Munster van Bazel

Munster van Bazel
Plaats	Bazel
Coördinaten	47° 33′ NB, 7° 36′ OL
Gebouwd in	1019 - 1500
Architectuur
Stijlperiode	romaans, gotisch
Toren	64,2 m hoog (Georgsturm); 62,7 m hoog (Martinsturm)
	Officiële website;
Portaal	Christendom

Het munster van Bazel (Duits: Basler Münster) is de voornaamste kerk in de Zwitserse stad Bazel. De kerk werd gebouwd van 1019 tot 1500 in romaanse en gotische stijl en staat op de Münsterplatz. Van oorsprong is het een bisschopskerk; sinds de reformatie is de kerk in protestantse handen. In het munster — de aanduiding slaat op de statuur van de kerk, niet op een functie als kloosterkerk — bevindt zich het graf van Erasmus.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het munster werd onder bisschop Adalberto II gebouwd op initiatief van keizer Hendrik II en verving een karolingische voorloper. Dit Heinrichsmünster werd in 1019 ingewijd. Resten van deze kerk zijn nog zichtbaar aan de basis van de noordwestelijke Georgsturm. Uit een wat latere fase dateert de Galluspoort (1150-1170) in de noordfaçade van het transept, dat geldt als het voornaamste romaanse beeldhouwwerk in Zwitserland.

De beide gotische westtorens, de Georgsturm (64,2 m, noordelijk) en de Martinsturm (62,7 m, zuidelijk) dateren van na de aardbeving van 1356, die grote schade toebracht aan de kathedraal. De torens zijn genoemd naar de ridderheiligen Sint-Joris en Sint-Maarten. De Georgsturm werd in 1429 voltooid en was een ontwerp van Ulrich von Ensingen, die ook de munsters van Ulm en Straatsburg hun gotische aanzien had gegeven. De Martinsturm kwam in 1500 gereed. De beide westtorens vormen samen het dubbeltorenfront.

Het middenschip is driebeukig en 65 meter lang en 32,5 meter breed. Onder het koor bevindt zich een crypte. In de apsis bevinden zich afbeeldingen van de bisschoppen Lütold von Aarburg (1191–1213) en Albero.

Het graf van Erasmus bevond zich oorspronkelijk in het middenschip, maar werd in de 19de eeuw verplaatst. De humanist verbleef vele jaren in Bazel: van 1514 tot 1516, van 1521 tot 1529 en van 1535 tot 1536. Belangrijke interieurstukken zijn ook de Vincentiustafel en de Aposteltafel: beide reliëfs zijn oorspronkelijk altaarstukken en dateren van omstreeks 1100. Het gotische doksaal werd in de 19de eeuw naar de westkant van de kerk verplaatst en dient als orgeltribune. Het huidige orgel werd in 2003 in gebruik genomen.

Tot het munster behoort een dubbele kruisgang, de kleine kruisgang uit 1467 tot 1480 en de grote kruisgang.

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Andreas Theodor Beck u.a.: Das Basler Münster. Verlag Peter Heman, Basel 1982, ISBN 3-85722-005-8
Dorothea Schwinn Schürmann: Das Basler Münster. Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte, Bern 2000, ISBN 3-85782-679-7
Daniel Grütter: Basler Münster Bilder. Christoph Merian, Basel 1999, ISBN 3-85616-112-0
Dorothea Schwinn Schürmann: Schwelle zum Paradies. Die Galluspforte des Basler Münsters. Schwabe, Basel 2002, ISBN 3-7965-1954-7
Dorothea Schwinn Schürmann, Hans-Rudolf Meier, Erik Schmidt: Das Basler Münster. Schwabe, Basel 2006, ISBN 3-7965-2260-2
François Maurer-Kuhn: Schweizerische Kunstführer GSK, Band 191: Das Münster von Basel, Bern 1976