Civeton

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Civeton
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van civeton
Algemeen
Molecuulformule C17H30O
IUPAC-naam (9Z)-1-cycloheptadec-9-enon
Andere namen cis-9-cycloheptadecen-1-on
Molmassa 250,42 g/mol
SMILES
C1CCCC=CCCCCCCCC(=O)CCC1
CAS-nummer 74244-64-7
PubChem 5315941
Wikidata Q198354
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Smeltpunt 31-32 °C
Kookpunt 342 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Civeton is een macrocyclisch keton en een van de oudst bekende parfumingrediënten. Civeton is een stof die de Afrikaanse civetkat afscheidt om haar territorium af te bakenen. Ze heeft een sterke muskusachtige geur; de chemische structuur van civeton lijkt overigens sterk op die van muskon, het belangrijkste bestanddeel van muskus. Beide stoffen zijn cyclische ketonen. Nobelprijswinnaar Lavoslav Ružička bepaalde in 1926 de chemische structuur van civeton.

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

Tegenwoordig wordt civeton synthetisch bereid, bijvoorbeeld door de Dieckmann-condensatie van een dialkylester van 9-octadeceen-1,18-dicarbonzuur tot een cyclische β-keto-ester, die daarna via hydrolyse en decarboxylering wordt herleid tot het keton.[1][2] Het uitgangsproduct van deze synthese, oliezuur (cis-9-octadeceenzuur), is een bestanddeel van onder meer palmolie.