Cultureel Jongeren Paspoort

Het Cultureel Jongeren Paspoort (CJP) is een jongerenpas die ten goede komt aan de bevordering van cultuur. De mogelijkheden van de pas zijn voor Nederland en België verschillend.

Nederland

Het Nederlandse Cultureel Jongeren Paspoort is de pas waarmee Nederlandse jongeren (tot de leeftijd van 30 jaar) korting krijgen op toegangskaartjes voor bepaalde culturele activiteiten zoals films, concerten, theater en musea of korting op abonnementen voor tijdschriften, kunstuitleen en dergelijke. Stichting Cultureel Jongeren Paspoort is de organisatie achter de pas. Inmiddels is wereldwijd het concept overgenomen in zo'n 40 landen.

Geschiedenis

Op initiatief van de Amsterdamse Jeugdraad werd in 1961 de Stichting Cultureel Jongeren Paspoort in het leven geroepen, omdat men zich zowel in Amsterdam als landelijk zorgen maakte over de culturele kennis van vooral de ‘arbeidersjongeren’, die anders alleen maar hun vrije tijd aan een goedkope films of sigaretten rokend zouden besteden. Het doel was hen door middel van het aanschaffen van een kortingspas à fl. 1,25, de CJP-pas, kortingen te bieden op de entree van musea, muziekuitvoeringen, films en theaterbezoek, alsmede op bezoek aan Artis, kappers, juweliers en wedstrijden van de voetbalclub Blauw-Wit.

Den Haag en Enschede waren in 1962 de volgende steden waar de pas zijn intrede deed, terwijl een landelijke dekking in 1967 een feit was. Hiertoe werd door het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen een subsidie gegeven. In 1970 werd de 100.000ste pas uitgegeven, terwijl in 1975 de 300.000ste werd gepasseerd.

In 1969 werd de Tienertoerkaart geïntroduceerd die gekoppeld was aan de CJP-pas. Met deze kaart konden jongeren tussen de 12 en 18 jaar drie dagen onbeperkt gebruik maken van de NS-treinen voor een bedrag van fl. 20,-. In 1994 werd deze mogelijkheid afgeschaft maar in 2011 opnieuw ingevoerd, waardoor jongeren tussen 12 en 18 jaar in de maand augustus 3 of 4 dagen achtereen van de trein gebruik kunnen maken. Later volgde een uitbreiding naar de kerstvakantieperiode tegen dezelfde voorwaarden.

In 1970 werd ook de CJP-Podiumprijs, de Zilveren CJP, in het leven geroepen, die in 1977 werd toegekend aan Ramses Shaffy, omdat hij reeds in 1968 jongeren met een CJP-pas de mogelijkheid bood voor half geld zijn voorstellingen in het Shaffy-theater bij te wonen.

Een samenwerking met ministerie van OCW wordt in 1999 gestart door de komst van het verplichte vak CKV (Culturele en Kunstzinnige Vorming) binnen het Studiehuis en krijgen alle havo- en vwo-leerlingen in 1999 een gratis CJP.

Het CJP kreeg in 2008 van het Ministerie van OCW de opdracht om alle Nederlandse scholieren (900.000) een digitale cultuurkaart met een tegoed van vijftien euro te geven dat besteed kan worden aan culturele activiteiten en dat op 1 november 2008 zijn beslag vond.

In verband met de bezuinigingen schafte de toenmalig staatssecretaris Halbe Zijlstra de subsidie in 2012 af, waardoor de stichting via particuliere instellingen, sponsors en uit inkomsten door de pasverkoop (100.000 pashouders) aan geld komt voor haar activiteiten.

CJP biedt leden kortingen, media en evenementen die allemaal betrekking hebben tot cultuur en zet zich ook in voor de erkenning van nieuwe cultuur die jongeren zelf maken. CJP'ers krijgen tweemaandelijks CJP Magazine opgestuurd. Voor CKV-leerlingen wordt op school het aparte blad CJP XS verspreid.

In de zomer van 2013 heeft CJP samen met Knaek een gecombineerde pas uitgebracht die speciaal gericht is op studenten (CJP/Knaek-studentenpas).

Vanaf het schooljaar 2015-2016 verzorgt CJP de MBO Card. De MBO Card is een initiatief van CJP in samenwerking met Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB) en wordt ondersteund door het ministerie van OCW.

België

Het Belgische Cultureel Jongeren Paspoort, opgericht in 1974, is een vzw die zich inzet om jongeren en cultuur samen te brengen. Het wil jongeren informeren over het cultuuraanbod en daarnaast ook de financiële en sociale drempels minimaliseren zodat deze jongeren gemakkelijker aan een culturele activiteit kunnen deelnemen.

CJP verlaagt deze drempels door enerzijds het bestaande cultuuraanbod te bekijken door de ogen van jongeren zelf en anderzijds door kortingen aan te bieden om de interesse van de Vlaamse jeugd op te wekken. Daarnaast organiseert CJP ook geregeld wedstrijden waarbij prijzen te winnen zijn.

Om deze kortingen te bekomen, kunnen alle Vlaamse jongeren tussen 12 en 26 jaar zich inschrijven om een lidmaatschapskaart te ontvangen.

Via de mediapartners De Morgen, JIMtv en Studio Brussel communiceert CJP met zijn doelpubliek. Maar CJP heeft niet enkel een communicerende rol, het onderzoekt ook nieuwe tendensen. Men beschikt daarnaast over een Labo dat experimenten opzet rond culturele jongerenmarketing waarna deze verzamelde kennis ter beschikking gesteld wordt van de hele sector.

CJP huisvest 9 werknemers en heeft circa 60 vrijwilligers.

Sinds september 2013 communiceert CJP vooral met het label BILL over cultuur met jongeren. De vrijwillige reporters schrijven, fotograferen en filmen cultuur die hen bezighoudt.

Externe links

• (nl) Officiële website van CJP
• Is de CJP-pas anno 2022 nog relevant? ‘Die korting is niet meer genoeg; je moet het lekker maken’
• (nl) Officiële website van CJP België

Bronnen, noten en/of referenties