Associatie van kraaihei en gewone dophei

Associatie van kraaihei en gewone dophei
	Associatie van kraaihei en gewone dophei met kraaihei en kruipwilg (achtergrond)
Syntaxonomische indeling
Klasse:	Oxycocco-Sphagnetea; (klasse van hoogveenbulten en natte heiden)
Orde:	Ericetalia tetralicis; (dophei-orde)
Verbond:	Ericion tetralicis; (dophei-verbond)
Associatie
	Empetro-Ericetum; (Tx. 1937) Westh. 1947 ex De Smidt 1975

De associatie van kraaihei en gewone dophei (Empetro-Ericetum) is een associatie uit het dophei-verbond. De associatie omvat plantengemeenschappen van natte heidevegetatie die gekenmerkt worden door kraaihei en gewone dophei.

Deze associatie is in Nederland en Vlaanderen zeer zeldzaam en beperkt tot de Waddeneilanden en de Hoge Venen.

Naamgeving en codering[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlands: Associatie van kraaihei en gewone dophei, kraaiheide-zandzegge-associatie
Syntaxoncode voor Nederland (rVvN): r11Aa03
Natura2000-habitattypecode (EU-code): H2140

De wetenschappelijke naam Empetro-Ericetum is afgeleid van de botanische namen van twee kensoorten binnen de associatie, de kraaihei (Empetrum nigrum) en de gewone dophei (Erica tertralix).

Fysiognomie[bewerken | brontekst bewerken]

De associatie van kraaihei en gewone dophei wordt net als de meeste droge-heidevegetatie gekenmerkt door een groot aandeel van dwergstruiken en mossen.

De boomlaag is net als in de meeste heidevegetatie volledig afwezig. De struiklaag is meestal zeer goed vertegenwoordigd, onder de vorm van dwergstruiken als de kraaihei, struikhei, gewone dophei, bremsoorten en kruipwilg.

In de kruidlaag vindt men verschillende zeggesoorten, tormentil en (op noordelijk gelegen hellingen) de gewone eikvaren.

Tussen de struiken, en vooral op de iets vochtiger plaatsen, kan een goed ontwikkelde moslaag met overwegend bladmossen voorkomen.

Ecologie[bewerken | brontekst bewerken]

Deze plantengemeenschap komt voor op kalkarme duingronden, met een droge tot min of meer vochtige bodem, en verder op zandige bodem op droge plaatsen in het hoogveen.

Subassociaties in Nederland en Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]

Van de associatie van kraaihei en gewone dophei worden in Nederland en Vlaanderen twee subassociaties onderscheiden.

Subassociatie met riet[bewerken | brontekst bewerken]

Een subassociatie met riet (Empetro-Ericetum phragmitetosum) heeft gewoon riet (Phragmites australis) als belangrijkste differentiërende soort. De syntaxoncode voor Nederland (rVvN) is r11Aa03.

Subassociatie met broedkelkje[bewerken | brontekst bewerken]

Een subassociatie met broedkelkje (Empetro-Ericetum gymnocoleetosum) heeft als differentiërende soort het levermos broedkelkje (Gymnocolea inflata). De syntaxoncode voor Nederland (rVvN) is r11Aa03.

Verspreiding[bewerken | brontekst bewerken]

De associatie van kraaihei en gewone dophei is een typische vegetatie van de Circumboreale provincie: Scandinavië en het noorden van Oost-Europa. Toch wordt ze in Nederland aangetroffen in de duinengordels van Noord-Holland en de Waddeneilanden, in België plaatselijk in de Hoge Venen.

Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn geen echte kensoorten voor deze associatie, de kraaihei is een kensoort voor het verbond.

In de duinen van Noord-Holland en de Waddeneilanden is er een karakteristieke subassociatie van kraaihei met eikvaren, vooral op noordelijke duinhellingen.

In de onderstaande tabel staan de belangrijkste diagnostische plantentaxa voor de associatie van kraaihei en gewone dophei voor Nederland en Vlaanderen.

Struiklaag

Kentaxon	Abundantie	Triviale naam	Botanische naam
kV	D	kraaihei	Empetrum nigrum
kV	A	gewone dophei	Erica tetralix
	F	kruipwilg	Salix repens subsp. argentea
	F	verfbrem	Genista tinctoria

Kruidlaag

Diff.soort	Abundantie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking
	F	blauwe zegge	Carex panicea
	F	tormentil	Potentilla erecta
	F	eikvaren	Polypodium vulgare
	F	zevenster	Trientalis europaea
dS		gewoon riet	Phragmites australis	subassociatie met riet

Moslaag

Kentaxon	Diff.soort	Abundantie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking
	dS		broedkelkje	Gymnocolea inflata	subassociatie met broedkelkje

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Vegetatiekunde van A tot Z

Orde:	Ericetalia tetralicis (dophei-orde)
Verbond:	Ericion tetralicis (dophei-verbond)
Associaties:	Lycopodio-Rhynchosporetum (associatie van moeraswolfsklauw en snavelbies) · Ericetum tetralicis (associatie van gewone dophei) · Empetro-Ericetum (associatie van kraaihei en gewone dophei)

Orde:	Sphagnetalia magellanici (hoogveenmos-orde)
Verbond:	Oxycocco-Ericion (hoogveenmos-verbond)
Associaties:	Erico-Sphagnetum magellanici (associatie van gewone dophei en veenmos) · Sphagno palustris-Ericetum (moerasheide)