IJzer-60

IJzer-60
	IJzer-60 op de isotopenkaart
Algemeen
Element	ijzer (Fe)
Nuclide	60Fe
Aantal protonen	26
Aantal neutronen	34
Nuclidische gegevens
Nuclidenmassa	59,934071683 u
Spin	0+
Bindingsenergie	8,755831 MeV
Massaoverschot	−61,411832 MeV
Vervalgegevens
Type verval	β−-verval
Halveringstijd	2,62 × 106 jaar
Vervalenergie	237,18 keV
Vervalproduct	kobalt-60
Isotopen van ijzer
Portaal	Scheikunde ; Natuurkunde

IJzer-60 of ⁶⁰Fe is een onstabiele radioactieve isotoop van ijzer, een overgangsmetaal. De isotoop komt van nature nauwelijks op Aarde voor; sporen van de isotoop zijn enkel aangetroffen in Antarctische sneeuw, afkomstig van kosmisch stof.^[1]

IJzer-60 ontstaat onder meer bij het radioactief verval van mangaan-60 en mangaan-61.

Analyse van de samenstelling van acht meteorieten, vermoedelijk ontstaan tijdens de eerste drie miljoen jaar van de vorming van het zonnestelsel, heeft uitgewezen dat, zo'n 1 tot 2 miljoen jaar na de vorming van de Zon, de protoplanetaire schijf verrijkt werd met ijzer-60. Dit moet het gevolg zijn geweest van een supernova niet ver van de plek van de Zonnenevel.^[2]

Radioactief verval[bewerken | brontekst bewerken]

IJzer-60 vervalt door bètaverval tot de radioactieve isotoop kobalt-60:

{\ce {{^{60}_{26}Fe}->{^{60}_{27}Co}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}

De halveringstijd bedraagt meer dan 2,5 miljoen jaar. Daarmee is het de langstlevende radio-isotoop van ijzer. De waarde voor de halfwaardetijd werd in 2009 door een Duitse studie als nieuwe waarde gevonden.^[3] Tot dan toe werd aangenomen dat de halfwaardetijd 1,49 miljoen jaar bedroeg. Deze nieuwe waarde had grote consequenties voor de interpretatie van de nucleosynthese in het heelal.

Bronnen, noten en/of referenties

(en) Wolfram Alpha
(en) Periodic table

↑ (en) Dominik Koll, Gunther Korschinek, Thomas Faestermann, J. M. Gómez-Guzmán, Sepp Kipfstuhl, Silke Merchel, and Jan M. Welch, Interstellar ⁶⁰Fe in Antarctica. Physical Review Letters (12 augustus 2019). Gearchiveerd op 13 augustus 2019. Geraadpleegd op 21 augustus 2019.
↑ (en) Bizzarro, M.; Ulfbeck, D.; Trinquier, A.; Thrane, K.; Connelly, J.N. & Meyer, B.S.; 2007: Evidence for a Late Supernova Injection of ⁶⁰Fe into the Protoplanetary Disk, Science 316, p. 1178 - 1181, [1]
↑ (en) G. Rugel, T. Faestermann, K. Knie, G. Korschinek, M. Poutivtsev, D. Schumann, N. Kivel, I. Günther-Leopold, R. Weinreich & M. Wohlmuther - New Measurement of the ⁶⁰Fe Half-Life, Physical Review Letters 103 (7), p. 72.502. Gearchiveerd op 14 januari 2012.

[1] (en) Dominik Koll, Gunther Korschinek, Thomas Faestermann, J. M. Gómez-Guzmán, Sepp Kipfstuhl, Silke Merchel, and Jan M. Welch, Interstellar ⁶⁰Fe in Antarctica. Physical Review Letters (12 augustus 2019). Gearchiveerd op 13 augustus 2019. Geraadpleegd op 21 augustus 2019.

[2] (en) Bizzarro, M.; Ulfbeck, D.; Trinquier, A.; Thrane, K.; Connelly, J.N. & Meyer, B.S.; 2007: Evidence for a Late Supernova Injection of ⁶⁰Fe into the Protoplanetary Disk, Science 316, p. 1178 - 1181, [1]

[3] (en) G. Rugel, T. Faestermann, K. Knie, G. Korschinek, M. Poutivtsev, D. Schumann, N. Kivel, I. Günther-Leopold, R. Weinreich & M. Wohlmuther - New Measurement of the ⁶⁰Fe Half-Life, Physical Review Letters 103 (7), p. 72.502. Gearchiveerd op 14 januari 2012.

[1]

[2]

[3]