Kabinet-Kappeyne van de Coppello

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kabinet-Kappeyne van de Coppello
Premier Johannes Kappeyne van de Coppello
Beëdiging 3 november 1877
Demissionair 11 juli 1879
Ontslagdatum 20 augustus 1879
Voorganger Heemskerk-Van Lynden van Sandenburg
Opvolger Van Lynden van Sandenburg
Overzicht kabinetten
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Het kabinet-Kappeyne van de Coppello was een liberaal Nederlands kabinet dat regeerde van 3 november 1877 tot en met 20 augustus 1879.

De kern van dit liberale kabinet wordt gevormd door de leiding van de vooruitstrevende liberale Kamerclub, met aan het hoofd Kappeyne van de Coppello. Ook de ministers Smidt, Tak van Poortvliet en De Roo van Alderwerelt behoren daartoe. Met name minister Gleichman van Financiën is echter veel behoudender. Die innerlijke tegenstelling leidt uiteindelijk al binnen twee jaar tot de val van het kabinet.

Minister Kappeyne weet in 1878 ondanks felle tegenstand van confessionele zijde een nieuwe Wet op het lager onderwijs tot stand te brengen. Die wet scherpt de eisen waaraan lager onderwijs moet voldoen aan, zonder dat bijzondere scholen overheidssteun krijgen. Ondanks petitionnementen van antirevolutionairen en katholieken die resp. 305.000 en 164.000 handtekeningen opleveren, ondertekent de koning de wet.

Van de andere plannen van het kabinet komt niets terecht. Minister De Roo van Oorlog wordt spoedig ernstig ziek en kan de legerhervorming niet ter hand nemen. Tot uitbreiding van het kiesrecht komt het evenmin.

De verwerping van de ontwerp-Kanalenwet van minister Tak, die aanleg van diverse kanalen mogelijk moet maken, leidt tot een kabinetscrisis. Tak van Poortvliet en Kappeyne bieden aanvankelijk als enigen hun ontslag aan. Kappeyne verzoekt hierna de koning om medewerking aan een Grondwetsherziening. Een minderheid van de ministers is hier tegen, waarop ook de koning zich tegen Grondwetsherziening keert. Daarop treedt het gehele kabinet af.

Ambtsbekleders[bewerken | brontekst bewerken]

Ambtsbekleders Ministers / Ministerie Termijn Partij
J. (Jan) Kappeyne van de Coppello mr.
J. (Jan) Kappeyne
van de Coppello

(1822–1895)
Voorzitter 3 november 1877 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
Minister Binnenlandse Zaken
W. (Willem) baron van Heeckeren van Kell mr.
W. (Willem) baron van
Heeckeren van Kell

(1815–1914)
Minister Buitenlandse Zaken 3 november 1877 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
J.G. (Johan George) Gleichman mr.
J.G. (Johan George)
Gleichman

(1834–1906)
Minister Financiën 3 november 1877 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
H.J. (Hendrik Jan) Smidt mr.
H.J. (Hendrik Jan) Smidt

(1831–1917)
Minister Justitie 3 november 1877 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
J.P.R. (Johannes) Tak van Poortvliet mr.
J.P.R. (Johannes)
Tak van Poortvliet

(1839–1904)
Minister Waterstaat, Handel
en Nijverheid
8 november 1877 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
J.K.H. de Roo van
Alderwerelt

(1832–1878)
Minister Oorlog 3 november 1877 –
29 december 1878
(overleden)
O
(Oud-
Liberaal
)
jhr.
kapitein-ter-zee
H.O. (Hendrikus) Wichers

(1831–1889)
29 december 1878 –
15 februari 1879
(waarnemend)
O
(Oud-
Liberaal
)
J.C.C. (Jacobus) den Beer Poortugael generaal-majoor
J.C.C. (Jacobus) den
Beer Poortugael

(1832–1913)
15 februari 1879 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
jhr.
kapitein-ter-zee
H.O. (Hendrikus) Wichers

(1831–1889)
Minister Marine 3 november 1877 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
P.Ph. (Pieter) van Bosse mr.
P.Ph. (Pieter) van Bosse

(1809–1879)
Minister Koloniën 3 november 1877 –
21 februari 1879
(overleden)
O
(Oud-
Liberaal
)
jhr.
kapitein-ter-zee
H.O. (Hendrikus) Wichers

(1831–1889)
21 februari 1879 –
12 maart 1879
(waarnemend)
O
(Oud-
Liberaal
)
O. (Otto) van Rees mr.
O. (Otto) van Rees

(1823–1892)
12 maart 1879 –
20 augustus 1879
O
(Oud-
Liberaal
)
Bron: Kabinet-Kappeyne van de Coppello Parlement & Politiek