Lijst van Eurocommissarissen voor Landbouw

Europees commissaris voor Landbouw
	In gebruik sinds:; Periode: 1958 – heden
	De huidige commissaris Janusz Wojciechowski (2019-)
Kantoor
Voordracht door	Europese Raad ; Europees Parlement
Benoemd door	Voorzitter van de Europese Commissie
Ambtstermijn	5 jaar ; (meerdere termijnen mogelijk)
Geschiedenis
Eerste	Sicco Mansholt
Ontstaan in	januari 1958
Huidige	Janusz Wojciechowski
Sinds	1 december 2019
Overig
Website	Commissaris Wojciechowski
Portaal	Politiek

De functie van Europees commissaris voor Landbouw is een van de oudste nog bestaande functies binnen de Europese Commissie. De functie is sinds de oprichting van de Europese Commissie een van de meest gewilde functies, omdat het grootste gedeelte van het budget naar Landbouw gaat.

Ambtstermijnen[bewerken | brontekst bewerken]

1958-1972: Sicco Mansholt[bewerken | brontekst bewerken]

De Nederlandse politicus Sicco Mansholt, voormalig minister van Landbouw in Nederland (1945-1958), verwierf de portefeuille Landbouw bij het aantreden van de eerste commissie in 1958; de Commissie-Hallstein I. Mansholt behield deze portefeuille voor veertien jaar en is daarmee de Eurocommissariss die het langst een portefeuille bekleedde. In juli 1958 vond er in Stresa een conferentie plaats. Op deze conferentie waren de ministers van Landbouw van de lidstaten aanwezig. Daarnaast waren er afgevaardigden van de nationale agrarische vakbonden, nationale experts en vertegenwoordigers van de Europese Commissie. In Stresa werden afspraken gemaakt over het raamwerk van wat later zou uitgroeien tot het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (1962). Mansholt kreeg de opdracht om vorm te geven aan het landbouwbeleid en moest binnen aanzienlijke tijd met voorstellen komen.

In juni 1960 presenteerde Mansholt zijn voorstellen:

Het vrij verkeer van landbouwgoederen
Het afschaffen van handelsbarrières
Het gelijk trekken van de prijzen van landbouwproducten
Lidstaten moet landbouwgoederen van de gemeenschap een voorkeurspositie geven ten aanzien van niet-lidstaten
De oprichting van het Europees Agrarisch Beschermings- en Garantiefonds (EABGF)
Het afdwingen van financiële solidariteit

Op basis van het rapport van Mansholt nam de Raad van de Europese Unie in januari 1962 de volgende besluiten:

De landbouwmarkt wordt verdeeld in zes groepen: eieren, fruit, groente, graanproducten, varkensvlees en vlees van pluimvee.
Het opstellen van regels omtrent concurrentie.
De oprichting van het Europees Agrarisch Beschermings- en Garantiefonds (EABGF) ten behoeve van de financiering van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid^[1]

De samenwerking tussen de lidstaten op het gebied werd een groot succes. In 1968 was de Europese Commissie echter van mening dat de kosten voor het landbouwbeleid te hoog waren geworden. Mansholt werd in de Commissie-Rey (1967-1970) belast met een hervorming van de landbouw. In zijn eerste hervormingsvoorstel pleitte Mansholt voor een reductie van het aantal boeren. Hij was van mening dat de gemeenschap te veel kleinschalige boeren had en dat een reductie van het aantal boeren van vijf miljoen zou leiden tot schaalvergroting. De grond van de kleine boeren moest terechtkomen bij de grote familiebedrijven. De schaalvergroting moest bestaanszekerheid voor de agrariërs garanderen. Het voorstel van Mansholt werd afgewezen.

In 1972 ging de Raad van de Europese Unie alsnog akkoord met drie richtlijnen van Mansholt. De eerste richtlijn bepaalde een modernisering van agrarische bedrijven, de tweede pleitte voor de training van boeren en de derde richtlijn pleitte voor afschaffing van opfokken.^[2]

1972-1973: Carlo Scarascia-Mugnozza[bewerken | brontekst bewerken]

In maart 1972 nam de voorzitter van de Europese Commissie, Franco Maria Malfatti, ontslag. Vanwege het aantreden van drie nieuwe lidstaten in januari 1973 besloten de lidstaten een interim-commissie op te zetten. Deze commissie stond onder het voorzitterschap van Sicco Mansholt. Mansholt droeg de portefeuille landbouw over aan zijn Italiaanse collega Carlo Scarascia-Mugnozza. Scarascia-Mugnozza was gedurende negen maanden Eurocommissariss voor Landbouw en was verantwoordelijk voor de inwerkingtreding van de drie richtlijnen van Mansholt.

1973-1977: Pierre Lardinois[bewerken | brontekst bewerken]

In het Memorandum 1973-1978 worden de drie belangrijkste elementen van de verdere samenwerking benadrukt: een gemeenschappelijke markt, financiële solidariteit en EEG-landbouwproducten prevaleren boven niet-EEG-landbouwproducten. De gemeenschappelijke markt had te lijden onder de monetaire crisis van de jaren zeventig. De wisselkoersen tussen de lidstaten waren te onregelmatig om de gemeenschappelijke markt goed te laten functioneren. Vanwege de monetaire crisis uitten de regeringshoofden van de lidstaten hun intentie voor een Economische en Monetaire Unie.

In mei 1975 gaf de Raad van de Europese Unie zijn goedkeuring voor een bijzondere steunregeling voor agrarische probleemgebieden. Onder agrarische probleemgebieden verstond men gebieden die een natuurlijke handicap hadden. Een natuurlijke handicap kon volgens de richtlijn in drie gevallen voorkomen. Ten eerste waren er de hooggelegen gebieden. Door de hoogteligging werd de vegetatieperiode van de grond verkort en door deze verkorting was het boerenbedrijf niet rendabel genoeg. Ten tweede waren er gebieden die door een sterke helling ongeschikt waren voor de gewone mechanische bewerking. De bewerking van deze landbouwgronden bracht extra kosten met zich mee vanwege de aanschaf van duurdere, meer gespecificeerde machines. Ten slotte waren er ook gevallen waarbij de beide hierboven genoemde gevallen van toepassing waren. De steunregeling was een middel van financiële solidariteit. Lardinois stelde de richtlijn op, omdat hij ontvolking van de gebieden wilden voorkomen. Deze ontvolking zou op den duur leiden tot een verval van het natuurlandschap.^[3]

1977-1981: Finn Olav Gundelach[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de ambtsperiode van Finn Olav Gundelach werd het departement Landbouw geconfronteerd met vier aanhoudende problemen. Ten eerste concludeerde de Europese Commissie in 1978 dat er een verslechtering van de verhouding tussen vraag en aanbod was ontstaan. De vraag naar landbouwproducten nam af, terwijl het aanbod toenam vanwege de gegarandeerde prijzen. De Europese Commissie maakte zich zorgen over het ontstaan van grote overschotten. Ten tweede merkte de Commissie op dat er substantiële inkomensverschillen waren ontstaan tussen bepaalde agrarische sectoren. Ten derde was de Commissie van mening dat de valuta's van de lidstaten te onstabiel waren om de gemeenschappelijke markt goed te kunnen laten functioneren. Ten slotte maakt men zich zorgen, net als in 1968, over de groeiende uitgaven voor het departement Landbouw. 70% van het gehele EEG-budget ging eind jaren zeventig richting de landbouwsector.

De Europese Commissie stelde een rapport op, waarin de toekomst van het gemeenschappelijk landbouwbeleid werd beschreven. Het rapport werd in december 1978 voorgelegd aan de Europese Raad. De kernpunten waren het bevriezen van de landbouwprijzen, gemeenschappelijk monetair beleid (door middel van de Economische en Monetaire Unie) en een reductie van de landbouwuitgaven.^[4]

Op basis van het voorgelegde rapport was de Europese Raad van oordeel dat structurele hervormingen noodzakelijk waren. De Europese Commissie verwierf in mei 1980, anderhalf jaar na het verschijnen van het rapport, een mandaat voor de hervorming van de landbouw. Op basis van het gegeven mandaat stelde de Europese Commissie een rapport op. De commissie gaf uiting aan de volgende hervormingsplannen:
Voorstellen met betrekking tot de ongelijkheid van vraag en aanbod:

De commissie wilde het verschil tussen de landbouwprijzen binnen de gemeenschap en de landbouwprijzen buiten de gemeenschap inperken. De dalende prijzen moesten leiden tot een afname van het aanbod en tevens meer concurrentie. Deze concurrentie moest binnen een aanzienlijke periode de structurele overschotten wegwerken.
De commissie streefde naar een beter buitenlands beleid van de lidstaten ter bevordering van de export van de eigen landbouwgoederen. De overschotten binnen de gemeenschap kon worden doorverkocht aan niet-lidstaten.
De commissie wilde productielimieten instellen. Garantie van inkomen zou alleen tot een bepaald niveau van productie worden afgegeven. Dit zou de producten ertoe brengen alleen het benodigde te produceren.

Voorstellen met betrekking tot de inkomensverschillen

De commissie wilde bepaalde producten inkomenssteun verlenen op basis van nader te bepalen specifieke voorwaarden.

Voorstellen met betrekking tot de onstabiele valuta's

De commissie moedigde de Europese Raad aan om nauwer samen te werken op het gebied van monetaire zaken. Deze samenwerking moest een stabilisering van de valuta's bewerkstelligen. Het in 1979 geopperde voorstel van een Economische en Monetaire Unie werd door de commissie goed ontvangen.

Voorstellen om de kosten voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid te verminderen

De commissie stelde voor om de financiële controle van de uitgaven van het Europees Agrarisch Bescherming- en Garantiefonds te verbeteren.
De commissie wilde dat de lidstaten stopten met het subsidiëren van hun eigen agrarische bedrijven, om zodoende de markt ruimte te geven om haar werk te kunnen doen.^[5]

#		Termijn	Nationale partij	Europese Partij	Commissie	Land	Overige Portfolio(s)
1	Sicco Mansholt (1908–1995)	10 januari 1958 – 9 januari 1962	PvdA	PES	Hallstein I	Nederland	Vicevoorzitter
		10 januari 1962 – 1 juli 1967			Hallstein II
		2 juli 1967 – 30 juni 1970			Rey
		1 juli 1970 – 21 maart 1972			Malfatti
2	Carlo Scarascia- Mugnozza (1920–2004)	21 maart 1972 – 5 januari 1973	DC	EVP	Mansholt	Italië
3	Pierre Lardinois (1924–1987)	6 januari 1973 – 5 januari 1977	KVP	EVP	Ortoli	Nederland
4	Finn Olav Gundelach (1925–1981)	6 januari 1977 – 5 januari 1981	O	O	Jenkins	Denemarken	Visserij
4	Finn Olav Gundelach (1925–1981)	6 januari 1981 – 13 januari 1981 ^[6]	O	O	Thorn
5	Poul Dalsager (1929–2001)	20 januari 1981 – 5 januari 1985	SD	PES	Thorn
6	Frans Andriessen (1929–2019)	6 januari 1985 – 5 januari 1989	CDA	EVP	Delors I	Nederland	Vicevoorzitter Visserij
7	Ray MacSharry (1938)	6 januari 1989 – 5 januari 1993	FF	ALDE	Delors II	Ierland
8	René Steichen (1942)	6 januari 1993 – 24 januari 1995	CSV	EVP	Delors III	Luxemburg
9	Franz Fischler (1946)	25 januari 1995 – 15 september 1999	OVP	EVP	Santer	Oostenrijk
9	Franz Fischler (1946)	16 september 1999 – 22 november 2004	OVP	EVP	Prodi	Oostenrijk	Visserij
10	Mariann Fischer Boel (1943)	22 november 2004 – 9 februari 2010	Venstre	ALDE	Barroso I	Denemarken
11	Dacian Cioloş (1969)	9 februari 2010 – 1 november 2014	PDL	EVP	Barroso II	Roemenië
12	Phil Hogan (1960)	1 november 2014 – 1 december 2019	FG	EVP	Juncker	Ierland
13	Janusz Wojciechowski (1954)	1 december 2019 – heden	PiS	ECH	Von der Leyen	Polen