Élisabeth Badinter

Élisabeth Badinter
Persoonsgegevens
Geboren	5 maart 1944, Boulogne-Billancourt
Land	Frankrijk
Oriënterende gegevens
Stroming	feministische filosofie
Beïnvloed door	Simone de Beauvoir
Belangrijkste werken
1980	De mythe van de moederliefde / De mythe van het moederschap
Portaal    Filosofie

Élisabeth Badinter (geboren Bleustein-Blanchet) (Boulogne-Billancourt, Frankrijk, 5 maart 1944) is een bekende Franse feministe en filosofe. Diverse van haar boeken zijn in het Nederlands vertaald.

Biografie

Badinter werd geboren in Parijs. Haar ouders waren journalist Sophie Vaillant (wier grootvader de politicus Édouard Vaillant was, bekend van de Commune van Parijs (1871)) en Marcel Bleustein-Blanchet (afkomstig uit een joods-Russische migrantenfamilie), in 1926 oprichter van het grote communicatiebureau Publicis. Haar vader zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in de résistance (het verzet).

Badinter werd na haar vaders overlijden in 1996 aandeelhouder en bestuursvoorzitter bij Publicis.

Ideeën

In haar artikelen en boeken levert Badinter een actieve bijdrage aan het publieke debat in Frankrijk over de positie van vrouwen.

In 1980 publiceerde ze het boek L'Amour en plus : histoire de l'amour maternel (XVIIe-XXe siècle), in 1983 in Nederlandse vertaling door Veronique Huijbregts en Marie Luyten uitgebracht onder de titel De mythe van de moederliefde : geschiedenis van een gevoel. In het boek beschreef ze de manier waarop moeders met hun kinderen omgingen in verschillende perioden in de geschiedenis van de zeventiende tot de twintigste eeuw. Ze betoogde dat, in tegenstelling tot wat vaak als vanzelfsprekend wordt aangenomen, 'moederlijk gedrag' geen aangeboren instinct is. Ze stelt dat de manier waarop vrouwen met hun kinderen omgaan cultureel bepaald is. Op initiatief van uitgeverij Athenaeum en De Groene Amsterdammer werd in december 2023 een nieuwe editie uitgebracht van deze vertaling, dit keer onder de titel De mythe van het moederschap : een historische kijk op het moederinstinct, met een nieuw voorwoord door Xandra Schutte.

Volgens Badinter is het feit dat vrouwen nog altijd zijn ondervertegenwoordigd in het Franse en Europese politieke landschap geenszins het gevolg van vermeende vrouwonvriendelijke opvattingen in de samenleving, zoals sommige andere feministische schrijfsters en schrijvers stellen. Het zijn in haar ogen vooral de traditionele rolpatronen thuis die verklaren dat naar verhouding weinig vrouwen politiek bedrijven. Zolang mannen niet bereid zijn om meer tijd te besteden aan de zorg voor de kinderen en het huishouden, zal het voor veel vrouwen niet mogelijk zijn om in het bedrijfsleven of de politiek tot het uiterste van hun kunnen te gaan.

Vrouwen hebben volgens Badinter geen discriminerende wetten nodig om politiek door te breken en het Franse electoraat heeft er geen enkel bezwaar tegen om te worden vertegenwoordigd door vrouwen. Politica's zoals Ségolène Royal en Michèle Alliot-Marie zijn er het levende bewijs van dat bekwame vrouwen op eigen kracht de top kunnen bereiken. Initiatieven zoals vrouwenquota vindt zij beledigend.

Badinter beschouwt het moslimfundamentalisme als een serieuze bedreiging, in het bijzonder voor de positie van vrouwen. Zij is tegen het dragen van hoofddoeken op school en verzet zich tegen vrouwelijke genitale verminking en verschijnselen als polygamie. In haar boek Fausse route ("De verkeerde weg") uit 2003 levert zij onder meer felle kritiek op feministes en intellectuelen die zich neerleggen bij wat naar haar mening onaanvaardbaar is en die in positieve discriminatie een oplossing zien voor het wegnemen van achterstandssituaties. Volgens Badinter is discriminatie altijd negatief.

Ze neemt in 2010 het standpunt in dat moeders zich te veel zijn gaan richten naar de (vermeende) belangen van het kind, waardoor ze te veel aan eigenheid en eigen wensen opgeven.

Zij verzet zich tegen het verbod op prostitutie in Frankrijk.

Persoonlijk

Badinter was gehuwd met de socialistische oud-politicus Robert Badinter (1928-2024), die als minister van Justitie aan het begin van de jaren tachtig in Frankrijk de doodstraf afschafte.

Publicaties

Jaar	Titel	Uitgever/ISBN	Titel vertaling	Notitie
1980	L'Amour en plus. Histoire de l'amour maternel (XVIIe-XXe siècle)	2-253-02944-0	De mythe van de moederliefde. Geschiedenis van een gevoel	Vertaling van Veronique Huijbregts uitgebracht in 1983 door Bijleveld, Utrecht, Collectie Ianvs bifrons
			De mythe van het moederschap	Vertaling van Marie Luijten uitgebracht door Athenaeum in 2023
1981	Les Goncourt : « Romanciers et historiens des femmes », préface de « La Femme au XVIIe siècle d'Edmond et Jules de Goncourt »
1983	Émilie, Émilie, L'ambition féminine au XVIIIe siècle	2-08-210089-8
1985	Les Remontrances de Malesherbes (1771-1775)
1986	L'Un est l'autre	2-7381-1364-8
1988	Condorcet. Un intellectuel en politique
1988	Correspondance inédite de Condorcet et Madame Suard (1771-1791)
1989	Madame d'Épinay, Histoire de Madame de Montbrillant ou les Contreconfessions			Voorwoord door Badinter
1989	Thomas, Diderot, Madame d'Épinay. Qu'est-ce qu'une femme ?			Voorwoord door Badinter
1989	Condorcet, Prudhomme, Guyomar. Paroles d'hommes (1790-1793)			Gepresenteerd door Badinter
1992	XY, de l'identité masculine	2-253-09783-7
1997	Madame du Châtelet, Discours sur le bonheur			Voorwoord door Badinter
1999	Les Passions intellectuelles, tome 1, Désirs de gloire (1735-1751)
2002	Les Passions intellectuelles, tome 2, L'exigence de dignité (1751-1762)
2002	Simone de Beauvoir, Marguerite Yourcenar, Nathalie Sarraute	2-7177-2220-3		Conferentie van Badinter, Jacques Lassalle en Lucette Finas
2003	Fausse route	2-253-11264-X	Dead End Feminism	Engelse vertaling uit 2006, 0-7456-3380-3
2006	Madame du Châtelet, Madame d'Epinay, ou l'ambition féminine au XVIIIe siècle	2-08-210563-6
2020	Les conflits d'une mère	978-2-0815-1807-0		Marie-Thérèse d'Autriche, Flammarion

Voetnoten

Bronnen, noten en/of referenties