Antoine Gizenga

Antoine Gizenga
Geboren	1924;
Overleden	2019;
Politieke partij	PALU
premier van Congo-Kinshasa
Aangetreden	30 december 2006
Einde termijn	10 oktober 2008
President	Joseph Kabila
Voorganger	Norbert Likulia Bolongo
Opvolger	Adolphe Muzito
Portaal	Politiek

Antoine Gizenga (Mushiko, 5 oktober 1925 - Kinshasa, 24 februari 2019) was een Congolees politicus, en hij was de eerste minister van dat land van 30 december 2006 tot 10 oktober 2008.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Gizenga behoorde tot de top van de MNC van Patrice Lumumba, en werd bij de onafhankelijkheid vicepremier in diens kabinet. Na de arrestatie van Lumumba vestigde Gizenga op 14 december 1960 een tegenregering in Stanleystad. Hij zou grote hoeveelheden goud hebben overgebracht naar Caïro, waarmee de leverantie van wapens door Egypte en Algerije aan de rebellie in Oost-Congo zou zijn gefinancierd.

De MNC viel na de dood van Lumumba uiteen, en Gizenga richtte de extreemlinkse Parti de la solidarité africaine (PSA) op. In augustus 1961 kwam hij terug naar Leopoldstad om vicepremier te worden in de regering van nationale eenheid onder Cyrille Adoula. Nadat zijn troepen betrokken waren bij twee bloedbaden op Europeanen (bloedbad in Kindu op 11 of 12 november 1961 waarbij 13 Italiaanse piloten werden vermoord en het bloedbad in Kongolo op 1 januari 1962 waarbij 20 katholieke missionarissen werden vermoord) werd hij echter op 16 januari 1962 ontslagen en een paar dagen later gearresteerd, en zat gevangen tot aan de val van Adoula.

Op 17 juli 1964 werd hij vrijgelaten door Moise Tsjombe, de nieuwe regeringsleider. Gizenga beloofde medewerking aan nationale verzoening, maar keerde zich al snel tegen Tsjombe en kreeg huisarrest. Na de staatsgreep van kolonel Mobutu werd hij eerst senator, maar na korte tijd moest hij het land ontvluchten. Hij nam in 1982 in Amsterdam deel aan het "Permanent Volkerentribunaal", het vervolg op het 2e Russeltribunaal. Daarin werd Mobutu veroordeeld wegens schending van de mensenrechten. Een andere deelnemer was Laurent Kabila.

Na de omwenteling van 1997 keerde Gizenga terug en speelde met zijn tot PALU (Parti Lumumbiste Unifié) omgedoopte partij een bescheiden rol in het bestuur. In juli 2006 nam hij deel aan de presidentsverkiezingen. Hij eindigde als derde achter Joseph Kabila en Jean-Pierre Bemba. In de tweede ronde steunde hij Kabila. Met zijn aanhang in het westen van het land en in de hoofdstad Kinsjasa gaf hij deze een nationaal draagvlak.

Op 30 december 2006 werd de 81-jarige Gizenga benoemd tot premier, en zijn brede regering ging van start op 5 februari 2007. Op 10 oktober 2008 nam hij om gezondheidsredenen ontslag. Hij werd opgevolgd door zijn partijgenoot Adolphe Muzito. Als leider van de coalitiepartij PALU bleef hij invloed houden op de regering.

In januari 2012 presenteerde Godefroid Mayobo, secretaris van de PALU, de memoires van Gizenga. Deze verschenen onder de titel 'Ma vie et mes luttes' en beslaan twee delen: de beginjaren 1925-1966 en de ballingschap 1966-1992.^[1]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ CongoForum, 16.01.12 (pb)

Voorganger: geen	Premier van de Vrije Republiek Congo 1960-1961	Opvolger: geen
Voorganger: geen	Premier van de Democratische Republiek Congo 2006	Opvolger: Adolphe Muzito

[1] CongoForum, 16.01.12 (pb)

[1]