Kalifaat van de Fatimiden

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Fatimieden)
Kalifaat van de Fatimiden
 Kalifaat van de Abbasiden
 Rustamiden
 Aghlabiden
 Ichsjididen
909 – 1171 Ajjoebiden 
Hammadiden 
Ziriden 
Emiraat Sicilië 
Koninkrijk Jeruzalem 
(Details)
Kaart
Het Kalifaat van de Fatimiden toen het zijn grootste omvang had.
Het Kalifaat van de Fatimiden toen het zijn grootste omvang had.
Algemene gegevens
Hoofdstad Raqqada (909-921)
Mahdia (921–948)
Al-Mansoeria (948-973)
Caïro (973–1171)
Oppervlakte 4,100,000 km²[1]
Bevolking 62,000,000
Talen Berbers en Arabisch
Religie(s) isma'ilisme (sjiisme)
Munteenheid Dinar
Regering
Regeringsvorm Kalifaat
Dynastie Fatimiden
Staatshoofd Kalief

Het kalifaat van de Fatimiden (of ook wel het kalifaat van de Isma'ilieten) was een in Noord-Afrika regerende dynastie van de 10e eeuw tot de 12e eeuw.

Geloofsleer[bewerken | brontekst bewerken]

De Fatimiden behoorden tot de isma'ilitische stroming binnen de sjiitische islam. Zij erkenden de (soennitische) Abbasidische kalief in Bagdad niet en vormden zo een soort tegenkalifaat. De Fatimiden beweerden af te stammen van een dochter van de profeet Mohammed, Fatima Zahra (vandaar de naam Fatimiden), en vrouw van de vierde kalief, Ali. Hun tegenstanders noemden hen echter geringschattend de Ubaydiyyun, de afstammelingen van Ubaydullah al-Mahdi.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste Fatimide, bovengenoemde Ubaydullah, trok van Syrië naar wat nu Tunesië is. Daar versloeg hij in 909, met steun van de Kutama-Berbers, de Tunesische Aghlabiden-dynastie en de Algerijnse Rustamiden-dynastie. Ook dwong hij de Idrisiden (in het huidige Marokko) tot het betalen van schatting. In 910 liet hij zich in de plaats Raqqada (in het huidige Tunesië) tot kalief uitroepen. In 917 werd Sicilië door de Fatimiden veroverd.

In 969 versloeg de Fatimidische generaal Jawhar de Ikhshididen en trok hij de Egyptische hoofdstad Fustat binnen. In plaats van Fustat werd een nieuwe hoofdstad gesticht, al-Qahira oftewel Caïro. Met een Berbers leger breidde de dynastie haar invloed in snel tempo uit over heel Egypte, Palestina en Syrië. In 1059 bezetten de Fatimiden zelfs tijdelijk Bagdad, nog altijd de Abbasidische hoofdstad.

Met de Byzantijnen onderhielden de Fatimiden meestal vreedzame relaties; met de komst van de Seltsjoeken, die de Fatimiden hun Aziatische gebieden ontnamen en ook Byzantium bedreigden, werden deze zelfs hartelijk.

Geteisterd door de kruisvaarders en vooral door interne moeilijkheden verzwakte de dynastie zienderogen; de laatste Fatimide werd door Saladin in de 12e eeuw afgezet. Hierna vestigde zich in Egypte de dynastie der Ajjoebiden.

Heersers[bewerken | brontekst bewerken]

De Fatimiden regeerden 262 jaar lang van 909 tot 1171 en brachten 14 kaliefen voort.

Stamboom van de Fatimiden
regeerperiode naam opmerking
909 - 934 Abdullah al-Mahdi Billah Riep zichzelf uit tot de Mahdi
934 - 946 Abu'l Qasim Muhammad Nizar al-Qa'im
946 - 953 Abu Tahir Isma'il al-Mansur
953 - 975 Abu Tamim Ma'ad al-Mu'izz
975 - 996 Abu'l Mansur Nizar al-Aziz
996 - 1021 Abu 'Ali al-Mansur al-Hakim
1021 - 1036 Abu Hashim 'Ali al-Zahir
1036 - 1094 Abu Tamil Ma'ad al-Mustansir
1094 - 1101 Abu'l Qasim Muhammad al-Musta'li
1101 - 1130 Abu 'Ali al-Mansur al-Amir
1130 - 1149 Abu'l Maimun 'Abdul Majid al-Hafiz
1149 - 1154 Abu'l Mansur Isma'il al-Zafir
1154 - 1160 Abu'l Qasim 'Isa al-Fa'iz
1160 - 1171 Abu Muhammad 'Abdullah al-Adid