Nijlen

**Nijlen**
Gemeente in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Arrondissement	Mechelen
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	39,2 km² (2021); 70,05%; 17,33%; 12,62%
Coördinaten	51° 9' NB, 4° 40' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	23.409 (01/01/2023) ; 49,29% ; 50,71% ; 597,24 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2023); 18,71%; 59,65%; 21,65%
Buitenlanders	3,48% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Paul Verbeeck (CD&V)
Bestuur	CD&V, N&U , Groen, Open-VLD
Zetels; CD&V; Vlaams Belang; N&U; Groen-Open Vld; Nieuw Nijlen; N-VA;	27; 10; 2; 2; 5; 2; 6;
Economie
Gemiddeld inkomen	22.080 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad	4,3% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 2560; 2560; 2560	Deelgemeente; Nijlen; Bevel; Kessel
Zonenummer	03
NIS-code	12026
Politiezone	Berlaar-Nijlen
Hulpverleningszone	Rivierenland
Website	www.nijlen.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Mechelen; in de provincie Antwerpen
Portaal	België

De reconstructie van de Sint-Willibrorduskerk na de Eerste Wereldoorlog

Nijlen is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen en heeft als deelgemeenten Kessel en Bevel. De gemeente ligt op de verbindingsweg tussen de steden Lier en Herentals en behoort tot het kieskanton Heist-op-den-Berg en het gerechtelijk kanton Lier.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste bewoning van Nijlen gaat terug tot in de Gallo-Romeinse tijd. In 1770 werd er een aarden pot met Romeinse gouden munten gevonden met beeltenissen van Julius Caesar tot Keizer Domitianus.^[1] Er zou volgens sommige bronnen een Romeinse heirweg gelegen hebben die leidde naar de Romeinse nederzetting te Grobbendonk.^[2]

In 1145 werd Nijlen voor het eerst als vrijgoed Nile vernoemd in een bulle van paus Eugenius III aan de abt van de abdij van Tongerlo. In 1155 kwam het patronaatsrecht van de parochie aan het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Antwerpen.

Vanaf 1212 tot het einde van het Ancien régime hoorde Nijlen bestuurlijk tot de Bijvang van Lier. Het dorp werd vertegenwoordigd door een eigen Lierse buitenschepen ook gekend als schepen van de bijvang. In 1439 werd de streek getroffen door de pest.

Nijlen werd tijdens de godsdiensttwisten (einde 16e eeuw) zwaar getroffen en raakte ontvolkt. Vanaf begin 18e eeuw nam de bevolking weer toe. De aanleg van de spoorlijn in 1853 en de introductie van de diamantindustrie omstreeks 1875 stimuleerden de groei. Nijlen werd een belangrijk diamantcentrum en bezat ook een diamantschool.

Op 2 januari 1842 vond de 'moord van Nijlen' plaats, de toenmalige pastoor Petrus De Groof liet daarbij het leven.^[3]

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Deelgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Nijlen	17,73	13.219	746	12026A
2	Bevel	6,60	2.184	331	12026B
3	Kessel	14,87	7.529	506	12026C

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds de herindeling van de gemeenten heeft Nijlen er nog de deelgemeenten Bevel en Kessel bijgekregen. De gemeente telt meer dan 22.000 inwoners.

Hydrografie[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente ligt in het samenvloeiingsgebied van de Kleine Nete en de Grote Nete. Deze rivieren vormen ook respectievelijk de noordelijke en zuidelijke gemeentegrens.

Topografie[bewerken | brontekst bewerken]

Nijlen maakt deel uit van de Kempen. De gemeente heeft een laaggelegen, vlak reliëf en uitgesproken zandige bodems met een overgang naar leemachtig zand in de richting van Bevel. Nijlen ligt zo’n 22 km ten zuidoosten van Antwerpen en zo’n 24 km ten noordoosten van Mechelen. Door de zandige bodems was boeren erg moeilijk, waardoor vele Nijlense boerenfamilies overschakelden op diamantslijpen voor de Antwerpse diamantsector.

Aangrenzende gemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

Aangrenzende gemeenten
Ranst	Zandhoven	Grobbendonk

		Herenthout

Lier	Berlaar	Heist-op-den-Berg

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Nijlen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Sint-Willibrorduskerk, waarvan de eerste steen werd gelegd in 1491.
De Pastorie van Nijlen aan de Gemeentestraat
De Sint-Pauluskerk aan de Broechemsesteenweg
De Onze-Lieve-Vrouwekerk aan de Bouwelsesteenweg
De Dommolen, een windmolenrestant
De Verbistmolen, een windmolenrestant
Het Fort van Kessel, deel van verdedigingsgordel Antwerpen tijdens WO 2

Met de Kesselse Heide, Kruiskensberg, het Soldatenbos, het Beekpark en meer zijn er ook veel natuurgebieden in Nijlen.

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling voor de fusie[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar Op 1 januari 1992 tot heden
	Aantal^[4]
1992	19.660
1993	19.715
1994	19.879
1995	19.993
1996	20.097
1997	20.165
1998	20.297
1999	20.407
2000	20.423
2001	20.499
2002	20.519
2003	20.613
2004	20.642
2005	20.743
2006	20.864
2007	20.978
2008	21.208
2009	21.369
2010	21.572
2011	21.824
2012	22.065
2013	22.198
2014	22.342
2015	22.559
2016	22.651
2017	22.693
2018	22.813
2019	22.949
2020	22.936
2021	22.985
2022	23.259
2023	23.409

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Nijlen maakt deel uit van het kieskanton Heist-op-den-Berg, gelegen in het provinciedistrict Lier, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.

Nijlen		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen	Antwerpen	Mechelen			Nijlen
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering	Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement		Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Antwerpen				Mechelen-Turnhout	Lier	Heist-op-den-Berg	Nijlen
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

(Voormalige) burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdspanne		Burgemeester
	1889 - 1903	Joseph Van Looy
	1904 - 1913	Karel Peeters
	1914 - 1921	Jozef Mariën
	1921 - 1932	Leopold Claes
	1933 - 1939	Ludovicus Kegelaers
	1939 - 1946	Octaaf Vernimmen
	1947 - 1952	Jan Eduard Laenen
	1953 - 1970	Octaaf Vernimmen
	1971 - 1976	Lode Van Dessel^[5] (VU)
	1977 - 1988	Mon Laenen^[6] (CVP)
	1989 - 1994	Lode Van Dessel (VU)
	1995 - 2000	Emiel Lens^[7] (CVP)
	2001 - heden	Paul Verbeeck^[8] (CVP / CD&V)

Legislatuur 2007 - 2012[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester was Paul Verbeeck (CD&V). Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V en N&U. Samen vormden ze de meerderheid met 16 op 27 zetels.

Legislatuur 2013 - 2018[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester was Paul Verbeeck (CD&V). Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V en Nijlen&U.^[9] Samen vormden ze een nipte meerderheid met 14 op 27 zetels.

Legislatuur 2019 - 2024[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester is Paul Verbeeck (CD&V) die een coalitie leidt bestaande uit CD&V, Groen-Open Vld en Nijlen&U. Samen vormen ze de meerderheid met 17 op 27 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij of kartel		10-10-1976^[10]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[11]		14-10-2012^[12]		14-10-2018^[13]		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	25	%	25	%	25	%	25	%	27	%	27	%	27	%	27	%	27
	CVP¹/ CD&V²/ TROTS^A	29,29¹	8	28,93¹	9	31,87¹	10	40,47¹	12	35,36¹	11	35,99²	11	31,42²	10	29,6²	10	^A
	VU¹/ VU&ID²/ N&U³/ TROTS^A	36,28¹	11	37,4¹	11	30,43¹	9	24,16¹	6	24,12²	7	17,22³	5	13,91³	4	8,5³	2	^A
	VU¹/ VU&ID²/ N-VA⁴/ N-VA-Nieuw Nijlen^B	36,28¹	11	37,4¹	11	30,43¹	9	24,16¹	6	24,12²	7	7,59⁴	1	25,10⁴	8	21,1⁴	6	^B
	Nieuw Nijlen¹/ N-VA-Nieuw Nijlen^B	-		-		-		-		-		-		-		9,8¹	2	^B
	Agalev¹/ sp.a-Groen!^E/ Groen²/ Groen-Open Vld^F/ Groen & Pro³	-		-		6,01¹	1	-		7,61¹	1	13,89^E	4	10,60²	2	18,1^F	5	³
	SP¹/ sp.a-Groen!^E/ sp.a²/ Voor 2560^G	14,54¹	3	16,87¹	4	13,12¹	3	13,04¹	3	9,48¹	2	13,89^E	4	4,01²	0			^G
	PVV¹/ GB-PVV^C/ VLD²/ Open Vld+N³/ Groen-Open Vld^F/ Voor 2560^G	4,21¹	0	8,61^C	1	11,28¹	2	13,42²	3	12,4²	3	7,55²	1	6,25³	1			^G
	GBKN¹/ GB-PVV^C/ GB-KVD^D	13,3¹	3	8,61^C	1	5,22^D	0	-		-		-		-		-		-
	KVD	-		2,4	0	5,22^D	0	-		-		-		-		-		-
	Vlaams Blok¹/ Vlaams Belang²	-		-		1,82¹	0	8,9¹	1	11,03¹	3	17,75²	5	8,69²	2	9,7²	2	²
	Anderen(*)	2,38	0	5,78	0	0,25	0	-		-		-		-		3,2	0	-
Totaal stemmen		12257		13539		14333		14824		15396		15939		16585		17205
Opkomst %						95,94		94,67		94,52		95,93		93,42		94,8
Blanco en ongeldig %		3,57		3,2		3,72		5,73		3,64		3,98		3,40		3,8

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1976: ONAFH (2,38%) / 1982: PAN-AGA (3,2%), NTD (2,58%) / 1988: SAP (0,25%) / 2018: ONS Dorp (3,2%)

Mobiliteit[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Nijlen beschikt over een uitgebreid aanbod aan openbaar vervoer. Er zijn 2 stations die het treinverkeer (NMBS) in de gemeente voorzien: het Station van Nijlen en het Station van Kessel. Er is ook een uitgebreid busnetwerk dat voorzien is van verschillende buslijnen, bediend door De Lijn.

Buslijnen	Traject
84 (vroeger lijn 152)	Lier - Nijlen - Grobbendonk - Vorselaar (zelfde traject als vroeger)
85 (vroeger lijn 150)	Lier - Nijlen - Herenthout - Herentals (oude traject: Lier - Nijlen - Herentals)
848 (schoolrit) (nieuwe lijn)	Nijlen - Bouwel - Herentals
859 (schoolrit) (vroeger lijn 153)	Lier - Nijlen - Emblem - Broechem - Ranst (oude traject: Lier - Nijlen - Ranst)
154 (veranderd niet)	Kessel station - Kloosterheide - Markt - Lisp
3 (veranderd niet)	Lier station - Kessel - Emblem
Flexvervoer* (vroeger belbusgebied)	Heist-op-den-Berg - Nijlen - Herenthout (oude traject: Nijlen - Herenthout)

(tabel met alle buslijnen in Nijlen (Nijlen, Kessel en Bevel))

Economie[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente was vroeger vooral bekend om haar diamantslijperijen. De eerste slijperij in Nijlen werd opgericht in de 19e eeuw door Jan Eduard Claes. Hierna volgden vele en de laatste volledig uitgeruste vooroorlogse slijperij uit de streek is slijperij Lieckens. Vanaf 2015 begon daar de bouw van het KEMPENS diamantcentrum. Ook het diamantpad (een 30 km lange fietsroute die door Groot-Nijlen loopt) herinnert er tot op vandaag nog steeds aan.

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

Sportclubs (competitie)

KFC Nijlen, een voetbalclub actief in de derde klasse amateurs
Kessel United (Kessel), een voetbalclub actief in 3de prov. Antwerpen
KFC Bevel (Bevel), een voetbalclub actief in 3de prov. Antwerpen
BBC lyra nila, basketbalclub actief in 2e Prov. Heren Antwerpen
FH Nijlen, volleybalclub actief in 3e nationale

Sportinfrastructuur

Sportcentrum Nijlen (zwembad + sporthal)

Bekende inwoners[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Nijlen of een andere significante band met de gemeente hebben:

Cathelyne van den Bulcke (ca. 1542), een vrouw uit Nijlen beschuldigd van hekserij die in 1590 op de Grote Markt van Lier werd verbrand
Octaaf Engels (1892-1990), ondernemer en bestuurder
Jozef van Hove (1919-2014), striptekenaar
Libera Carlier (1926-2007), auteur
Raymond Ceulemans (1937), biljarter
Victor Van Schil (1939-2009), wielrenner
Jozef Lieckens (1959), wielrenner
Nick Nuyens (1980), wielrenner
Kim Huybrechts (1985), darter
Pommelien Thijs (2001), zangeres
Arthur Vermeeren (2005), voetballer