Mastenbroek
Mastenbroek is een middeleeuwse polder tussen de IJssel en het Zwarte Water in de stedendriehoek Hasselt, Kampen en Zwolle in de Nederlandse provincie Overijssel. Ten zuiden van de polder ligt de IJsseldijk, ten noorden van de polder de Kamperzeedijk en ten oosten de dijk van het Zwarte Water en het Zwolle-IJsselkanaal. Door de polder loopt de spoorlijn Zwolle-Kampen. Dit is een van de oudste polders van Nederland.
De gemeente Zwolle bouwt in een deel van deze polder de Vinexlocatie Stadshagen. De polder wordt bedreigd door oprukkende woningbouw, en is wegens cultuurhistorische waarden opgenomen in de nota Belvédère (1999) van de Nederlandse Rijksoverheid.
De polder bestaat voor een groot deel uit klei op veengronden, dat wil zeggen dat er een dun kleidek ligt op een dikkere laag veen. Bij IJsselmuiden ligt een rivierduin. In het midden van de polder ligt rond een kerk een gehucht, dat ook de naam Mastenbroek draagt.
Geschiedenis
In 1364 heeft de stad Kampen zijn rechten op Mastenbroek geruild met de Utrechtse bisschop Jan van Arkel voor het Kampereiland en het recht op aanwas in de IJsselmonding. Sindsdien is het Kampereiland waarvan Kampen de eigenaar is, sterk gegroeid. De bisschop ontwaterde Mastenbroek, dat toen een groot moerasbos was. Naar het moerasbos verwijst de naam Mastenbroek. De straatnaam 'Bisschopswetering' herinnert nog aan deze bisschop van weleer.
Door de ontwatering daalde de grondwaterstand sterk , zo sterk zelfs dat akkerbouw mogelijk werd. Door bodemdaling ten gevolge van de vertering van het veen boven de grondwaterspiegel werden de omstandigheden ongunstig voor akkerbouw en werd het een veeteeltgebied. In de twintigste eeuw is de grondwaterspiegel weer verlaagd waardoor er nu weer akkerbouw mogelijk is. Deze bestaat voornamelijk uit het verbouwen van maïs.
Polderparfum
Sinds 13 september 2005 is in de filialen van de Bijenkorf L'Essence de Mastenbroek te koop, een Eau de Polder samengesteld door parfumeur Allesandro Gualtieri op initiatief van kunstenares Birthe Leemeijer, in samenwerking van de 'Essenceclub', een groep inwoners van Mastenbroek. Het 'polderparfum', opgebouwd uit noten van gras en hooi, melk, en runderlucht, moet de geurbeleving van Mastenbroek oproepen. Het is onderdeel van een kunstproject van de provincie Overijssel.
Film De uitbreiding van polder Mastenbroek
Naast het parfum is ook een film over de polder gemaakt, door kunstenaar Sjaak Langenberg en filmmaker Theo van den Aker. De film 'De uitbreiding van polder Mastenbroek' plaatst de actuele problematiek van de relatie tussen de stad en het landelijk gebied in een bijzonder perspectief, omdat de bewoners van de polder worden uitgedaagd hun defensieve positie te verlaten en over de horizon heen te kijken. Op 20 november 2004 ging de film in aanwezigheid van meer dan 400 Mastenbroekers in première in de Nieuwe Buitensociëteit te Zwolle. Daarna is de film onder meer te zien geweest op TV Oost, in het NAI (Nederlands Architectuur Instituut) en museum de Paviljoens in Almere.
Trivia
- De grote modderkruiper, die op de rode lijst staat, komt voor in deze polder.