Huis Palts-Mosbach

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Huis Palts-Mosbach
Huis Palts-Mosbach
Verheffing 1410
Stamvader Otto I
Laatste heerser Albrecht
Uitgestorven 1506
Etniciteit Duits
Titels
  • Paltsgraaf aan de Rijn
  • Hertog in Beieren

Het huis Palts-Mosbach was een Duitse vorstelijke dynastie uit de 15e eeuw. Het huis Palts-Mosbach was een zijtak van het huis Wittelsbach, een invloedrijke dynastie die sinds de hoge middeleeuwen regeerde over de Palts en Beieren. Het huis bleef slechts twee generaties bestaan: van de stichting van de tak door Otto I in 1410 tot de dood van bisschop Albrecht van Straatsburg in 1506.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het huis Palts-Mosbach ontstond door de verdeling van de Palts in 1410 na de dood van keurvorst en Rooms-koning Ruprecht III van de Palts. Ruprechts jongste zoon, Otto I, kreeg een aantal gebieden in het oostelijke rand van de Palts, met de voormalige rijksstad Mosbach als belangrijkste plaats. Bij de verdeling van de Palts ontstonden ook drie andere takken: De Oude Keurlinie, die het grootste gedeelte van de Palts kreeg evenals de keurvorstelijke waardigheid, het huis Palts-Simmern en het huis Palts-Neumarkt.

In 1448 stierf het huis Palts-Neumarkt uit, waarna de erfenis aan Otto I en Stefan van Palts-Simmern kwam. Stefan verkocht zijn deel van de erfenis aan Otto I, waardoor het Vorstendom Palts-Neumarkt in de Opper-Palts met Palts-Mosbach verenigd werd. Otto I en zijn echtgenote Johanna van Beieren-Landshut kregen acht kinderen, onder wie vier zoons. Ruprecht en Albrecht werden gekozen tot bisschop van Regensburg en Straatsburg. Otto's oudste zoon, Otto II nam na de dood van zijn vader de regering in Palts-Mosbach en Neumarkt over. Otto II was ongetrouwd en stierf kinderloos in 1499. Volgens een erfverdrag dat hij in 1490 met keurvorst Filips van de Palts had gesloten werden zijn gebieden na zijn dood weer met het keurvorstendom verenigd. In 1506 overleed ook Albrecht van Straatsburg, als laatste vertegenwoordiger van de dynastie.

Stamboom en positie binnen het huis Wittelsbach[bewerken | brontekst bewerken]

Stamboom van het huis Palts-Mosbach[bewerken | brontekst bewerken]

In de onderstaande stamboom zijn alle leden van het huis Palts-Mosbach opgenomen, met uitzondering van jong gestorven kinderen. Huwelijken zijn aangegeven met het huwelijkssymbool () dat twee ringen voorstelt.

Stamboom van het Huis Palts-Mosbach 

Positie binnen het huis Wittelsbach[bewerken | brontekst bewerken]

In de onderstaande stamboom zijn alle legitieme takken van het huis Wittelsbach opgenomen. In 1329 stelde keizer Lodewijk de Beier het Huisverdrag van Pavia op, waarin hij de Palts afstand aan de drie zoons van zijn oudere broer Rudolf I van de Palts. Hierdoor ontstonden twee linies binnen de dynastie: de oudere Paltsische en de jongere Beierse linie. In 1410 werd de Paltsische linie verder verdeeld. Het huis Palts-Mosbach was de jongste van de vier linies die zo ontstonden.

Linies binnen het huis Wittelsbach 
 
 
 
 
 
 
 
 
Scheyern
11e eeuw–1180
 
Meranië
1153–1182
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Beieren
1180–1255
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Opper-Beieren
1255–1329
 
Neder-Beieren
1255–1340
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts
1329–1410
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Beieren
1329–1349
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Keurlinie
1410–1559
 
Palts-Neumarkt
1410–1448
 
Palts-Simmern
1410–1459
 
Palts-Mosbach
1410–1506
 
Opper-Beieren
1349–1363
 
Neder-Beieren
1349–1392
 
Straubing-Holland
1349–1436
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts-Simmern
1459–1685
 
Palts-Zweibrücken
1459–1569
 
Palts-Veldenz
1543–1694
 
Beieren-Ingolstadt
1392–1445
 
Beieren-Landshut
1392–1503
 
Beieren-München
1392–1777
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts-Neuburg
1569–1742
 
Palts-Sulzbach
1614–1799
 
Palts-Zweibrücken
1569–1605
 
Palts-Birkenfeld
1569–1671
 
Palts-Bischweiler
1630–(1806)
 
Palts-Gelnhausen
1654–(1799)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Palts-Zweibrücken
1605–1661
 
Palts-Landsberg
1605–1681
 
Palts-Kleeburg
1605–1731
 
Beierse koningshuis
(1806)–heden
 
Hertogen in Beieren
(1799)-1968