens de bouw werden twee schepen aan Indonesië verkocht, waarna een zestiende en zeventiende schip voor de Koninklijke Marine op stapel werden gezet.

Op 24 augustus 2005 werd overeenstemming bereikt met Letland over de verkoop van vijf schepen aan dat land. Het betreft de Alkmaar, Delfzijl, Dordrecht, Harlingen en Scheveningen. De waarde van het contract is € 57 miljoen.

Overgedragen in 2007:

• Harlingen thans LVNS Imanta (M-04)
• Scheveningen thans LVNS Viesturs (M-05)

Overgedragen in 2008:

• Dordrecht thans LVNS Talivaldis (M-06)
• Delfzijl thans LVNS Visvaldis (M-07)

Overgedragen in 2010:

• Alkmaar thans LVNS Rūsiņš (M-08)

Opvolger

De vaartuigen van de Alkmaarklasse zijn meer dan 30 jaar oud en naderen het eind van hun levensduur. In maart 2019 werd bekend dat de nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuigen worden gebouwd door een consortium onder leiding van de Franse Naval Group. De nieuwe vaartuigen komen tussen 2025 en 2030 in de vaart. De kosten voor de zes Nederlandse schepen is € 883,3 miljoen. De Nederlandse en Belgische marine werken al 70 jaar samen en hebben reeds identieke mijnenbestrijdingsvaartuigen en de oefeningen zijn op elkaar afgestemd. België heeft ook zes schepen aangeschaft.

Mediabestanden

Zie de categorie Alkmaar-class minehunters van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties