Francesco Morlacchi

Francesco Morlacchi
	Francesco Morlacchi; geportretteerd door; Gottlob Friedrich Thormeyer (1829)
Algemene informatie
Volledige naam	Francesco Giuseppe Baldassarre Morlacchi
Geboren	14 juni 1784
Geboorteplaats	Perugia
Overleden	28 oktober 1841
Overlijdensplaats	Innsbruck
Land	Italië
Werk
Genre(s)	opera, HaFaBramuziek, kerkmuziek
Beroep	componist, muziekpedagoog, organist, pianist en violist
Instrument(en)	orgel, pianist, violist
Invloed(en)	Nicola Antonio Zingarelli, Padre Stanislao Mattei
	(en) Discogs-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Francesco Giuseppe Baldassarre Morlacchi (Perugia, 14 juni 1784 – Innsbruck, 28 oktober 1841) was een Italiaans componist, dirigent, organist, pianist en violist.

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

Morlacchi kreeg al op zevenjarige leeftijd vioolles van zijn vader, zelf een geschikt violist. Door Luigi Caruso, maestro di capella aan de kathedraal (Duomo) San Lorenzo van Perugia, kreeg hij les in muziektheorie, piano en orgel, maar ook van een oom van zijn moeder, die organist was aan dezelfde kerk. Morlacchi werd opgeleid aan het gymnasium van Perugia, waar hij ook muziek bij Giovanni Mazetto studeerde. Voor zijn achttiende levensjaar componeerde hij al een groter werk, het oratorium Gli Angeli al sepolcro, waarmee hij groot succes had, zodat de graaf Pietro Baglioni hem een studiebeurs gaf voor een compositiestudium bij Nicola Antonio Zingarelli, die toen kapelmeester aan de kerk "Santuario della Santa Casa di Loreto" in Rome was. Vanaf 1805 studeerde Morlacchi contrapunt bij Padre Stanislao Mattei in Bologna. Voor de kroning van Napoleon Bonaparte tot koning van Italië in 1806 kreeg hij een opdracht voor een cantate, die in het theater in Bologna in première ging. Diverse kerkmuziek volgde dit opdracht tot het jaar 1807, waar zijn Il Poeta in Campagna in februari in het Teatro della Pergola in Florence in première ging.

Terug van Bologna componeerde hij een zestienstemmig Miserere, dat grote toestemming van het publiek en de critici kreeg. Met zijn opera Il Ritratto vestigde hij zich ook een naam als operacomponist, die door de uitvoering van zijn melodrama Il Corradino in 1808 te Parma zich nog verbeterde. Het volgden de opera's Enone e Paride, Oreste, Rinaldo d’Asti, La Principessa per ripiego, Il Simoncino, Le Aventure di una giornata en Le Danaide. Het succes dat de laatstgenoemde opera bereikte zorgde samen met een advies van de zangeres Marietta Marcolini ervoor, dat hij in 1810 naar Dresden uitgenodigd werd. Aldaar werd hij vanaf 1811 als opvolger van Ferdinando Paër hofkapelmeester van de Italiaanse opera in Dresden. Met zijn levenslange aanstelling was hij verantwoordelijk voor de Rooms-katholieke kerkmuziek, opera, orkest- en kamermuziek aan het hof. Tijdens het Russische Generaalgouvernement in het jaar 1813 wist hij samen met de toenmalige directeur van het theaterorkest, Freiherr von Racknitz, er voor te zorgen, dat geen muzikale institutie werd opgelost. In 1826 richtte hij een Steuncassa voor de weduwen en wezen van de leden van de koninklijke muzikale kapel van Saksen op, een sociale inrichting die toen nog heel zelden voorkwam.

Morlacchi had een sterke inzet voor de tentoonspreiding van de "romantische" muziek en werd wegens zijn muzikale uitdrukking ook als "Italiaanse Romanticus" op de bok van de Dresdner Hofkapel betekend. Hij was de initiatiefnemer voor de concerten op Palmzondag en was - samen met Carl Gottlieb Reißiger - er voor verantwoordelijk, dat in Dresden de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach weer uitgevoerd werd. Voor zijn oratorium La passione di Gesù Cristo werd hij van de paus met de Orde van de Gulden Spoor onderscheiden.

Tijdens een reis naar Pisa overleed hij in Innsbruck. Met zijn dood kwam ook het einde van de afdeling Italiaanse opera aan het hof in Dresden. Het theater van zijn geboortestad werd in Teatro Morlacchi vernoemd. Ook het stedelijke conservatorium van Perugia draagt zijn naam.

Composities[bewerken | brontekst bewerken]

Werken voor banda (harmonieorkest)[bewerken | brontekst bewerken]

Il Pastore Svizero, concert voor dwarsfluit en harmonieorkest^[1]

Missen, oratoria, cantates en andere kerkmuziek[bewerken | brontekst bewerken]

1802 Gli Angeli al sepolcro, oratorium
1812 La passione di Gesù Cristo, oratorium - libretto: Pietro Metastasio
1813 Cantate voor de verjaardag van Tsaar Alexander I van Rusland
1827 Requiem voor Koning August II van Polen of Frederik August I, keurvorst van Saksen
Miserere

Muziektheater[bewerken | brontekst bewerken]

Opera's[bewerken | brontekst bewerken]

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1807	Il Poeta in Campagna (Il poeta disperato)	1 akte	22 februari 1807, Florence, Teatro alla Pergola	Antonio Simone Sografi
1807	Il ritratto ossia La forza dell'astrazione	2 aktes	zomer 1807, Verona, Teatro Filarmonico	Luigi Romanelli
1808	Corradino	2 bedrijven	27 februari 1808, Parma, Teatro Imperiale	Antonio Simone Sografi
1808	Enone e Paride	2 aktes	oktober 1808, Livorno, Teatro degli Avvalorati
1808	Oreste	2 aktes	26 december 1808, Parma, Teatro Imperiale	L. Bottoni
1809	La principessa per ripiego	2 aktes	15 april 1809, Rome, Teatro Valle	Jacopo Ferretti
1809	Il Simoncino	1 akte	juni 1809, Rome, Teatro Valle
1809	Rinaldo d'Asti ossia Il tutore deluso	1 akte	zomer 1809, Parma, Teatro Filo-Musico-Drammatico	G. Rossena
1809	Le avventure d'una giornata	2 aktes	26 september 1809, Milaan, Teatro alla Scala	Luigi Romanelli
1809	Saffo in Leucade		lente 1809, Milaan, Teatro alla Scala	Giuseppe Alborghetti
1810	Le danaidi	2 aktes	11 februari 1810, Rome, Teatro di Torre Argentina	Stefano Scatizzi naar Pietro Metastasio, "Ipermestra"
1811	Raoul di Crequy	3 bedrijven	april 1811, Dresden, Hoftheater	Niccolò Perotti
1815	La capricciosa pentita	2 aktes	10 januari 1816, Dresden, Hoftheater	Luigi Romanelli
1816	Il barbiere di Siviglia	4 bedrijven	april 1816, Dresden, Hoftheater	Giuseppe Petrosellini
1817	La semplicetta di Pirna	2 aktes	augustus 1817, Dresden, Hoftheater
1818	Boadicea	2 aktes	13 januari 1818, Napels, Teatro San Carlo	G. B. Bordesi
1818	Gianni di Parigi	2 aktes	29 mei 1818, Milaan, Teatro alla Scala	Felice Romani
1821	Donna Aurora ossia Il romanzo all'improvviso	2 aktes	herfst 1821, Milaan, Teatro alla Scala	Felice Romani
1822	Tebaldo e Isolina	2 aktes	4 februari 1822, Venetië, Teatro La Fenice	Gaetano Rossi
1823	La gioventù di Enrico IV.	2 aktes	augustus 1823, Pillnitz
1823	L’Ilda d’ Avenello	2 aktes	20 januari 1824, Venetië, Teatro La Fenice	Gaetano Rossi
1828; rev. 1832	I saraceni in Sicilia ovvero Eufenio di Messina; rev. als Il rinnegato	2 aktes	28 februari 1828, Venetië, Teatro La Fenice; rev. maart 1832, Dresden, Hoftheater	Felice Romani
1828	Colombo	2 aktes	21 juni 1828, Genua, Teatro Carlo Felice	Felice Romani
1829	Don Desiderio ovvero Il disperato per eccesso di buon cuore	2 aktes	herfst 1829, Dresden, Hoftheater	B. Morelli
	Francesca da Rimini	niet voltooid		Felice Romani naar Dante Alighieri, De goddelijke komedie
	Laurina alla corte	niet voltooid

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Jerome Mitchell: More Scott operas : further analyses of operas based on the works of Sir Walter Scott, Lanham: University Press of America, Inc., 1996, 328 p.
Alfredo Grandini: Cronache musicali del teatro Petrarca di Arezzo - Il primo cinquantennio (1833-1882), Firenze: Leo S. Olschki, 1995, 377 p.
Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
Biancamaria Brumana, Galliano Ciliberti (Hrsg.): Francesco Morlacchi e la musica del suo tempo (1784–1841). Atti del Convegno internazionale di studi, Perugia, 26–28 ottobre 1984. Olschki, Florenz 1986, ISBN 88-222-3433-2
Moritz Fürstenau: Morlacchi, Francesco in: Allgemeine Deutsche Biographie, Band 22 (1885), S. 320–322
Graaf Giovanni Battista Rossi-Scotti: Della vita e delle opere da Cav. Francesco Morlacchi di Perugia, Perugia, Vincenzo Bastelli, 1861.