Lodewijk XVII van Frankrijk
| Lodewijk XVII | ||
|---|---|---|
| 1785-1795 | ||
| ||
| Titulair koning van Frankrijk | ||
| Periode | 1793 - 1795 | |
| Voorganger | Lodewijk XVI | |
| Opvolger | Eerste Franse Republiek | |
| Vader | Lodewijk XVI | |
| Moeder | Marie Antoinette | |
| Dynastie | huis Bourbon | |
| Broers/zussen | Marie Thérèse, Lodewijk Jozef, Sophie Beatrix | |
Lodewijk XVII (Versailles, 27 maart 1785 – Parijs, 8 juni 1795), van zijn geboorte tot 1789 bekend als Lodewijk Karel, hertog van Normandië; dan van 1789 tot 1791 als Lodewijk Karel, dauphin van Frankrijk; en van 1791 tot 1793 als Lodewijk Karel, kroonprins van Frankrijk, was de zoon van koning Lodewijk XVI van Frankrijk en koningin Marie Antoinette van Oostenrijk. Als de zoon van de koning was hij een Fils de France (zoon van Frankrijk).
Nadat zijn vader tijdens de Franse Revolutie op 21 januari 1793 werd geëxecuteerd, werd de dauphin in overeenstemming met de dynastieke wetten in de ogen van de royalisten koning van Frankrijk en Navarra; maar Frankrijk was toen een republiek en Lodewijk zat in gevangenschap, tot zijn overlijden op 10-jarige leeftijd in juni 1795 naar men zegt aan de gevolgen van koningszeer.
Toedracht[bewerken | brontekst bewerken]
Beide ouders van Lodewijk Karel werden tijdens de Franse Revolutie in 1793 naar de guillotine gebracht. Lodewijk Karel werd in de Temple opgesloten maar desondanks door royalisten tot koning Lodewijk XVII uitgeroepen. Bovendien riep Lodewijk Stanislaus Xaverius, de oom van Lodewijk XVII, zich uit als regent van Frankrijk onder heerschappij van zijn neefje. Vandaar dat de volgende heerser uit het huis Bourbon – Lodewijk Stanislaus Xaverius zelf – het volgnummer XVIII draagt.
Speculaties rond de dood van Lodewijk Karel[bewerken | brontekst bewerken]
Op 8 juni 1795 overleed in de Temple een kind dat Louis Charles Capet werd genoemd. Hij zat hier gevangen sinds oktober 1793. Een ongeletterde schoenmaker zorgde voor hem, later was er alleen ene schuif die open en dicht ging. Zijn behoefte deed hij in een hoek van zijn cel die eens per maand werd gereinigd. Dan ook kreeg hij nieuwe kleren. Als Paul Barras hem bezoekt schrikt hij van de doffe blik, het gezwollen gezicht en armen. Barras beloofde beterschap en vanaf toen werd Lodewijk met meer zorgen omringd. Barras vreesde dat de dood van de koningszoon, aangetast door schurft en tuberculose, koren zou zijn op de molen van de koningsgezinden.[1]
Algemeen werd verondersteld dat dat niet de jonge koning was. Tallozen – waaronder zelfs iemand van Afrikaanse afkomst – hebben zich nadien voor hem uitgegeven en eisten zo de troon van Lodewijk XVII op, zonder succes – de veelheid van pretendenten zorgde ervoor dat niemand de geloofwaardigheid van een grote groep mensen kreeg. Enkele van de bekendste hebben tot in onze tijd van zich doen spreken doordat hun nazaten hun koninklijke afkomst bleven pretenderen. Karl Wilhelm Naundorff was nog een van de geloofwaardigsten: hij wist zeer veel bijzonderheden over het hofleven te vertellen en werd zelfs door een voormalige lakei herkend. Hij ligt begraven in Delft.
Recente ontwikkelingen[bewerken | brontekst bewerken]
De arts die de sectie op het lichaam van de in de Temple gestorven jongen uitvoerde, heeft het hart naar buiten gesmokkeld. Dit hart is in gemummificeerde toestand bewaard gebleven. In 2004 werd DNA uit dit hart vergeleken met DNA uit haarlokken van de dochters van keizerin Maria Theresia, die de grootmoeder aan moederszijde van de dauphin was. Daaruit bleek dat dit werkelijk het hart van Lodewijk XVII was. Het hart werd op 8 juni 2004 bijgezet in het familiegraf in de kathedraal van Saint-Denis.
De Groningse wetenschapper Johan Hendrik Petrie promoveerde op 15 juli 1995 aan de Rijksuniversiteit in Groningen op een proefschrift met de titel Lodewijk XVII-Naundorff, een mysterie ontrafeld waarin hij concludeerde dat Naundorff een bedrieger was. Deze conclusie werd in 1998 bevestigd door DNA-onderzoek, uitgevoerd door professor Jean-Jacques Cassiman van de KU Leuven. Maar het feit dat Naundorffs mitochondriaal DNA niet overeenkomt met dat van de eveneens in vrouwelijke lijn van Maria Theresia van Oostenrijk afstammende koningin van Roemenië wordt door de afstammelingen van Naundorff niet geaccepteerd. De huidige pretendenten, "hertogen van Normandië", wonen in Canada.
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
In 2002 is door Deborah Cadbury een boek geschreven met de titel De verdwenen koning van Frankrijk, het tragische verhaal van de favoriete zoon van Marie Antoinette. In 2004 is het in het Nederlands vertaald en verschenen bij uitgeverij Bert Bakker onder ISBN 90-351-2664-5.
Voorouders[bewerken | brontekst bewerken]
| Voorouders van Lodewijk XVII van Frankrijk | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Overgrootouders | Lodewijk XV van Frankrijk (1710-1774) ∞ 1725 Maria Leszczyńska (1703-1768) |
August III van Polen (1696-1763) ∞ 1719 Maria Josepha van Oostenrijk (1699-1757) |
Keizer Karel VI (1685–1740) ∞ 1708 Elisabeth Christine van Brunswijk-Wolfenbüttel (1691–1750) |
Leopold van Lotharingen (1679–1729) ∞ 1689 Elisabeth Charlotte van Orléans (1676–1744) | ||||
| Grootouders | Lodewijk van Frankrijk (1729-1765) ∞ 1747 Maria Josepha van Saksen (1731-1767) |
Maria Theresia (1717–1780) ∞ 1736 Keizer Frans I Stefan (1708–1765) | ||||||
| Ouders | Lodewijk XVI van Frankrijk (1754-1793) ∞ 1747 Marie Antoinette van Oostenrijk (1755-1793) | |||||||
| Voorganger: Lodewijk Jozef |
Dauphin 1789-1791 |
Opvolger: Lodewijk Anton |
· 
· 
Bronnen, noten en/of referenties
|