Vliegende draakjes

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Draco (geslacht))
Vliegende draakjes
Draco spilonotus, mannetje met uitgeklapte vleugels en keelvlag.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Iguania (Leguaanachtigen)
Familie:Agamidae (Agamen)
Onderfamilie:Draconinae
Geslacht
Draco
Linnaeus, 1758
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Vliegende draakjes op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

De vliegende draakjes[1] (Draco) zijn een geslacht van hagedissen die behoren tot de agamen (Agamidae).

Naam en indeling[bewerken | brontekst bewerken]

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Carl Linnaeus in 1758. Er worden veertig soorten erkend, inclusief de pas in 2007 beschreven soorten Draco iskandari en Draco supriatnai.[2] Zie voor een soortenlijst de tabel onderaan.

Uiterlijke kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

De lichaamslengte bedraagt ongeveer zes tot tien centimeter exclusief de staart die vaak twee keer zo lang is als de rest van het lichaam. De lichaamskleur is bruin tot groen of grijs, vaak zijn onregelmatige vlekken aanwezig die overeenkomen met de kleur van het boomschors waarop de dieren leven. Vliegende draakjes zijn hierdoor zeer goed gecamoufleerd en nagenoeg onzichtbaar als ze stil zitten. In tegenstelling tot veel andere agamen is het lichaam dorsoventraal afgeplat en niet lateraal.[1]

Kenmerkend zijn de vleugelachtige huidplooien aan weerszijden van het lichaam. Deze worden verstevigd door vijf tot zeven verlengde ribben. De vleugels hebben vooral bij de mannetjes vaak felle kleuren als ze worden uitgeklapt. Bij het zwartbaardig vliegend draakje (Draco melanopogon) zijn helder gele vlekken aanwezig, het vijfstrepig vliegend draakje (Draco quinquefasciatus) heeft rode strepen met witte vlekken. De kleuren kunnen ook blauw of ultramarijn zijn. Met de huidflappen kan een glijvlucht gemaakt worden van boom tot boom. De agamen kunnen niet opstijgen zoals vogels. Bij een glijvlucht kan een afstand tot zestig meter worden afgelegd, waarbij ongeveer 9,5 meter gedaald wordt. Aan het einde van de vlucht beweegt het dier zich in opwaartse richting om snelheid te minderen. De verbrede staart wordt tijdens de vlucht als roer gebruikt.

Mannetjes hebben een keelvlag, een middels een botje uitklapbare keelwam. Deze gebruiken ze, in combinatie met de felle huidflappen, om vijanden en concurrenten op afstand te houden en om vrouwtjes te lokken.[1]

Levenswijze[bewerken | brontekst bewerken]

Op het menu staan kleine ongewervelden zoals insecten, vooral mieren worden gegeten. De vrouwtjes zetten eieren af die ze begraven in de grond. Per legsel worden één tot vier eieren afgezet. De dieren kunnen echter het gehele jaar door voortplanten en er worden meerdere legsels per jaar geproduceerd.[1]

Verspreiding en habitat[bewerken | brontekst bewerken]

De verschillende komen voor in delen van Azië en leven in de landen Bangladesh, Cambodja, China, Filipijnen, India, Laos, Indonesië, Maleisië, Myanmar, Oost-Timor, Singapore, Thailand en Vietnam.[2]

De habitat bestaat uit vochtige, dichtbegroeide gebieden zoals tropische en subtropische bossen.[3] Veel soorten hebben zich echter aangepast op door de mens beïnvloede gebieden als plantages, voorbeelden zijn kapokplantages en rubberplantages.

Beschermingsstatus[bewerken | brontekst bewerken]

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 21 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Alleen de soort Draco mindanensis wordt als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU) beschouwd.[3]

Soorten[bewerken | brontekst bewerken]

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Alle soorten leven op boomstammen, afgebeeld is Draco dussumieri.
Naam Auteur Verspreidingsgebied
Draco abbreviatus Hardwicke & Gray, 1827 Maleisië, Singapore
Draco beccarii Peters & Doria, 1878 Indonesië
Draco biaro Lazell, 1987 Indonesië
Draco bimaculatus Günther, 1864 Filipijnen
Draco blanfordii Boulenger, 1885 Bangladesh, China, India, Maleisië, Myanmar, Thailand, Vietnam
Draco boschmai Hennig, 1936 Indonesië
Draco caerulhians Lazell, 1992 Indonesië
Draco cornutus Günther, 1864 Indonesië
Draco cristatellus Günther, 1872 Indonesië, Maleisië
Draco cyanopterus Peters, 1867 Filipijnen
Indisch vliegend draakje
(Draco dussumieri)
Duméril & Bibron, 1837 India
Draco fimbriatus Kuhl, 1820 Filipijnen, Indonesië, Maleisië, Thailand
Draco formosus Boulenger, 1900 Maleisië, Thailand
Draco guentheri Boulenger, 1885 Filipijnen
Draco haematopogon Gray, 1831 Indonesië, Maleisië, Thailand
Draco indochinensis Smith, 1928 Vietnam, Cambodja
Draco iskandari Mcguire, Brown, Mumpuni, Riyanto & Andayani, 2007 Indonesië
Draco jareckii Lazell, 1992 Filipijnen
Draco lineatus Daudin, 1802 Filipijnen, Indonesië, Maleisië
Draco maculatus Gray, 1845 China, India, Laos, Maleisië, Myanmar, Thailand, Vietnam
Draco maximus Boulenger, 1893 Indonesië, Maleisië, Thailand
Zwartbaardig vliegend draakje
(Draco melanopogon)
Boulenger, 1887 Indonesië, Maleisië, Singapore, Thailand,
Draco mindanensis Stejneger, 1908 Filipijnen
Draco modiglianii Vinciguerra, 1892 Indonesië
Draco norvillii Alcock, 1895 India
Draco obscurus Boulenger, 1887 Indonesië, Thailand
Draco ornatus Gray, 1845 Filipijnen
Draco palawanensis McGuire & Alcala, 2000 Filipijnen
Draco quadrasi Boettger, 1893 Filipijnen
Vijfstrepig vliegend draakje
(Draco quinquefasciatus)
Hardwicke & Gray, 1827 Indonesië, Maleisië, Singapore, Thailand
Draco reticulatus Günther, 1864 Filipijnen
Draco rhytisma Musters, 1983 Indonesië
Draco spilonotus Günther, 1872 Indonesië
Draco spilopterus Wiegmann, 1834 Filipijnen, Indonesië
Draco sumatranus Schlegel, 1844 Maleisië, Thailand
Draco supriatnai Mcguire, Brown, Mumpuni, Riyanto & Andayani, 2007 Indonesië
Draco taeniopterus Günther, 1861 Cambodja, Maleisië, Myanmar, Thailand, mogelijk in Vietnam
Draco timoriensis Kuhl, 1820 Indonesië, Oost-Timor
Gewoon vliegend draakje
(Draco volans)
Linnaeus, 1758 Filipijnen, Indonesië, Maleisië, Singapore, Thailand, Vietnam
Draco walkeri Boulenger, 1891 Indonesië

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]