Arnaldur Indriðason

Arnaldur Indriđason
Algemene informatie
Geboren	28 januari 1961
Geboorteplaats	Reykjavík, IJsland
Land	IJsland
Beroep	auteur
Werk
Genre	Thrillers,; detectiveromans;
Uitgeverij	Uitgeverij Q
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Arnaldur Indriðason (Reykjavik, 28 januari 1961) is een IJslandse historicus en schrijver van detectives. Hij woont met zijn vrouw en drie kinderen in Reykjavík.

Werk[bewerken | brontekst bewerken]

In 1981 en 1982 was Arnaldur journalist bij de IJslandse krant Morgunblaðið, waarna hij als freelance schrijver werkte. Van 1986 tot 2001 was hij film criticus bij Morgunblaðið.

Arnaldur publiceerde in 1997 zijn eerste boek, Synir Duftsins (Maandagskinderen). Sindsdien is zijn populariteit tot grote hoogten gestegen. In 2004 waren zeven van de tien meest geleende boeken in de bibliotheek van Reykjavík titels van Arnaldur. Maandenlang stond hij met zes boeken in de IJslandse bestsellerlijst. De top-3 leek permanent aan hem toegewezen.

Ook buiten IJsland worden Arnaldurs boeken veel gelezen. Ze zijn in het Deens, Duits, Engels, Fins, Frans, Italiaans, Nederlands, Noors, Tsjechisch en Zweeds vertaald en in 26 landen uitgegeven.

Stijl[bewerken | brontekst bewerken]

Wat vooral zo bewonderd wordt aan zijn boeken is zijn bijzondere schrijfstijl die nogal kenmerkend is voor de meeste thrillers die uit de noordelijke landen komen: afstandelijk, melancholisch en met veel aandacht voor eenzame personages.

Arnaldur hanteert een sobere, economische maar toch zeer krachtige en beeldende stijl waarin mooie sfeer- en karaktertekeningen samen met schitterende dialogen een ideale ondergrond vormen voor intrigerende verhalen met zeer veel aandacht voor details. Tel daarbij op de prachtige beschrijvingen van de ongerepte IJslandse natuur en de sfeervolle beelden die hij weet op te roepen. Het weer en landschappen, zoals o.a. de Westfjorden, de Oostfjorden en de hoogvlakten, spelen hierbij een belangrijke rol.

Arnaldur heeft een kritische, bij vlagen ironische kijk op de maatschappij. Als voormalig journalist haat hij poespas. Alle informatie staat in dienst van het verhaal. Het zijn de karakterbeschrijvingen van de personages die veruit de bovenhand hebben en meer aandacht krijgen dan het eigenlijk verhaal op zich.

Erlendur-reeks[bewerken | brontekst bewerken]

De meeste romans van Arnaldur Indriðason draaien om Erlendur Sveinsson, een moeilijk te benaderen man, die als rechercheur echter over een groot invoelingsvermogen beschikt. Arnaldur verweeft graag maatschappelijke problemen in zijn Erlendur-thrillers waarbij zijn vroeger werk als journalist om de hoek komt kijken. Hij becommentarieert en geeft een richting aan voor gedachtevorming.

Grafteken beschrijft de grote sociale gevolgen van de Europese politiek van vangstquota voor vissers, zoals leegloop van dorpen en de optredende verstedelijking van Reykjavik. In Noorderveen worden de moderne gen-technologie en genetica besproken. Huiselijk geweld en de desastreuze gevolgen ervan krijgt in Moordkuil een gezicht. De klasse van Engelenstem ligt in het geweldig uitgewerkte thema van eenzaamheid en verlies. Onderkoeld houdt zich bezig met de vraag of er leven is na de dood.

Nominaties en prijzen[bewerken | brontekst bewerken]

Arnaldur Indriðason kreeg tweemaal de "Glerlykilinn" (Glazen Sleutel) voor de beste Scandinavische misdaadroman: in 2002 voor Mýrin (Noorderveen) en in 2003 voor Grafarþögn (Moordkuil). In 2005 won hij de CWA Gold Dagger Award voor Silence of the Grave, de Engelse uitgave van zijn Grafarþögn (Moordkuil).

La Voix, de Franse vertaling van Engelenstem heeft in 2007 de Franse literaire prijs Grand prix de littérature policière gewonnen. Onderkoeld won de Blóðdropinn (Bloeddruppel) in 2008, de nationale IJslandse literatuurprijs voor misdaadromans. Doodskap van Arnaldur Indriðason is de Vrij Nederland-Thriller van het Jaar 2011. De jury van Vrij Nederland heeft het boek van de IJslandse auteur gekozen uit 384 nieuwe spannende boeken. Voor Erfschuld won hij de RBA International Prize for Crime Writing.^[1] Indriðason won in 2017 voor de tweede maal de Blóðdropinn met Petsamo.

Films[bewerken | brontekst bewerken]

Mýrin is in 2006 verfilmd door de IJslandse regisseur Baltasar Kormákur (bekend van de films 101 Reykjavík en Hafið). De regisseur Snorri Þórisson is bezig met Napóleonsskjölin. Arnaldur schreef het scenario voor de film Reykjavík-Rotterdam. Voor dit scenario won hij samen met coauteur Oskár Jónasson de prijs voor Beste scenario op de IJslandse Edda Awards. In 2012 verscheen Contraband, de Amerikaanse remake van Reykjavík-Rotterdam, met Mark Wahlberg en Kate Beckinsale in de hoofdrol.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

In onderstaande thrillers zijn rechercheur Erlendur, zijn assistent Sigurður Óli, zijn collega Elínborg en zijn mentor Marion Briem de hoofdpersonages:

Synir Duftsins (1997); Maandagskinderen (2005)
Dauðarósir (1998); Grafteken (2011)
Mýrin (2000); Noorderveen (2003)
Grafarþögn (2001); Moordkuil (2004)
Röddin (2002); Engelenstem (2005)
Kleifarvatn (2004); Koudegolf (2006)
Vetrarborgin (2005); Winternacht (2007)
Harðskafi (2007); Onderkoeld (2009)
Myrká (2008); Onderstroom (2010 - deel 1 van vierluik; hoofdrol Elínborg)
Svörtuloft (2009); Doodskap (2011 - deel 2 van vierluik; hoofdrol Sigurður Óli)
Furðustrandir (2010); Verdwijnpunt (2012 - deel 3 van vierluik; hoofdrol Erlendur)
Einvígið (2011); Schemerspel (2013 - laatste deel van dit vierluik is een prequel; hoofdrol Marion Briem)
Reykjavíkurnætur (2012); Nachtstad (2014 - is min of meer het vervolg op Schemerspel; hoofdrol Erlendur)
Kamp Knox (2014); Onland (2016 - is min of meer het vervolg op Nachtstad; hoofdrol Erlendur)

Van het duo Flóvent en Thorson zijn de volgende werken verschenen:

Skuggasund (2013); Erfschuld (2015)
þýska húsið (2015); Blauwzuur (2017)
Petsamo (2016); Valkuil (2018)

Van de gepensioneerde politieman Konráð:

Myrkrið veit (2017), Smeltend ijs (2019)
Stúlkan hjá brúnni (2018); Boven water (2020)
Tregasteinn (2019); Smeulend vuur (2021)
Þagnarmúr (2020); Vallende stenen (2022)
Kyrrþey (2022); Razende storm (2023)
Sæluríkið (2023); (nog) niet in het Nederlands vertaald

Andere romans van Arnaldur Indriðason:

Napóleonsskjölin (1999); Operatie Napoleon (2017)
Bettý (2003); (nog) niet in het Nederlands vertaald
Konungsbók (2006); Het Koningsboek (2008)
Sigurverkið (2021); (nog) niet in het Nederlands vertaald

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

Het is een opvallend gegeven, dat vanaf het eerste optreden van Marion Briem in Schemerspel, tot aan Marions overlijden in Winternacht, het geslacht van Marion onduidelijk blijft. Vrijwel nergens wordt duidelijk of Erlendurs mentor een man of een vrouw is. Alleen in hoofdstuk 7 in Noorderveen heeft Erlendur even telefonisch contact met Marion, en hierin blijkt, door slechts één woordje, dat Marion Briem een vrouw is. In Engelenstem wordt Briem zowel in hoofdstukken 5 als 19 meermaals met de woorden 'zij' of 'haar' gekarakteriseerd als vrouw.^[2]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Arnaldur Indridason wins the 7th RBA Crime Novel award for Shadow Channel. Gearchiveerd op 6 maart 2016.
↑ In beide gevallen is die geslachtsaanduiding te wijten aan de Nederlandse vertaling. In een interview met Kristín M. Jóhannsdóttir legt Indriðason uit dat hij het geslacht van Marion Briem met opzet ambigu heeft willen houden: "I’ve always made it clear that Marion is nonsexual but in some languages that is actually not possible. For my part Marion doesn’t have a gender. It has often been quite complex to write the person in that way but at the same time quite enjoyable. It’s just one more mystery in the books. I always intended to make Marion that way, and it has to do with discussions of feminism and women’s literature. I wanted to create a character that couldn’t be defined in gender studies, but then it turns out that Marion’s sex is exactly what people are arguing about." Zie het interview in Scandinavian-Canadian Studies Vol. 22 (2015) pp.128-132. Gearchiveerd op 14 april 2021.

[1] Arnaldur Indridason wins the 7th RBA Crime Novel award for Shadow Channel. Gearchiveerd op 6 maart 2016.

[2] In beide gevallen is die geslachtsaanduiding te wijten aan de Nederlandse vertaling. In een interview met Kristín M. Jóhannsdóttir legt Indriðason uit dat hij het geslacht van Marion Briem met opzet ambigu heeft willen houden: "I’ve always made it clear that Marion is nonsexual but in some languages that is actually not possible. For my part Marion doesn’t have a gender. It has often been quite complex to write the person in that way but at the same time quite enjoyable. It’s just one more mystery in the books. I always intended to make Marion that way, and it has to do with discussions of feminism and women’s literature. I wanted to create a character that couldn’t be defined in gender studies, but then it turns out that Marion’s sex is exactly what people are arguing about." Zie het interview in Scandinavian-Canadian Studies Vol. 22 (2015) pp.128-132. Gearchiveerd op 14 april 2021.

[1]

[2]