Dietes bicolor

Dietes bicolor
	Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	Eenzaadlobbigen
Orde:	Asparagales
Familie:	Iridaceae (Lissenfamilie)
Geslacht:	Dietes
	Soort
	Dietes bicolor; (Steud.) Klatt (1866)
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Dietes bicolor op Wikispecies
Portaal	Biologie

Dietes bicolor (ook wel gele wilde iris of Spaanse iris) is een meerjarige, rizoomvormende, kruidachtige plant uit de lissenfamilie (Iridaceae). De plant wordt 50 tot 70 cm hoog, heeft lichtgroene lintvormige bladeren (1 tot 2 cm breed), en lichtgele tot soms witte bloemen (60 mm). De bloemen hebben 6 kroonbladen; de drie buitenste daarvan hebben aan de basis een bruine tot paarse vlek. De plant kan tegen halfschaduw, maar doet het beter in de volle zon. In hete gebieden is het beter als de plant enige schaduw kan genieten. Dietes bicolor kan goed tegen droogte. Een bloem bloeit slechts één dag, maar doordat de plant zoveel knoppen maakt staat deze bijna voortdurend in bloei.

De soort komt van oorsprong in Zuid-Afrika voor, en bloeit daar in de maanden oktober tot januari. Aan het begin van de negentiende eeuw in Europa ingevoerd en gekweekt. De optimale plantafstand is 30 cm tot 60 cm.^[1]

Wetenschappelijke naam[bewerken | brontekst bewerken]

De naam wordt in verschillende publicaties met verschillende auteursnamen geciteerd, waarbij bijna altijd de naam van Robert Sweet valt. De eerste vermelding is door John Claudius Loudon in de tweede druk van Loudon's Hortus britannicus (1832) op pagina 587 van het First additional supplement als Dietes bicolor Sweet MSS,^[2] met een verwijzing naar een afbeelding van de soort als Iris bicolor Lindl. in Bot. reg. 1404.^[3] In Edwards's Botanical Register deel 17 (1831) wordt de soort door John Lindley beschreven als Iris bicolor, vergezeld van een afbeelding.^[4] De naam Iris bicolor was echter ongeldig omdat die in 1768 al voor een andere soort was gebruikt door Philip Miller.^[5] Ook Dietes bicolor van Loudon was geen geldig gepubliceerde combinatie omdat de geslachtsnaam Dietes pas in 1866 geldig werd gepubliceerd.^[6] De eerste die een geldige naam gaf was Ernst Gottlieb von Steudel, die in 1841 de combinatie Moraea bicolor publiceerde.^[7] De naam Dietes bicolor werd tot slot in 1866 door Friedrich Wilhelm Klatt geldig gepubliceerd in het tijdschrift Linnaea.^[8]

Iris bicolor Lindl. (1831), nom. illeg. non Mill. (1768)
Dietes bicolor Sweet ex Loud. (1832), nom. inval.
Moraea bicolor Steud. (1841)
Dietes bicolor (Steud.) Klatt (1866)

Zie de categorie Dietes bicolor van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Dietes bicolor (Steud.) Sweet ex Klatt op www.plantzafrica.com
↑ Hiermee wordt aangegeven dat Robert Sweet (1783-1835), de redacteur van een andere Hortus britannicus, de naam als Dietes bicolor ergens in een manuscript (MSS) had genoemd maar nooit officieel gepubliceerd.
↑ Loudon, J.C. (1832). Loudon's Hortus britannicus, First additional supplement: p. 587. Het First additional supplement is het enige deel van dit werk dat door Loudon niet expliciet aan een andere auteur is toegeschreven; van de namen in het hoofdwerk en in het later verschenen Second additional supplement is George Don de auteur, per abuis wordt die ook weleens als auteur van deze naam genoemd
↑ Lindley, J. (1831). Edwards's Bortanical Register: plaat 1404. Lindley vermeldt dat de afbeelding is gemaakt in de tuin van de Comte de Vandes, in Bayswater, waar de soort op dat moment al minstens negen jaar wordt gekweekt.
↑ Miller, P. (1768). The Gardeners Dictionary: Iris 13
↑ Klatt, F.W. (1866). Revisio Iridearum (conclusio). Linnaea 34: 583. Gearchiveerd op 6 mei 2022.
↑ Steudel, E.G. von (1841). Nomenclator botanicus ed. 2, vol. 2: 159
↑ Klatt, F.W. (1866). Revisio Iridearum (conclusio). Linnaea 34: 584. Klatt vermeldt de naam als "Dietes bicolor Sweet" maar schrijft de beschrijving die erop volgt niet toe aan Sweet, en geeft Moraea bicolor als synoniem, dus de naam moet geciteerd worden als "Dietes bicolor (Steud.) Sweet ex Klatt" of als "Dietes bicolor (Steud.) Klatt". Gearchiveerd op 22 februari 2020.

[1] Dietes bicolor (Steud.) Sweet ex Klatt op www.plantzafrica.com

[2] Hiermee wordt aangegeven dat Robert Sweet (1783-1835), de redacteur van een andere Hortus britannicus, de naam als Dietes bicolor ergens in een manuscript (MSS) had genoemd maar nooit officieel gepubliceerd.

[3] Loudon, J.C. (1832). Loudon's Hortus britannicus, First additional supplement: p. 587. Het First additional supplement is het enige deel van dit werk dat door Loudon niet expliciet aan een andere auteur is toegeschreven; van de namen in het hoofdwerk en in het later verschenen Second additional supplement is George Don de auteur, per abuis wordt die ook weleens als auteur van deze naam genoemd

[4] Lindley, J. (1831). Edwards's Bortanical Register: plaat 1404. Lindley vermeldt dat de afbeelding is gemaakt in de tuin van de Comte de Vandes, in Bayswater, waar de soort op dat moment al minstens negen jaar wordt gekweekt.

[5] Miller, P. (1768). The Gardeners Dictionary: Iris 13

[6] Klatt, F.W. (1866). Revisio Iridearum (conclusio). Linnaea 34: 583. Gearchiveerd op 6 mei 2022.

[7] Steudel, E.G. von (1841). Nomenclator botanicus ed. 2, vol. 2: 159

[8] Klatt, F.W. (1866). Revisio Iridearum (conclusio). Linnaea 34: 584. Klatt vermeldt de naam als "Dietes bicolor Sweet" maar schrijft de beschrijving die erop volgt niet toe aan Sweet, en geeft Moraea bicolor als synoniem, dus de naam moet geciteerd worden als "Dietes bicolor (Steud.) Sweet ex Klatt" of als "Dietes bicolor (Steud.) Klatt". Gearchiveerd op 22 februari 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]