Lijst van schilderijen van Johannes Vermeer

Deze lijst geeft een overzicht van schilderijen van Johannes Vermeer, de 17e-eeuwse Hollandse meester. Het gaat in totaal om 37 schilderijen, de meeste genrestukken.

Ten behoeve van de tentoonstelling Vermeer in het Rijksmuseum Amsterdam (van 10 feb 2023 tot en met 4 jun 2023) heeft het Rijksmuseum de video Dichter bij Vermeer ^[1] gemaakt, waarin, naast een inleiding per onderwerp, alle schilderijen worden toegelicht.

Schilderijen van Johannes Vermeer[bewerken | brontekst bewerken]

Titel	Datering	Gesigneerd	Eigendom	Formaat (cm)
Diana en haar gezelschap	± 1653-1656	Ja	Mauritshuis, Den Haag	98,5 × 105
Christus in het huis van Martha en Maria	± 1654-1656	Ja	National Gallery of Scotland, Edinburgh	160 × 142
De koppelaarster	1656	Ja	Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden	143 × 130
Slapend meisje	± 1656-1657		Metropolitan Museum of Art, New York	87,6 × 76,5
Brieflezend meisje bij het venster	± 1657-1659		Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden	83 × 64,5
Het straatje	± 1657-1661	Ja	Rijksmuseum, Amsterdam	53,5 × 43,5
De soldaat en het lachende meisje	± 1655-1660		Frick Collection, New York	50,5 × 46
Het melkmeisje	± 1658-1661		Rijksmuseum, Amsterdam	45,5 × 40,6
Het glas wijn	± 1658-1661		Gemäldegalerie, Berlijn	65 × 77
Dame en twee heren	± 1659-1660	Ja	Herzog Anton Ulrich-Museum, Braunschweig	78 × 67
Onderbreking van de muziek	± 1658-1661		Frick Collection, New York	39,4 × 44,5
Gezicht op Delft	± 1660-1661	Ja	Mauritshuis, Den Haag	98,5 × 117,5
De muziekles	± 1662-1664		Royal Collection, Buckingham Palace, Londen	73,3 × 64,5
Brieflezende vrouw in het blauw	± 1662-1665		Rijksmuseum, Amsterdam	46,5 × 38
Vrouw met weegschaal	± 1662-1665		National Gallery of Art, Washington	42,5 × 38
Vrouw met waterkan	± 1662-1665		Metropolitan Museum of Art, New York	45,7 × 40,6
De luitspeelster	± 1662-1664		Metropolitan Museum of Art, New York	51,4 × 45,7
Vrouw met parelsnoer	± 1662-1665		Gemäldegalerie, Berlijn	55 × 45
Schrijvende vrouw in het geel	± 1665-1666	Ja	National Gallery, Washington	45 × 39,9
Meisje met de rode hoed	± 1665-1666	Ja	National Gallery, Washington	23,2 × 18,1
Meisje met de parel	± 1665-1667	Ja	Mauritshuis, Den Haag	46,5 × 40
Het concert	± 1664-1667	Ja	Isabella Stewart Gardner Museum, Boston (gestolen in 1990 en sindsdien spoorloos)	72,5 × 64,7
Allegorie op de schilderkunst	± 1662-1668	Ja	Kunsthistorisches Museum, Wenen	120 × 100
Meisjeskopje	± 1665-1674	Ja	Metropolitan Museum of Art, New York	44,5 × 40
Dame en dienstbode	± 1666-1667		Frick Collection, New York	90,2 × 78,7
De astronoom	1668	Ja	Louvre, Parijs	50 × 45
De geograaf	1668-1669	Ja	Städel Museum, Frankfurt	53 × 46,6
De kantwerkster	± 1669-1671	Ja	Louvre, Parijs	24,5 × 21
De liefdesbrief	± 1667-1670	Ja	Rijksmuseum, Amsterdam	44 × 38,5
De gitaarspeelster	± 1669-1672	Ja	English Heritage, Kenwood House, Londen	53 × 46,3
Schrijvende vrouw met dienstbode	± 1670-1671	Ja	National Gallery of Ireland, Dublin (tweemaal gestolen)	71,1 × 58,4
Allegorie op het geloof	± 1671-1674		Metropolitan Museum of Art, New York	114,3 × 88,9
Staande virginaalspeelster	± 1670-1673	Ja	National Gallery, Londen	51,7 × 45,2
Zittende virginaalspeelster	± 1670-1675	Ja	National Gallery, Londen	51,5 × 45,5

Toeschrijving onzeker[bewerken | brontekst bewerken]

Titel	Datering	Gesigneerd	Eigendom	Formaat (cm)	Toeschrijving
Sint Praxedis	1655	Ja (met meer 1655 en Meer N R..o.o.)	In Langdurige bruikleen aan het Nationaal museum voor westerse kunst in Tokio (privébezit)	101,6 × 82,6	Arthur K. Wheelock jr., voorheen curator van de National Gallery of Art in Washington, D.C., is de voornaamste voorvechter om het schilderij aan Johannes Vermeer toe te schrijven. Wheelock bracht zijn standpunt in 1986 naar buiten en plaatste Sint Praxedis bij de grote Vermeertentoonstellingen in Washington en Den Haag van 1995-96 prominent naast Diana en haar nimfen en Christus in het huis van Martha en Maria, twee vroege werken van Vermeer. Argumenten voor toeschrijving aan Vermeer zijn onder anderen de twee signaturen. Op het schilderij staat linksonder "Meer 1655" en rechtsonder "Meer N R..o.o", wat volgens Wheelock VerMeer Naar Riposo (de bijnaam van Ficherelli) betekent. Laboratoriumonderzoek toonde overeenkomsten met in Holland gebruikte technieken en materialen en Wheelock zag parallellen met andere vroege werken van Vermeer. Wheelocks theorie werd in 2014 ondersteund door nieuw onderzoek. Voorafgaand aan de verkoop door de erven Piasecka Johnson, verklaarden onderzoekers van het Rijksmuseum en de Vrije Universiteit Amsterdam op basis van een nieuwe analyse dat de samenstelling van de witte verf overeenkomt met de verf die de schilder in een ander vroeg werk, Diana en haar nimfen (circa 1653-1655) gebruikte, en dat het daarom toch vrijwel zeker om een authentiek stuk gaat. Het gebruikte loodwit dat als ondergrond van het schilderij is gebruikt is volgens de onderzoekers typisch Nederlands en beslist niet Italiaans. Nederlands loodwit werd echter ook naar Italië geëxporteerd, dus critici accepteerden deze conclusie niet voetstoots. Vermeerexperts als Walter Liedtke, Jørgen Wadum, Frits Duparc en Albert Blankert wezen de toeschrijving aan Vermeer af. De chef-restaurator van het Mauritshuis, Jørgen Wadum, vergeleek de schildertechniek van Sint Praxedis met andere Vermeers. Hij was van mening dat het niet om een Vermeer kon gaan en hield de signatuur voor een latere toevoeging. Volgens Jørgen Wadum ging het om een tweede versie van de hand van Ficherelli. Ook andere experts waren zeer kritisch over de toeschrijving en in 2008 werd Sint Praxedis in de Vermeermonografie van Walter Liedtke niet genoemd.
Zittende vrouw aan het virginaal	± 1670		The Leiden Collection, New York	25,2 × 20	Een onderzoekscommissie van Sotheby's verklaarde het doek in 2003 tot een authentieke Vermeer. Ook Vermeerkenners als Walter Liedtke en Arthur K. Wheelock jr. erkennen het schilderij als een echte Vermeer.
Meisje met de fluit	± 1665-1670		National Gallery, Washington	20 × 17,8	Onderzoek door de National Gallery of Art in Washington stelde in 2022 dat dit werk niet van Vermeer is.^[2] Volgens het Rijksmuseum is het wel een echte Vermeer.^[3]