Gouwe (rivier)

De Gouwe is een gekanaliseerde rivier in Zuid-Holland, die van noord naar zuid een traject van de Oude Rijn naar de Hollandse IJssel aflegt. Aan de noordkant bevindt zich Gouwsluis te Alphen aan den Rijn. Dan volgen de dorpen Boskoop en Waddinxveen en aan de zuidkant de stad Gouda, waar de Gouwe zich vertakt in een oude stroom door de stad en een westelijk kanaal (Gouwekanaal met de Julianasluis) erlangs. Bij Gouda bevond zich van oudsher een sluis met een tol. Deze Havensluis vormde tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw de verbinding tussen de Haven en de Gouwe met de Hollandse IJssel. Een andere verbinding tussen de Gouwe en de IJssel wordt gevormd door de Mallegatsluis en loopt via de Turfsingel.

Kenmerkend voor de Gouwe zijn de drie opvallende hefbruggen bij Alphen, Boskoop (de Boskoopse hefbrug) en Waddinxveen.

De Gouwe maakte deel uit van de voornaamste (verplichte) scheepvaartverbinding in Holland, die Dordrecht met Haarlem en later met Amsterdam verbond. De steden aan de route hielden samen met de graven van Holland, die bij Gouda en Spaarndam tol hieven, deze route in stand, tot ongenoegen van steden als Delft en Leiden.

Nog steeds is de Gouwe een belangrijke route voor de binnenvaart. Naar het noorden wordt de stroom voortgezet in het Aarkanaal (de voormalige Kromme Aar). De Gouwe fungeert tevens als boezemwater voor het Rijnland.