Hans Willem van Aylva (1751-1827)

Hans Willem van Aylva
	Hans Willem baron van Aylva. Portret in 1828 geschilderd door Cornelis Kruseman.
Algemene informatie
Volledige naam	mr. Hans Willem baron van Aylva van Waardenburg en Neerijnen
Geboren	8 september 1751
Geboorteplaats	Den Haag
Overleden	29 december 1827
Overlijdensplaats	Den Haag
Titulatuur	mr. baron
Alma mater	Universiteit van Leiden
Politieke functies
1773-1776; 1787-1788	Ordinaris gedeputeerde van Staten-Generaal der Verenigde Nederlandse Provinciën namens Zevenwolden
1776-1782; 1783-1784; 1788-1791; 1794-1795	Ordinaris gedeputeerde van Staten-Generaal der Verenigde Nederlandse Provinciën namens Westergo
1780-1788	Grietman van het Bildt
1782-1783	Gecommitteerde van Generaliteitsrekenkamer
1784-1785; 1792-1794	Ordinaris gedeputeerde van Staten-Generaal der Verenigde Nederlandse Provinciën namens Oostergo
1785-1787	Gecommitteerde Raad van State namens Friesland
1788-1795	Grietman van Baarderadeel
1805-1806	Lid van Wetgevend Lichaam, Vergadering van Hun Hoog Mogenden vertegenwoordigende het Bataafs Gemenebest namens Gelderland
1806-1807	Lid van Wetgevend Lichaam, Vergadering van Hun Hoog Mogenden namens Gelderland
1814-1815	Lid van Staten-Generaal namens Friesland
1815-1827	Lid van Eerste Kamer der Staten-Generaal
Portaal	Politiek ; Nederland

Hans Willem baron van Aylva, heer van Waardenburg en Neerijnen (Den Haag, 8 september 1751 - aldaar, 29 december 1827) was een Fries edelman uit het geslacht Van Aylva. Hij was lid Wetgevend Lichaam, lid Staten-Generaal, en lid Eerste Kamer.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Hij was de zoon van de schatrijke Hans Willem des H.R.Rijksbaron van Aylva (1722-1751) en Anna Catharina Rumph (1725-1796).^[1] Zijn moeder hertrouwde in 1758 in Scheveningen met Jacob Adriaan baron Du Tour.^[2] Du Tour van Warmenhuizen werd in 1758 grietman van het Bildt. Na het sluiten van vriendschap met de bouwer van een grote telescoop was Van Aylva een van de eersten die de planeet Saturnus bekeek.^[3] Rond 1770 studeerde hij af in Leiden of aan de Hogeschool van Franeker.

Inmiddels had hij van zijn overleden familieleden veel goederen geërfd in Baarderadeel en Wonseradeel. Hij was eigenaar van de Uniastate in Beers.^[4] Hans Willem poogde grietman te worden van Baarderadeel, maar een transactie kwam nooit tot stand. De vraagprijs was te hoog, 55.000 gulden.^[5] In 1780 werd hij evenals zijn stiefvader grietman van het Bildt. In 1781 was hij een tegenstander van versterking van de vloot.^[6] In 1785 gaf hij de vroedschap van Zaltbommel toestemming kribben aan te leggen in een aan hem toebehorende uiterwaard.^[7] Van Aylva was impopulair in het Bildt vanwege zijn prinsgezindheid en veelvuldige afwezigheid.^[8] Pas in 1788 is hij benoemd in Baarderadeel. In 1795 werd hij uit deze functie ontheven.

Hij noteerde in een dagboek aantekeningen over de politieke en militaire ontwikkelingen, gebaseerd op berichten, geruchten, brieven, bekendmakingen en eigen waarnemingen in de periode 1809-1810.^[9] Hij was lid van de commissies die in 1813-1814 en in 1815 een Grondwet moesten ontwerpen^[10] in 1814 lid van de Staten-Generaal der Verenigde Nederlanden, en in 1815 lid van de Eerste Kamer, een instelling die niet zijn goedkeuring had.^[11] In 1822 werd hem de titel baron toegekend. Van Aylva bewoonde Prinsessengracht 23 in Den Haag. Met zijn dood stierf het geslacht Van Aylva in mannelijke lijn uit. Er bestaat of bestond een pastelportret van hem door Charles Howard Hodges.

Huwelijk en kind[bewerken | brontekst bewerken]

Van Aylva trouwde op 2 mei 1773 te Haarlem met Cornelia van Brakel (1754-1823), dochter van Cornelis Arnout van Brakel en Arnoldine Repelaer. Van hun twee dochters zou een de volwassen leeftijd bereiken.

Anna Jacoba Wilhelmina van Aylva (1775-1814), trouwde met Frederik Willem Floris Theodorus van Pallandt, heer van Keppel, Voorst, Barlham en Hagen (1772-1853), burgemeester van Doetinchem en minister van Eredienst. Uit dit huwelijk werd onder anderen geboren: Hans Willem van Aylva van Pallandt (1804-1881).

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ http://www.dbnl.nl/tekst/aa__001biog01_01/aa__001biog01_01_0588.htm
↑ Kunst, natuur en techniek op en rond kasteel Keukenhof Door G. Jaspers
↑ Huib J. Zuidervaart (2004) Reflecting 'Popular Culture': The Introduction, Diffusion, and Construction of the Reflecting Telescope in the Netherlands, p. 440-441 [1]
↑ http://www.stinseninfriesland.nl/UniaState.htm
↑ Kuiper, Y. (1987) Friese edelen op patriotse wegen, p. 50-51. In: For uwz lân, wyv en bern. De patriottentijd in Friesland.
↑ http://www.dbnl.nl/tekst/aa__001biog01_01/aa__001biog01_01_0589.htm
↑ http://www.streekarchiefbommelerwaard.nl/db/zoeken/inventaris/inventaristotaal.php?a_n=20
↑ Kuiper, Y. (1987) p. 55.
↑ http://www.egodocument.net/egodocumententot1814-4.html
↑ https://www.montesquieu-institute.eu/9353000/1/j9vvhfxcd6p0lcl/vhnnmt7m42jk^{[dode link]}
↑ https://www.parlement.com/9353000/1/j9vvh6nf08temv0/vg09llrjfuzv

Voorganger: J.A. du Tour	Grietman van het Bildt 1780 - 1788	Opvolger: D. van Haren
Voorganger: E.F. van Aylva	Grietman van Baarderadeel 1788 - 1795	Opvolger: B. Buma

[1] ttp://www.dbnl.nl/tekst/aa__001biog01_01/aa__001biog01_01_0588.htm

[2] Kunst, natuur en techniek op en rond kasteel Keukenhof Door G. Jaspers

[3] Huib J. Zuidervaart (2004) Reflecting 'Popular Culture': The Introduction, Diffusion, and Construction of the Reflecting Telescope in the Netherlands, p. 440-441 [1]

[4] ttp://www.stinseninfriesland.nl/UniaState.htm

[5] Kuiper, Y. (1987) Friese edelen op patriotse wegen, p. 50-51. In: For uwz lân, wyv en bern. De patriottentijd in Friesland.

[6] ttp://www.dbnl.nl/tekst/aa__001biog01_01/aa__001biog01_01_0589.htm

[7] ttp://www.streekarchiefbommelerwaard.nl/db/zoeken/inventaris/inventaristotaal.php?a_n=20

[8] Kuiper, Y. (1987) p. 55.

[9] ttp://www.egodocument.net/egodocumententot1814-4.html

[10] ttps://www.montesquieu-institute.eu/9353000/1/j9vvhfxcd6p0lcl/vhnnmt7m42jk^{[dode link]}

[11] ttps://www.parlement.com/9353000/1/j9vvh6nf08temv0/vg09llrjfuzv

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]