Overleg:Lijst van religies en spirituele tradities

De lijst is nu nog een kopie van de engelstalige lijst van religies. De pagina heeft veel lege linken en zit ongetwijfeld ook nog vol met taalkundige missers en spelfouten. Bovendien zitten er toch dubbele vermeldingen in, waarschijnlijk omdat er twee deellijsten zijn samengevoegd. Vergelijken met de duits-talige lijst en veel verbeteren staat nog op het programmaAndriesb 6 mei 2005 20:37 (CEST)

Soms kan het OK zijn om een religie twee maal te vermelden, bv Tantra zowel bij boeddhisme en hindoeisme.--DhJ 7 mei 2005 01:45 (CEST)

Ik heb de categorie "esoterie" verplaatst naar de mystiek omdat dit eigenlijk een "non-categorie" is (vanuit een te beperkt gezichtspunt). Het betekent "verborgen", maar de meeste (zo niet alle) mystieke wegen kennen een deel dat openbaar is en een deel dat privé blijft voor de beoefenaar, dus het is gewoon een aspect van alle mystieke wegen die worden genoemd. Hetzelfde gaat eigenlijk op voor de term "gnosis" die ook slaat op (geheim gehouden) speciale kennis om tot mystieke eenwording te komen. Alleen wordt gnosticisme gebruikt voor de aanduiding van specifieke christelijke mystieke stromingen (met speciale eigenaardigheden in hun filosofie), zodat deze aanduiding iets meer zin heeft. Het is net als met de categorie aanduiding "new age" (die overigens in de Engelse lijst ook ontbreekt) die niet veel meer zegt dan dat ze hopen dat er een "nieuwe tijd" aanbreekt zonder materialisme en zonder religieuze dogmatiek.Andriesb 7 mei 2005 12:54 (CEST)

Magische godsdiensten

Ik vind de titel "magische godsdiensten" bij één van de categorieen behoorlijk twijfelachtig en misleidend. Exorcisme is geen magische godsdienst, maar een sacrament uit de Rooms-katholieke Kerk. Ook 'wonderen' vind ik niet thuishoren in die categorie. Sietske | _Reageren? 7 mei 2005 10:02 (CEST)

Het probleem met zo'n lijst is dat de denkbeelden van de oorspronkelijke maker er altijd in verwerkt zitten bij het maken van de categoriën en de verdeling van de religies over de lijst. Bovendien kun je veel bewegingen inderdaad op goed verdedigbare gronden op meerdere wijzen onderbrengen in de lijst. De formule is echter dat bij meerdere mogelijkheden, de hoogst mogelijke plaatsing op de lijst de voorkeur verdient. Exorcisme is denk ik niet zozeer een bepaalde groep, maar een verschijnsel dat je in vele tradities zult aantreffen. Het idee is dat je krachten (God) oproept om kwade geesten uit te drijven, wat misschien toch wel een vorm van magie bedrijven is? Er staan wel meerdere dingen bij die ik niet als een "godsdienst" zie, zoals meditatie en gebed, zouden die deelaspecten niet beter helemaal weg kunnen? Andriesb 7 mei 2005 10:22 (CEST)

Magische religies (of magische tradities, maar misschien is het wel gewoon een magische praktijk) is beter, inderdaad komt het uitdrijven van geesten in veel religies voor, niet alleen in het RK kerk.--DhJ 7 mei 2005 10:29 (CEST)

Externe links in de lijst?

Moeten er externe links in de lijst zelf worden toegelaten? Nu zijn er al enkele meegelift van de Engelse lijst. Het zou het leed van de vele lege interne links iets kunnen verzachten. Daarna zouden ze dan geleidelijk door (blauwe) interne links kunnen worden vervangen. Of toch beter van niet? Andriesb 7 mei 2005 13:38 (CEST)

Sikhs

De sikh religie is meer een monotheistische mengeling van Islam en Hindoeisme, ik weet niet of Abraham daar een rol speelt. Ik weet ook niet in hoeverre Dharma een rol speelt in de Sikh religie. Voor mijzelf zou ik het Sikhisme eerder bij de monotheistische religies onderbrengen, maar daar is geen groep voor, wat ik wel een beetje jammer vindt voor ze want nu vallen ze een beetje uit de boot. Misschien is het beter om ze samen met de zoroastische religie onder te brengen? .--DhJ 8 mei 2005 18:04 (CEST)

Abraham speelt een rol voor de Islam. Ik kan niet goed beoordelen waar het Sikhisme precies voor staat, maar neem voorlopig aan dat daar op de Engelse lijst wel kennis over was/is (in Engeland wonen ook veel Sikhs). Het Sikhisme is wel nadrukkelijk mono-theïstisch maar eigenlijk zijn de Hindoe stromingen dat ook. De drie klassieke mono-theïstische godsdiensten worden "woestijn" mono-theïsme genoemd wat hun speciale geografische en historische band benadrukt, maar niet uitsluit dat er ook andere mono-theïstische godsdiensten zijn. Het Sikhisme is wel weer nadrukkelijk een godsdienst van het "boek" (Sikh Bijbel). Eigenlijk is de indeling hoe dan ook altijd enigzins arbitrair. Het gaat er meer om of je zo sneller kunt terugvinden. Qua geografie hoort het Sikhisme dicht bij het Hindoeïsme te staan en je ziet ook wel vermenging met dingen als Yoga en vegetarisme (bij de 3HO b.v.) en die tulbanden vind je ook in andere Indiasche stromingen (OK, is uiterlijk, maar toch). Er zijn stromingen bij die ook zo "uit de boot vallen" en waarvan ik echt niet weet hoe ze in te delen (Theosofie b.v. of Antroposofie).Andriesb 8 mei 2005 19:43 (CEST)

Ik heb er nog eens over nagedacht en ik denk dat we 'overige openbaringsreligies' beter kunnen vernoemen naar 'overige monotheistische religies', en daar de sikhs in onderbrengen. Misschien dat sommige hindoe groepen daar dan ook onder kunnen vallen. --DhJ 8 mei 2005 18:06 (CEST)

Hindoes beschouwen zichzelf niet als poly-theïstisch. Als ze al meerdere godheden aanbidden (soms bij de Smarta's), dan zien ze ze als aspecten van die éne alles doordringende Werkelijkheid of God (Brahma). Ik weet niet goed wat nu een openbaringsreligie is. Er is een kort lijstje bij van religies "zonder openbaring". Andriesb 8 mei 2005 19:43 (CEST)

Hallo,

Ik hoop dat mijn bijdragen een beetje gewaardeerd worden.... Ik heb Sikh toch verplaats en ze staan nu bij het zoroastrisme. De pagina over het Sikhisme op de engelse wiki bevat geen enkele vermelding van Dhamma, ook de internetsite die op de sikh link van de nederlandse wiki staat vermeld het niet. Als specifiek monotheistische religie hoort het niet bij de Dharmistische religies.

Ik moet zeggen dat ik me niet helemaal thuis voel met de globale structuur van de lijst, ik denk dat ie nog een stuk verbeterd kan worden, en daar zijn we nu mee bezig. Misschien dat het hindoeisme wel opgesplitst moet worder, in groepen die meer monotheistisch zijn, polytheistisch of meer het principe van Dhamma volgen. Maar als dat gebeurt valt het hindoisme uit elkaar. Ik denk dat de beste oplossing daarom is om het boeddhisme en het hindoeisme uit elkaar te halen en ze ieder een apart kopje te geven. Dat gebeurt op andere lemma's en lijsten ook al. vriendelijke groet, --DhJ 8 mei 2005 22:43 (CEST)

Dhammajoti, ik vind de opmaak er behoorlijk op vooruit gegaan en ben blij dat je die boeddhistische stromingen er bij hebt geplaatst. Ik ben zelf vrij enthousiast over de huidige indeling en zie liever de verwantschappen tussen religies weergegeven dan de verschillen. Het Boeddhisme is in India ontstaan en gebruikt niet voor niets de term Dharma, net als de andere godsdiensten uit India. Ook de verwantschap tussen Islam, Jodendom en Christendom is nu mooi weergegeven. Wat ik problematisch vind is dat het Boeddhisme geheel ontbreekt in de categorie niet-sektarische en trans-sektarische spirituele bewegingen en praktijken (beslist mijn favoriete categorie). Waarom wordt er bij Boeddhisme eigenlijk nooit van mystiek gesproken terwijl het Boeddhisme toch een echte spirituele stroming is? Andriesb 8 mei 2005 23:43 (CEST)

Er is een hoop mystiek in het Theravada boeddhisme, maar het is allemaal netjes gecategoriseerd, en het praktische nut ervan uitgelegd, waardoor het mystieke element ervan misschien een beetje verdwijnt. Mystiek is het boeddhisme zie je goed terug bij nirvana (boeddhisme), het zojuist geschreven jhana, en de zes bovennatuurlijke krachten. Daarbij komt ook dat westerse boeddhisten voornamelijk meer nuchtere mensen zijn, die misschien wel een beetje genoeg hebben van het 'geloven' in iets wat ze nog niet zelf gezien hebben. Westerse boeddhisten zijn vaak vrijwillige 'converts' die zich in het christendom niet goed thuisvoelen, en zijn aangetrokken door het praktische aspect van het boeddhisme: moraliteit, meditatie en wijsheid. Dat wil natuurlijk nog niet zeggen dat het boeddhisme die mystieke elementen niet heeft, alleen maar dat ze minder populair zijn bij de westerse boeddhisten. Maar dat komt in de toekomst vanzelf wel denk ik. gegroet, --DhJ 9 mei 2005 00:15 (CEST) P.S. Thaise boeddhisten zijn juist vaak erg geinteressert in alles wat ze niet kunnen zien...

Oh ja, wat betreft de zes hindoeistische filosofieen vind ik wel dat ze bij de dhammische religies thuishoren. Van veel van de andere stromingen (hare khrishna bijvoorbeeld) denk ik dat ze beter in een andere categorie (misschien ook wel de openbaring) passen. --DhJ 9 mei 2005 00:26 (CEST)

En nog iets... de boeddhistische mystiek is onderdeel van het grotere geheel van het 'totale' boeddhisme, en als je dat boeddhistische element eruit haalt dan is het geen boeddhistische mystiek meer maar gewone mystiek. Het boeddhistische eraan is misschien wel de plaats die het inneemt in de totale leer. De Vinaya moedigt monniken verder ook aan om de mystieke kant van het boeddhisme niet aan de leken te 'showen'. Het aan andere mensen (leken) kenbaar maken van je (eventuele) spirituele krachten, of deze voor wereldse doeleinden te gebruiken, werd door de Boeddha vaak ontmoedigd.--DhJ 9 mei 2005 00:33 (CEST)

Op slot

De Engelse lijst is zopas op slot gegaan...wegens vandalisme.Andriesb

Christendom en consistentie

Het zou de consistentie ten goede komen wanneer alle lijstjes met christelijke denominaties één en dezelfde inhoud hebben. Mijn eigen lijstje vind je op Gebruiker:Sietske/christendom#suggestie. Er zitten nogal wat verschillen tussen die en die op deze lijst. Sietske | _Reageren? 13 mei 2005 12:17 (CEST)

De christelijke denominaties op de Lijst met religies is in eerste instantie overgenomen van de Engelse lijst met religies. Ik neem aan dat je niet die consistentie bedoelt? In jouw lijstje mis ik de Oud-orthodoxie (Oriental Orthodxy) die vanuit het westerse gezichtpunt te gemakkelijk bij de Oosterse Orthodie op een hoop wordt geveegd. Jouw lijstje is op andere punten wel weer veel gedetailleerder, maar het is de vraag in hoeverre in de Lijst van religies alle bestaande kerkstromingen en detail vermeld zouden moeten worden. Als dat consequent voor alle religies zou gebeuren zou de lijst (nu al erg lang) wel heel lang worden. Maar misschien is dat geen bezwaar?Andriesb 13 mei 2005 12:32 (CEST)

De lijst zoals 'ie is opgesteld, is oorspronkelijk bedoeld als lijst met een suggestie voor categorieën en subcategorieën. Liefst wil ik die zo specifiek mogelijk hebben; stel je voor dat in de toekomst iedere kerk een eigen lemma heeft, dan is het mooi als ze een beetje logisch staan ingedeeld. In de lijst van religies die jij opzet, hoeft het inderdaad niet zo gedetailleerd, maar hij moet wel kloppen. Daarom lijkt het me goed als we hierin een beetje proberen samen te werken. Het is wat mij betreft wel een langlopend project, want ik heb buiten wikipedia best een hoop andere dingen te doen... Sietske | _Reageren? 13 mei 2005 12:38 (CEST)

Alfabetische volgorde

De Vajrayana kan bovendien beter niet gescheiden worden van de Mahyana omdat hij er volgens velen eigenlijk een onderdeel van is.Andriesb 8 jun 2005 19:09 (CEST)

verdwenen boeddhistische scholen

Is een doorverwijzing geworden, omdat de sub-lijstjes wat lang waren, geen gevulde lemma's bevatten en inmiddels integraal op de pagina over het vroege boeddhisme te zien zijn. Hij staat nu op de meer logische plaats vóór de Theravada zodat het verband met de voortzetting van de Nikaya traditie nu ook directer zichtbaar is geworden. Alleen de verdwenen Joodse stromingen staan nu nog niet chronologisch geordend.Andriesb 16 jun 2005 19:10 (CEST)

Japan /China

Ik denk dat het beter zou zijn als de Japanse en Chinese scholen onder het kopje Mahayana zouden vallen (vergelijkbaar met zoals het nu onder Theravada geregeld is).--DhJ 16 jun 2005 22:11 (CEST)

Alleen weet ik niet welke van al die Mahayana scholen historisch (verdwenen) zijn.Andriesb 16 jun 2005 23:36 (CEST)

Maakt niet uit, wat mij betreft kunnen veel van de oude Mahayana scholen erin blijven. Zijn immers vaak nog steeds redelijk bekend doordat je hun leringen nog vaak tegenkomt via de huidige Mahayana en Vajrayana scholen. Van de leringen van de oude 18 scholen (minus theravada) is vaak alleen de grote lijn bekend, en meestal wordt ernaar verwezen als de hele groep samen in plaats van de scholen individueel. Daarnaast hoor je er bijna nooit over.

Ik zou graag zien dat het Theravada en het Vajrayana weer terug naar een eigen kopje (op hetzelfde niveau als Mahayana en de historische scholen) gaan. Nu doet het me te veel denken aan de Mahayana - Hinayana scheiding (ik was er al bang voor dat dit zou gebeuren), en lijkt het alsof het Mahayana apart ontstaan is van de toen al bestaande 18 (of meer) scholen, en niet voortgekomen uit de Mahasanghika.

Ook is het Theravada geen subgroepering van (of afkomstig uit) de 18 scholen, en de huidige indeling kan die indruk geven. De 18 scholen werden pas na het ontstaan van de 18 individuele scholen onderscheidden als 'de 18 scholen'. Ik vind dat Theravada als traditie op zich, die los staat van de overige 17 scholen, een eigen kopje verdient en hetzelfde geld voor Vajrayana trouwens wat zijn eigen leven is gaan leiden en zijn eigen tradities en geschriften heeft, los van het Mahayana. Bye bye --DhJ 17 jun 2005 00:01 (CEST)

Ik heb het Vajrayana juist willen onderbrengen bij de Mahayana omdat het er niet los van gezien kan worden. Omdat het toch een eigen kopje heeft wordt ook de apartheid zo goed weergegeven. Ciao.Andriesb 17 jun 2005 00:32 (CEST)

Christendom en Abraham

Op de engelse lijst http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_religions heeft iemand vandaag een andere indeling gemaakt voor o.a. het Christendom die ik persoonlijk bevredigender vind dan de indeling bij de Abrahamitische religies.Andriesb 17 jun 2005 12:08 (CEST)

Lengte van de bijteksten

De beknopte bijteksten zijn handig om in een oogopslag te kunnen zien wanneer een religie of school ontstaan is en eventueel waar die vandaan komt of wie de stichter is. Als de bijteksten een heel verhaal (of zelfs met een impliciete boodschap of redenering) dreigen te worden, is het handiger ze in te korten of te verplaatsen naar het lemma van de school of religie zelf. Dan blijft de lijst overzichtelijk en meer uniform.Andriesb 18 jun 2005 12:00 (CEST)

De toelichting bij de Theravada is nu nogal lang voor een dergelijke lijst. Het lijkt me beter als de toelichtingen elkaar in lengte en uitgebreid ongeveer benaderen. Extra uitleg kan dan gegeven worden op het lemma van de Theravada zelf.Andriesb 26 okt 2005 13:32 (CEST)

Cao Dai

Ik merk dat de Cao Dai-religie tweemaal in de systematiek voorkomt, eenmaal onder Vietnam en eenmaal onder synchretisme.

Beide zijn verantwoord, maar moet er geen keuze worden gemaakt?

Christian, Salilus 24 nov 2005 13:25 (CET)

Volgens het systeem vervalt de laagst geplaatste doublure. Het Rastifarianisme stond ook nog twee maal vermeld. De fouten kwamen mee uit de engelse lijst.

Het is jammer dat de Nederlandse lijst uit zoveel lege lemmas bestaat, maar de lijst functioneert nu ook als een groot overzicht van de meeste levensbeschouwelijke stromingen met beknopte informatie over de herkomst en de ouderdom. Het is zo wel een stuk rommeliger dan bij b.v. de Duitse en Engelse lijsten.

Andries B. 24 nov 2005 16:28 (CET)

Ik vind lege lemma's niet zo erg. Dat nodigt uit tot schrijven.

Maar ik zit zelf al met zo'n groot verlanglijstje van artikels die ik wil maken! Samen sterk!

Salilus 24 nov 2005 17:28 (CET)

Titel wijzigen

Er staan in de lijst nogal wat stromingen die niet goed als religie te beschouwen zijn (o.a. Boeddhisme en Taoïsme). Ik stel voor om de titel te wijzigen in "Lijst van levensbeschouwingen". Andries B. 27 nov 2005 13:30 (CET)

Het is de bedoeling dat op een Lijst van religies allerlei religies worden geplaatst. Het is denk ik niet de bedoeling hier allerlei religie-vreemde zaken te plaatsen, toch? Waarom kan het Bopeddhisme niet "goed als religie" beschouwd worden? Niet "goed", een beetje wel, een beetje niet? Besednjak 27 nov 2005 15:22 (CET)

Het lijkt me toch beter dat ook de niet-religieuze stromingen in de titel van de lijst gereflecteerd worden. Ik stel voor: "Lijst van religies en levensbeschouwingen", zoals op de Duitse wikipedia. Of anders gewoon "Lijst van levensbeschouwingen". Andries B. 27 nov 2005 16:38 (CET)

Dat is mogelijk inderdaad. Het sluit natuurlijk een aparte "Lijst van religies", zonder de levensbeschouwingen, niet echt uit. Besednjak 27 nov 2005 17:24 (CET)

Dat zou kunnen, met enig knip en plakwerk zo te doen. Van mij hoeft het niet, beetje dubbel.Andries B. 27 nov 2005 17:30 (CET)

Evangelic (Evangelisme), baptists (baptisten), pentecostals (pinkster), Apostolic (apostolisch)

alle bovenstaande zijn apparte onderverdelingen rechtstreeks onder christenen, en beschouwen zichzelf niet katholiek of protestant. Alhoewel ze meer op protestant lijken in hun manier van zondagviering, is er toch een grote kloof tussen de verschillende geloofs overtuigingen.

De meeste gaan over details, maar als je wil wil ik graag uitbereiden over enkele van hen.

Het enige is wel, ik heb niet het schrijftalent om op text te zetten zoals jullie dat kunnen.

open for suggestions.. mogen wij de hoofdpagina wijzigen?

Syncretisch

Het is m.i. onterecht dat het christendom (ook) onder de syncretische religies wordt geplaatst. Het concept syncretisme veronderstelt een al dan niet bewuste poging om elkaar wezensvreemde geloofselementen samen te laten komen (binnen een bestaand systeem of tot een nieuw systeem). Een religie is dan ook pas syncretisch zodra dit haar duidelijk op veel, zo niet alle fronten kenmerkt. Bij het algemene christendom is hier geen sprake van. Er wordt onder het naamkaartje christendom weliswaar van alles opgenomen uit vreemde religies, maar die beweging kan niet als een samenbindend noch als een bewust ingebracht element worden beschouwd voor het christendom in het algemeen. Bovendien doet dit sponsverschijnsel zich bij vrijwel alle religies voor. Apdency 6 okt 2006 13:35 (CEST)

Adventisme

In de lijst op de pagina staat bij zowel Adventisme als bij de Zevendedagsadventisten een link naar laatstgenoemde beweging. Op de Engelse pagina over Adventisme en die over de Zevendedagsadventisten staat (in mijn ogen terecht) dat de Zevendedagsadventisten vaak verkort Adventisten worden genoemd, maar dat er (formeel) een onderscheid is. In principe komt het juist tot uitdrukking op de pagina, want binnen de stroming Adventisme worden hier de Zevendedagsadventisten en Jehova's getuigen onderscheiden. Dient de link te worden aangepast in afwachting op een artikel over Adventisme als stroming? Bertrand77 30 sep 2007 17:05 (CEST)

Christendom, Jodendom en Islam: abrahamitische religie én openbaringsreligie

Christendom, Jodendom en Islam staan momenteel eenzijdig gecategoriseerd als ofwel abrahamitsche religie (Jodendom, Islam), ofwel openbaringsreligie (Christendom), terwijl alledrie aan beide kwalificaties voldoen. Dit is niet consistent en onvolledig. --Maurits 4 apr 2008 13:59 (CEST)

Duivelsaanbidding

Onder het kopje duivelsaanbidding staan een aantal religies genoemd waar ik mijn twijfels bij heb of die onder dit kopje thuis horen.

Ten eerste geitendom. Een zoektocht op Google leverde geen verwijzingen op naar Geitendom als religieuze/mystieke beweging, anders dan op pagina's die naar dit artikel linken of dit artikel hebben gekopieerd. Is Geitendom een bestaand iets?

Ten tweede Quimbanda. Na de Engelse pagina gelezen te hebben krijg ik de indruk dat dit eerder onder het kopje endemische religies of evt. syncretische godsdiensten thuis hoort. BrightSide 28 okt 2008 12:01 (CET)

Daarnaast doet de Church of Satan niet aan duivels-aanbidding en valt het ook niet onder "traditioneel" satanisme. 24.132.7.152 23 dec 2009 01:14 (CET)

Dat geitendom lijkt me ook zeer twijfelachtig, waarom wordt dat niet gewoon verwijderd?

Als toevoeging op dit stukje wil ik ook zeggen dat de Church of Satan, en dus het Modern Satanisme NIET onder duivelsaanbidding valt. Het is in deze filosofie allemaal puur symbolisch. Het is gebaseerd op het atheisme en moet dus onder een andere categorie staan. Nieuwe religies misschien?

nieuwe religies???

Een aantal van de stromingen die binnen de lijst van 'Op het christendom gerichte nieuwe religieuze bewegingen' stonden zijn geen aparte religies, maar latere stromingen binnen het protestantisme. Ik heb dus de pinksterbeweging (die al onder protestantisme vermeld was ook), jesus people (een opleving van christendom onder hippies die later opgegaan is in andere kerken) en de holiness movement (een stroming binnen het methodisme) verwijderd van die lijst.

Het woord 'evangelisme' zoals het op de lijst bij protestantisme stond is trouwens fout nederlands. Het engelse woord 'evangelicalism' wordt ofwel letterlijk getranslittereerd (evangelicalisme) ofwel omschrijvend vertaald als 'evangelisch christendom'. Dus dat heb ik even aangepast.

Verder heb ik de 'emerging church' toegevoegd onder protestantisme, al dat mogelijk niet helemaal volledig gezien het eucemenische karakter van sommige takken ervan, maar ik weet niet waar ze beter zou passen... De geschiedenis van postmodern christendom is natuurlijk nog te pril om alles goed te overzien...

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Lijst van religies en spirituele tradities. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20100113132539/http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/easia/mahik.html toegevoegd aan http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/easia/mahik.html

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 1 aug 2017 04:11 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 3 externe link(s) gewijzigd op Lijst van religies en spirituele tradities. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20050205050853/http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/sikhism/index.html toegevoegd aan http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/sikhism/index.html
• Archief https://web.archive.org/web/20041213171755/http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/latam/santo.html toegevoegd aan http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/latam/santo.html
• Archief https://web.archive.org/web/20050323014200/http://www.unarius.org/start.html toegevoegd aan http://www.unarius.org/start.html

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 7 sep 2017 11:56 (CEST)