Hanna Kraan

Hanna Kraan
Hanna Kraan in 1999
Algemene informatie
Geboren	24 juli 1946
Geboorteplaats	Rotterdam
Overleden	2 januari 2011
Overlijdensplaats	Soest
Land	Nederland
Werk
Jaren actief	1990 - 2011
Genre	jeugdliteratuur
Bekende werken	Verhalen van de boze heks Hier is de boze heks Krik Ik ben Krik, Krik ben ik
Uitgeverij	Lemniscaat
Dbnl-profiel
Website
Portaal    Literatuur

Hanna Kraan (Rotterdam, 24 juli 1946 – Soest, 2 januari 2011) was een Nederlandse kinderboekenschrijfster. Aan de Universiteit van Utrecht studeerde zij Italiaans. Ze was werkzaam aan het Rotterdams Conservatorium als docent Italiaans.

Levensloop

Hanna Kraan wordt vlak na de Tweede Wereldoorlog (op 24 juli 1946) in Rotterdam Delfshaven geboren. Ze heeft twee broers, een oudere (Jaap) en een jongere (Henk). De kinderen groeien op in het jongenshuis van haar ouders. In haar jonge jaren speelt Hanna veel met haar kleine broer, totdat ze boeken ontdekt en begint te lezen. Ze is gegrepen door taal. En dat heeft ze niet van een vreemde, haar vader Hendrik H. Kraan schrijft drie spannende verhalen voor jongens: De smokkelexpres, De ijzeren wet en Het ivoren fregat. Na de HBS gaat Hanna naar Utrecht om Italiaans te studeren.

Begin jaren ‘70 keert ze terug naar Rotterdam en wordt docent Italiaans aan het conservatorium. Studenten staan aan de wieg voor veel karakters in haar verhalen. In die tijd schrijft ze voor de kinderpagina van het tijdschrift Boerderij, het zijn korte verhaaltjes over dieren: een haas, een egel, een merel en een uil. Als ze stopt bij het tijdschrift, bewerkt ze haar verhalen tot een voorleesbundel.

Die bundel wordt haar eerste boek: Verhalen van de boze heks, het verschijnt in 1990 bij Lemniscaat en is nog altijd haar succesvolste boek, het werd in 2008 door de Vlaamse Stichting Lezen (tegenwoordig: Iedereen Leest) uitgeroepen tot een van de 99 mooiste kinderboeken aller tijden.

De boze heks is weer bezig! (1992), Bloemen voor de boze heks (1994), Toveren met de boze heks (1996), De boze heks geeft een feest (2002) en Lang leve de boze heks (2003) worden genomineerd voor de Prijs van de Nederlandse Kinderjury. De illustraties zijn van Annemarie van Haeringen.

Na de boeken over de boze heks begint Kraan met verhalen over de eekhoorn Krik en zijn vrienden Domper de pad en Melle de merel. Het eerste boek Krik (2005) wordt genomineerd voor de Prijs van de Nederlandse Kinderjury. De illustraties in deze reeks zijn van Mies van Hout.

Hier is de boze heks en Ik ben Krik, Krik ben ik zijn in 2021 opgenomen in lijst van de Grote Vriendelijke 100, een toplijst met de favoriete kinderboeken aller tijden. Hier is de boze heks staat op in de top-10, op plek 8 en Ik ben Krik, Krik ben ik staat op plek 36. De verkiezing is een initiatief van Hebban en De Grote Vriendelijke Podcast.

Hanna Kraan schrijft ook een bundel Sinterklaasverhalen: Dansen op het dak (1998).

Kraans uitgever noemde haar bescheiden. Ze wilde schrijven, maar hield niet van de roem die daarbij kwam kijken. Over haar privéleven liet ze niets los. Wat dat betreft leek ze op haar paddenpersonage Domper, die aan de steen waaronder hij woont twee bordjes heeft gehangen: Voor 12 uur niet storen en op het andere na 12 uur niet storen. Toch ging Hanna Kraan er wel op uit om te signeren en met kinderen te praten over haar boeken op basisscholen en in bibliotheken. Ze kon genieten van geschiedenis, schilderijen, muziek en wandelen. Hanna Kraan overleed op 2 januari 2011 aan de gevolgen van kanker, 64 jaar oud. Op 8 januari werd ze in besloten kring gecremeerd.

Vertalingen

De verhalen van Hanna Kraan zijn vertaald in het Engels, Duits, Frans, Italiaans, Servisch, Sloveens en Japans.

Televisie en theater

De verhalen over de boze heks zijn door Didi Hovingh en Bob Visser bewerkt tot televisieserie voor Villa Achterwerk van de VPRO. De serie -een schimmenspel- wint in 1997 een Gouden Beeld (een televisieprijs uitgereikt door de Stichting Nederlandse Academy Awards) voor het beste kinderprogramma in de categorie jeugdfictie. En het is bovendien de langstlopende VPRO-kinderserie ooit op de zondagochtend. Alle 49 afleveringen zijn ingesproken door Loes Luca. De serie is in 2012, 2013 en 2014 opnieuw herhaald.

Tv-serie: Verhalen van de boze heks

In 2015 bewerkt Henrike van Engelenburg de boze heks naar een musical, waarin zij de zandtekenaar het decor laat verzorgen. De voorstelling ontvangt vier sterren. Tooske Ragas schrijft het script voor de voorstelling De boze heks en de zandtekenaar.

Bibliografie

• 1990 - Verhalen van de boze heks
• 1992 - De boze heks is weer bezig - tip van de Nederlandse Kinderjury
• 1994 - Bloemen voor de boze heks - tip van de Nederlandse Kinderjury
• 1996 - Toveren met de boze heks - tip van de Nederlandse Kinderjury
• 1998 - Dansen op het dak
• 1999 - De boze heks moet winnen
• 2002 - De boze heks geeft een feest - tip van de Nederlandse Kinderjury
• 2003 - Lang leve de boze heks - tip van de Nederlandse Kinderjury
• 2005 - Hier is de boze heks
• 2005 - Krik - tip van de Nederlandse Kinderjury
• 2006 - Domper, Krik en Melle
• 2010 - De tuin van Krik
• 2011 - Ik ben Krik, Krik ben ik
• 2013 - Oeioeioei
• 2015 - Kom je dansen, boze heks?
• 2022 - Het geheim van Beukensteyn
• 2023 - De grote boze heks

Tentoonstelling

Portret Hanna Kraan door Hans Hazenbroek (1972)

Het Kinderboekenmuseum Den Haag is in 2016 in het bezit gekomen van het literaire archief van Hanna Kraan. De collectie bestaat onder meer uit handschriften en typoscripten, foto’s, boeken met opdrachten, fanmail, persoonlijke documenten als een rapport uit haar mms-tijd en een in 1972 door Hans Hazenbroek geschilderd portret van de schrijfster.

Externe links

• Website over de kinderboeken van Hanna Kraan
• Literatuurmuseum over Hanna Kraan
• Huygens ING Hanna Kraan
• Leesfeest Hanna Kraan
• Verhalen van de boze heks (tv-serie)