Herzele (België)

**Herzele**
Gemeente in België
	(Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Arrondissement	Aalst
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	47,9 km² (2021); 79,84%; 12,85%; 7,31%
Coördinaten	50° 53' NB, 3° 53' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	18.715 (01/01/2023) ; 49,31% ; 50,69% ; 390,67 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2023); 18,96%; 60,58%; 20,46%
Buitenlanders	3,9% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Johan Van Tittelboom ; (Open Vld)
Bestuur	Open Vld, CD&V en Partners
Zetels; Open Vld; CD&V en Partners; N-VA; roodgroen; Leef! & Groen;	25; 13; 5; 3; 2; 2;
Economie
Gemiddeld inkomen	22.267 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad	3,96% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 9550; 9550; 9550; 9550; 9550; 9550; 9551; 9552	Deelgemeente; Herzele; Hillegem; Sint-Antelinks; Sint-Lievens-Esse; Steenhuize-Wijnhuize; Woubrechtegem; Ressegem; Borsbeke
Zonenummer	053, 054, 09
NIS-code	41027
Politiezone	Zottegem-Herzele-StLHoutem
Hulpverleningszone	Vlaamse Ardennen
Website	www.herzele.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Aalst; in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal	België

Herzele is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente ligt in de Denderstreek en Vlaamse Ardennen.

Het grondgebied van Herzele wordt doorkruist door twee beken: de Molenbeek en de Molenbeek-Ter Erpenbeek. Herzele telt ruim 18.000 inwoners, die Herzelenaars^[1] worden genoemd.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De naam ‘Herzele’ is afkomstig uit de 7e eeuw van ‘harja sali’, wat zoveel wil zeggen als ‘een gebouw van het leger’. Dit wijst op de burcht, die, weliswaar een primitieve versie uit hout- en vlechtwerk en aarden wallen, een goede verschansing was tegen de Noormannen.

In de zevende eeuw al werd in het centrum van de gemeente de burcht van Herzele opgericht, die het centrum zou worden van heel wat politiek gewoel, onder meer gevechten tussen Gentenaars en de graaf van Vlaanderen. Herzele was een heerlijkheid. De heer van Herzele nam in 1302 deel aan de Guldensporenslag aan de kant van de Vlamingen. De burcht werd definitief in de as gelegd onder het Spaanse bestuur (1579).

Kernen en buurgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

Herzele telt acht deelgemeenten.

Deelgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS code
1	Herzele	7,72	5.970	773	41027A
2	Hillegem	4,80	3.271	775	41027B
3	Borsbeke	3,85	2.545	661	41027C
4	Ressegem	3,92	1.251	319	41027D
5	Woubrechtegem	4,86	1.003	206	41027E
6	Sint-Antelinks	3,38	620	183	41027F
7	Steenhuize-Wijnhuize	7,65	1.790	234	41027G
8	Sint-Lievens-Esse	11,74	2.052	175	41027H

Herzele grenst aan de volgende gemeenten:

Sint-Lievens-Houtem (Sint-Lievens-Houtem & Letterhoutem)
Erpe-Mere (Burst & Aaigem)
Ninove (Aspelare & Voorde)
Geraardsbergen (Ophasselt & Smeerebbe-Vloerzegem)
Lierde (Sint-Maria-Lierde)
Haaltert (Heldergem)
Zottegem (Oombergen, Leeuwergem & Grotenberge)

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Herzele voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het schepenhuis
De neogotische Sint-Martinuskerk uit 1912.
De Sint-Rochuskapel uit 1636.

Molens[bewerken | brontekst bewerken]

Kastelen[bewerken | brontekst bewerken]

Natuur en landschap[bewerken | brontekst bewerken]

Herzele ligt in de Vlaamse Ardennen op een hoogte van 55-82 meter. De gemeente telt twee Natuurpunt-natuurreservaten: het Duivenbos in het zuiden en het Doormansbos in het noorden.

In het zuiden loopt de Molenbeek-Ter Erpenbeek in oostelijke richting.

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische evolutie voor de fusie[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen:NIS, Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen;1976=inwonertal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar	Aantal^[2]
1992	15.754
1993	15.808
1994	15.889
1995	15.947
1996	16.084
1997	16.193
1998	16.262
1999	16.301
2000	16.276
2001	16.476
2002	16.381
2003	16.431
2004	16.506
2005	16.581
2006	16.709
2007	16.822
2008	17.000
2009	17.059
2010	17.138
2011	17.216
2012	17.224
2013	17.384
2014	17.433
2015	17.454
2016	17.550
2017	17.605
2018	17.723
2019	18.027
2020	18.187
2021	18.414
2022	18.489
2023	18.715
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Foto's[bewerken | brontekst bewerken]

Burchtruïne
Schepenhuis
Molen Ter Rijst
Kasteel van Steenhuize
Sint-Martinuskerk
Gemeentehuis
Molen Te Rullegem
Kerk van Borsbeke en dorpsplein
Binnenkant kerk van Borsbeke
Duivenbos

Economie[bewerken | brontekst bewerken]

Herzele telt enkele wijngaarden en brouwerijen, te weten:

Wijngaarden[bewerken | brontekst bewerken]

Wijndomein Piro in Herzele en Hillegem
Wijndomein Prés De Gand in Borsbeke

Brouwerijen[bewerken | brontekst bewerken]

Brouwerij Van Den Bossche in Sint-Lievens-Esse
Brouwerij De Ryck in Herzele

Toerisme[bewerken | brontekst bewerken]

Door Herzele lopen enkele fiets- en autoroutes, met name de Molenbeekroute, de Denderroute zuid en Denderende steden.

Burchtruïne[bewerken | brontekst bewerken]

De burcht van Herzele wordt voor het eerst vermeld in de 12e eeuw, door Lodewijk van Herzele. De vermoedelijke bouw van deze stenen waterburcht dateert uit de 13e-14e eeuw, met een donjon en een vierhoekige weermuur. In 1381 werd de burcht vernield door de Graaf van Vlaanderen, er was namelijk een conflict tussen de Gentenaars en de Graaf van Vlaanderen, en de toenmalige burchtheer, Seger, had de Gentse kant gekozen. In de 15e eeuw werd de burcht heropgebouwd door Jan van Roubaix, maar in 1579 werd de burcht definitief verwoest door de Spanjaarden, in de strijd tussen de katholieke Spanjaarden en het protestants gezinde Vlaanderen, als reactie op het feit dat de burchtheer, Pieter van Melun, de protestantse zijde koos. Sinds 1957 is de burcht een beschermd monument. In 1969 werden de restauratiewerken gestart, onder meer de noordelijke (zandstenen) toren is al herrezen. Volgens het grondplan werden de funderingen van de muren, de vierkante donjon en de hoektorens zichtbaar gemaakt. Een walgracht omsluit het geheel.

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Herzele ligt in het kieskanton Herzele in het provinciedistrict Geraardsbergen, het kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde en de kieskring Oost-Vlaanderen.

Herzele		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen	Oost-Vlaanderen	Aalst			Herzele
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering	Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van Volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement		Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Oost-Vlaanderen				Aalst-Oudenaarde	Geraardsbergen	Herzele	Herzele
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-

In Herzele woont ook gouverneur Carina Van Cauter. Zij is de vrouw van burgemeester Johan Van Tittelboom.

Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024

2

13

5

3

2 2 13 5 3

De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:

■ LEEF! & GROEN: 2

■ roodgroen: 2

■ Open Vld: 13

■ CD&V en Partners: 5

■ N-VA: 3

Zie Lijst van burgemeesters van Herzele voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bestuur 2007-2012[bewerken | brontekst bewerken]

De meerderheid in de gemeenteraad werd gevormd door VLD (10 zetels) en sp.a (4 zetels).De oppositie bestond uit CD&V (9 zetels) en een lokale links-groene lijst LEEF! (2 zetels).

Bestuur 2013-2018[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester blijft Johan Van Tittelboom (Open Vld) Hij leidt een coalitie van Open Vld en N-VA met een meerderheid met 13 op 25 zetels.

Bestuur 2019-2024

Na de verkiezingen van 2018 haalde de Open Vld de absolute meerderheid, maar ging ze toch in coalitie met de CD&V. Tezamen hebben ze een meerderheid van 18 op 25 zetels. De burgemeester blijft Johan Van Tittelboom.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij		10-10-1976^[3]		10-10-1982^[3]		9-10-1988^[3]		9-10-1994^[3]		8-10-2000^[3]		8-10-2006^[4]		14-10-2012^[5]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	25	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25
	PVV¹ / VLD² / Open Vld³	-		25,58¹	7	25,99¹	7	29,45²	8	35,96²	11	38,87²	10	33,07³	9	43,9³	13
	LEEF!¹ / LEEF! & Groen²	-		-		-		6,6¹	1	9,47¹	2	10,39¹	2	9,19¹	1	11,7²	2
	SP¹ / sp.a² / Roodgroen³	15,46¹	3	17,62¹	4	18,73¹	5	17,09¹	4	16,37¹	4	16,48²	4	12,53²	3	11,1³	2
	CVP¹ / CD&V/N-VA^A / CD&V en Partners²	38,54¹	11	40,44¹	11	39,66¹	11	37,3¹	11	28,66¹	8	34,26^A	9	28,39²	8	19,6²	5
	VU¹/VU&ID² / CD&V/N-VA^A / N-VA³	10,95¹	2	12,68¹	3	9,44¹	2	6,32¹	1	4,43²	0	34,26^A	9	16,82³	4	13,7³	3
	VCL	27,98	8	-		-		-		-		-		-		-
	LIB P	7,06	1	-		-		-		-		-		-		-
	Vlaams Blok	-		-		-		3,24	0	5,1	0	-		-		-
	GEMBEL	-		-		6,17	0	-		-		-		-		-
	LI	-		3,67	0	-		-		-		-		-		-
Totaal stemmen		11180		11462		11836		12053		12473		12964		13169		13574
Opkomst %						97,52		96,17		95,54		96,39		95,19		95,4
Blanco en ongeldig %		2,07		2,81		3,83		3,59		4		4,05		3,79		4,2

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

In Herzele spelen de voetbalclubs KVC De Toekomst Borsbeke, SV Sint-Antelinks en VC Herzele-Ressegem. Volleybalclubs: Hebo Herzele-Borsbeke en Griffoenen Steenhuize

De voorbije jaren werden heel wat voetbalclubs opgedoekt: Woubrechtegem, VK Esse, FC Steenhuize, KFC Herzele, VC Ressegem en St Lucia Hillegem. De fusieclub VC Herzele-Ressegem is een fusie van het voorgaande Woubrechtegem, Hillegem, KFC Herzele en VC Ressegem.

Bekende Herzelenaars[bewerken | brontekst bewerken]

Gustaaf De Ryck (1856), bierbrouwer
Hilaire De Boom, architect

Vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

in Herzele lopen de volgende gewest- of provinciale wegen:

N8 Koksijde - Ninove - Brussel (Steenhuize-Wijnhuize)
N42 Wetteren (Kwatrecht) - Geraardsbergen - Lessen
N42B Zottegem (Grotenberge) - Herzele (Sint-Lievens-Esse en Steenhuize-Wijnhuize)
N46 Erpe-Mere (Erpe) - Herzele (Borsbeke - Herzele - Hillegem) - Zottegem - Zwalm - Oudenaarde (Leupegem)
N464 Herzele - Sint-Lievens-Esse

Bus[bewerken | brontekst bewerken]

In Herzele en deelgemeenten is er busvervoer naar de omliggende gemeenten. Er is ook een buslijn naar Gent via Sint-Lievens-Houtem, Oosterzele en Merelbeke.

Hieronder de verschillende buslijnen:

Bussen
(Bel)buslijn	Traject	Opmerkingen
36	Zottegem - Sint-Antelinks - Aspelare - Ninove	Rijdt enkel via Sint-Lievens-Esse, Steenhuize-Wijnhuize, Sint-Antelinks
39	Brakel - Lierde - Ninove	Steenhuize-Wijnhuize (N8)
46	Wetteren - Oosterzele - Zottegem	Rijdt enkel via Hillegem, rijdt niet op zondag
49	Geraardsbergen - Herzele - Sint-Lievens-Houtem - Oosterzele - Gent	Traject Geraardsbergen-Herzele enkel in de week 8-9× per dag Rijdt enkel via Borsbeke, Herzele, Sint-Lievens-Esse, Steenhuize-Wijnhuize
91	Aalst - Erpe Vijfhuizen - Borsbeke - Zottegem	Rijdt via Borsbeke, Herzele, Vierwegen en Hillegem
92	Aalst - Erpe Vijfhuizen - Vlierzele - Herzele - Zottegem	In de schoolspits extra traject Zottegem - Herzele - Woubrechtegem
93	Aalst - Ressegem - Herzele Gemeentehuis	Rijdt enkel tijdens de schoolspits
81	Aalst - Mere - Aaigem (- Woubrechtegem) - Heldergem	Stopt enkel in schoolspits in Woubrechtegem
36	Ninove - Aspelare - Zottegem	Rijdt verschillende varianten
87	Aalst - Haaltert - Aspelare (- Sint-Antelinks) - Geraardsbergen	Enkel in schoolspits van en naar Sint-Antelinks
370	Belbus Geraardsbergen	Stad Geraardsbergen, gemeenten Brakel (enkel Parike), Herzele (enkel Steenhuize-Wijnhuize), Galmaarden
385	Belbus Lede - Erpe-Mere	Stad Aalst, gemeenten Erpe-Mere, Lede, Sint-Lievens-Houtem, Haaltert (enkel Ede), Herzele (enkel Borsbeke, Ressgem, Herzele)
390	Belbus Herzele- Sint-Lievens-Houtem	Gemeenten: Zottegem, Herzele, Sint-Lievens-Houtem, Erpe-Mere (enkel Aaigem en Burst)

Treinen[bewerken | brontekst bewerken]

In Herzele zijn er drie spoorwegstations, die liggen langs spoorlijn 89 Zandberg (Kortrijk)-Denderleeuw. Ze behoren tot het Brusselse GEN-treinnet met treinverbinding S3 Dendermonde-Brussel-Zottegem en S8 Louvain-La-Neuve-Brussel-Zottegem.