Lijst van bisschoppen van Maastricht

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Onderstaand volgt een lijst van bisschoppen van het bisdom Maastricht. De 21 vroegmiddeleeuwse bisschoppen van Maastricht worden allen als heiligen vereerd. Van ongeveer de helft kan het bestaan historisch niet worden aangetoond.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste die een Maastrichtse bisschoppenlijst samenstelde was Heriger van Lobbes, eind 10e eeuw. In de late middeleeuwen probeerde men met behulp van de schaarse gegevens te komen tot een complete lijst van 21 bisschoppen van Maastricht. Het getal 21 moet hierbij symbolisch worden opgevat.[1] Ook de bollandisten hielden zich bij de samenstelling van de Acta Sanctorum uitgebreid bezig met de Maastrichtse bisschoppen. De Maastrichtse lijst volgde op de lijst van tien bisschoppen van Tongeren. Beide lijsten zijn grotendeels apocrief en kunnen dus niet als historisch bewijs gelden. Na Servatius is er pas weer vanaf Falco enige zekerheid.

Wanneer de bisschopszetel van Tongeren naar Maastricht werd verplaatst – en later naar Luik – is niet met zekerheid te zeggen. Domitianus is de eerste die met zekerheid in Maastricht zetelde; Hubertus de laatste. De Maastrichtse kerkhistoricus Régis de la Haye gaat ervan uit dat Hubertus de zetel de facto naar Luik verplaatste, maar dat het nog een eeuw duurde voordat dat kerkrechtelijk werd vastgelegd. De mediëvist Frans Theuws meent dat de verplaatsing van de bisschopszetel in de late achtste eeuw plaatsvond.[2] In 835 wordt Luik voor het eerst als bisschopszetel aangeduid.[3]

Evenmin is bekend in welke kerk zich de bisschopszetel bevond. De latere juridische verhoudingen in Maastricht doen vermoeden dat dit de Onze-Lieve-Vrouwekerk was. Maar ook voor de door bisschop Monulfus gestichte Sint-Servaaskerk valt wat te zeggen. De vraag leidde in de 16e en 17e eeuw tot woordenstrijd tussen het kapittel van Sint-Servaas en dat van Onze Lieve Vrouwe.[4]

Vanaf de middeleeuwen werd het feest van de heilige bisschoppen van Maastricht gevierd op 6 februari. Na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853 werd het feest in 1867 in ere hersteld door mgr. Joannes Paredis, bisschop van Roermond en in zekere zin opvolger van de Maastrichtse bisschoppen. De nieuwe datum van het feest is de derde zondag na Pinksteren.[5]

De 21 heilige bisschoppen van Maastricht[bewerken | brontekst bewerken]

Naam Periode Naamdag Opmerkingen
1 H. Servatius 4e eeuw 13 mei volgens de traditie overleden in 384; historisch vaststaand: 343, 353, 359/360
H. Candidus 13 juni opvolger van Servatius, hoewel geen bisschop; wordt niet vermeld door Heriger van Lobbes
2 H. Agricolaus 4e/5e eeuw
(388-401)[6] 		5 februari
3 H. Urcisinus 4e/5e eeuw
(401 - 413)[6] 		1 oktober
4 H. Designatus 5e eeuw
(413 - 437)[6] 		13 januari
5 H. Resignatus 5e eeuw
(437 - 465)[6] 		1 december
6 H. Sulpitius 5e eeuw
(465 - 480)[6] 		17 januari
7 H. Quirillus 5e/6e eeuw
(480 - 520)[6] 		30 april
8 H. Eucherius I 6e eeuw
(520 - 522)[6] 		20 februari
9 H. Falco 6e eeuw
(522 - 527)[6] 		20 februari cit. ca. 511/512
10 H. Eucharius II 6e eeuw
(527 - 530)[6] 		27 februari
11 H. Domitianus van Hoei vóór 535 - na 549 7 mei cit. 535; 549
12 H. Monulfus tweede helft 6e eeuw 16 juli of 27 juli overleden 597
13 H. Perpetuus 586 - 589 4 november
14 H. Gondulfus of Bettulfus rond 614 16 juli
15 H. Evergislus of Ebregisus 6e/7e eeuw 28 maart
16 H. Joannes Agnus begin 7e eeuw 25 juli gekozen tussen 623 - 629
17 H. Amandus ±647 - 650 6 februari overleden op 6 februari 675 of 676
18 H. Remaclus tweede helft 7e eeuw 3 september cit. 650 ; afstand gedaan voor 6 september 669 of 670; laatste vermelding in 671
19 H. Theodardus tweede helft 7e eeuw 10 september vermoord kort na 6 september 669/670
20 H. Lambertus ±670 - ±700 17 september cit. 675 en 683; vermoord 17 september 696 of 700; laatste vermelding in 705
Faramundus[7] 675 - 683 usurpator tijdens het episcopaat van Lambertus; cit. 675/676; afgezet 682/683
21 H. Hubertus ±706 - 727 3 november verplaatste volgens de middeleeuwse traditie de bisschopszetel naar Luik

Titulaire bisschoppen[bewerken | brontekst bewerken]

In 1970 werd het titulaire bisdom Maastricht opgericht. De zetel werd, met onderbrekingen, bezet door vier bisschoppen.

Naam Periode Opmerkingen
Petrus Moors 1970 - 1980 was eerder bisschop van Roermond
Joannes Gijsen 1993 - 1996 was eerder bisschop van Roermond; werd in 1996 benoemd tot bisschop van Reykjavik
Marco Pérez Caicedo 2006 - 2012 was hulpbisschop van Guayaquil; werd in 2012 benoemd tot bisschop van Babahoyo
Waldemar Stanisław Sommertag 2018 - heden werd op 15 februari 2018 benoemd tot apostolisch nuntius voor Nicaragua en tot titulair aartsbisschop van Maastricht[8]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Bishops of Maastricht van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lijst_van_bisschoppen_van_Maastricht&oldid=65892974"