Portaal:In het nieuws/Israël/2013
Nieuwsfeiten met betrekking tot Israël in 2013.
- 13 november - Nieuwe centrale bankpresident[brontekst bewerken]
Karnit Flug is de nieuwe president van de Bank van Israël. Ze is de opvolgster van Stanley Fischer en de eerste vrouw die deze positie inneemt.
- 9 oktober - Twee Israëlische winnaars Nobelprijs scheikunde[brontekst bewerken]
De Nobelprijs voor Scheikunde 2013 is toegekend aan de Israëlische wetenschappers Arieh Warshel en Michael Levitt alsmede de Amerikaan Martin Karplus. De drie onderzoekers maakten computermodellen ter simulering van chemische reacties. NRC Handelsblad
- 5 - 18 juni - Europees kampioenschap voetbal onder 21[brontekst bewerken]
In Israël wordt het Europees kampioenschap voetbal onder 21 - 2013 gespeeld. In het in Jeruzalem gelegen Teddystadion wordt Spanje kampioen.
- 27 mei - Centrale bank verlaagt rente[brontekst bewerken]
De Bank van Israël verlaagt de rente met 0,25 procent naar 1,25 procent. Eerder in de maand werd de rente ook al met 0,25 procent verlaagd. Hierdoor is de rente op het laagste punt sinds drie jaar gekomen. Verder zal de centrale bank zo'n (omgerekend) 1,6 miljard euro in de economie pompen. Met deze maatregelen wil de centrale bank de export bevorderen en de - internationaal gezien - hoge koers van de sjekel tegengaan. Dankzij de ingebruikname van het Tamarveld zal de economische groei naar verwachting in 2013 op 3,8 procent uitkomen, een procent meer dan wanneer Israël niet de beschikking over dit gasveld onder de bodem van de Middellandse Zee zou hebben gehad. In 2012 bedroeg de economische groei 3,2 procent. Reformatorisch Dagblad.
- 10 mei - Ultraorthodox protest tegen biddende liberaal-joodse vrouwen bij de Klaagmuur[brontekst bewerken]
Ultraorthodoxe joden hebben massaal geprotesteerd tegen liberaal-joodse vrouwen die bij de Klaagmuur op een wijze aan het bidden waren waarvan de ultraorthodoxie meent dat alleen mannen dit zo mogen doen (bijvoorbeeld door het gebruik maken van gebedssjaaltjes). Deze Vrouwen van de Muur doen dit reeds enige tijd op elke eerste vrijdag van de maand. Nieuw is de politiebescherming die ze dit keer kregen vanwege een recente gerechtelijke uitspraak in het voordeel van de vrouwen. Het Parool
- 10 mei - China presenteert vier-stappenplan voor vrede met Palestijnen[brontekst bewerken]
Naar aanleiding van het bijna gelijktijdige staatsbezoek van zowel president Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit en premier Benjamin Netanyahu van Israël presenteert de Chinese president Xi Jinping een vier-stappenplan voor vrede tussen Israël en de Palestijnen. Dit plan gaat uit van een op te richten onafhankelijke Palestijnse staat, het vreedzaam naast elkaar bestaan van beide landen, geen nieuwe Israëlische nederzettingen op de Westoever, het ongedaan maken van de Israëlische blokkade van de Gazastrook, stopzetting van Palestijnse aanvallen op Israël en het omwisselen van land voor vrede. China onderhoudt sinds 1992 officiële diplomatieke betrekkingen met Israël, vier jaar nadat het Palestina als staat erkende. Het handelsvolume tussen China en Israël liep in 2012 tegen de zes miljard euro. Israël wil vooral computertechnologie en militaire zaken aan China verkopen, China heeft vanwege haar economische groei meer olie nodig en heeft daardoor voordeel bij stabiele verhoudingen in het Midden-Oosten. Het Financieele Dagblad, Trouw
- 8 mei - Bouwvergunning voor uitbreiding van Israëlische nederzetting[brontekst bewerken]
De Israëlische regering geeft voorlopig toestemming om de Israëlische nederzetting Beit El (gelegen ten oosten van de Palestijnse stad al-Bireh) op de Westelijke Jordaanoever met ongeveer driehonderd woningen uit te breiden, wat protesten uitlokt van de Palestijnen. Trouw
- 3 en 5 mei - Israël bombardeert Syrië[brontekst bewerken]
De Israëlische luchtmacht voert bombardementen op Syrië uit. Op 3 mei worden raketten van het Iraanse type Fateh-110 beschoten die volgens Israël naar Hezbollah in Libanon zouden worden overgebracht. Op 5 mei wordt een militair onderzoekscentrum in Jamraya, een dorpje ten noordwesten van Damascus, geraakt; ook nu zouden Fateh-110-raketten het doel zijn geweest. Trouw, Algemeen Dagblad
- 2 mei - Arabische Liga vernieuwt vredesvoorstel[brontekst bewerken]
De Arabische Liga voegt aan haar vredesvoorstel aan Israël uit 2002 (Israël weg uit de Palestijnse gebieden, onafhankelijke Palestijnse staat met als hoofdstad Oost-Jeruzalem, regeling voor Palestijnse vluchtelingen uit 1948) toe dat ze akkoord wil gaan met een ruil waarbij Israëlische nederzettingen op de Westoever aan Israël toevallen en bepaalde gebieden in het Israël van voor de Zesdaagse Oorlog aan een op te richten onafhankelijke Palestijnse staat. Zowel de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry als de Israëlische minister van Justitie Tzipi Livni reageren positief. De Israëlische minister van Communicatie Gilad Erdan wil van opgeven van Palestijnse gebieden niet weten evenals premier Benjamin Netanyahu, die stelt dat het moet gaan over het erkennen van het expliciet Joodse karakter van Israël wat zou inhouden dat er van een grote terugkeer van Palestijnse vluchtelingen geen sprake kan zijn. Trouw
- 5 april - Grote onrust op Westoever vanwege Israëlisch optreden[brontekst bewerken]
In diverse plaatsen op de Westelijke Jordaanoever zijn rellen en demonstraties gaande vanwege de eerder vermelde dood van een gevangenzittende Palestijnse terrorist en het op 3 april omkomen van twee demonstrerende Palestijnse tieners door het Israëlische leger. Trouw
- 2 april - Israëlische luchtaanval op Gazastrook[brontekst bewerken]
Voor het eerst sinds november, toen een wapenstilstand was afgesproken met Hamas, voert Israël weer een luchtaanval op de Gazastrook uit, als vergelding voor het in voorgaande dagen afschieten van raketten en mortiergranaten uit dit gebied. Aanleiding hiertoe was de dood van een in Israël gevangenzittende Palestijnse terrorist die niet de noodzakelijke medische hulp zou hebben gekregen. Trouw
- 30 maart - Israël neemt eigen aardgas in gebruik[brontekst bewerken]
Sinds deze datum gebruikt Israël aardgas afkomstig van een eigen veld voor de kust bij Haifa. Het gaat om het in 2009 ontdekte Tamarveld. Deze heeft een capaciteit van ongeveer de helft van het jaarlijkse aardgasverbruik in de Europese Unie. In 2010 is in de buurt het Leviathanveld ontdekt dat een bijna twee keer zo grote capaciteit heeft en over enkele jaren in gebruik zal worden genomen. de Volkskrant
- 26 maart - Arabische Liga richt fonds voor Oost-Jeruzalem op[brontekst bewerken]
De Arabische Liga roept op een bijeenkomst in Doha, de hoofdstad van Qatar, op instigatie van emir Hamad bin Khalifa Al Thani een fonds van een miljard dollar in het leven, bedoeld om het 'Arabische en islamitische karakter' van Oost-Jeruzalem in stand te houden. Volgens de ook aanwezige president Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit is Israël bezig Oost-Jeruzalem te verjoodsen. Israël kant zich fel tegen dit fonds door te zeggen dat Jeruzalem een joodse stad hoort te zijn omdat dat nu eenmaal het karakter van de stad is. Het Parool
- 22 maart - Excuses voor Gaza-incident aan Turkije[brontekst bewerken]
Premier Benjamin Netanyahu biedt namens de Israëlische staat de Turkse premier Recep Tayyip Erdoğan zijn verontschuldigingen aan voor de negen Turkse doden die zijn gevallen bij de onderschepping van het scheepskonvooi voor Gaza in 2010 en zegt toe dat Israël bereid is de familie van de slachtoffers schadeloos te stellen.
- 20 maart - President Obama bezoekt Israël[brontekst bewerken]
De Amerikaanse president Barack Obama begint aan een officieel driedaags bezoek aan Israël, de Palestijnse Autoriteit en Jordanië. Het stilliggende vredesproces tussen Israël en de Palestijnen staat daarbij centraal. Andere aandachtspunten zijn het nucleaire programma van Iran en de Syrische Burgeroorlog. Obama is een voorstander van een zelfstandige Palestijnse staat en stopzetting van de uitbreiding van de Israëlische nederzettingen op de Westoever. Wat de nucleaire ambities van Iran betreft, wil hij in tegenstelling tot de Israëlische regering langer de diplomatieke weg bewandelen alvorens op militaire middelen over te stappen.
- 18 maart - Kabinet-Netanyahu III ingezworen[brontekst bewerken]
De 33e regering van Israël wordt geïnstalleerd. Dit derde kabinet van premier Benjamin Netanyahu heeft een rechts-centrale kleur en steunt op vijf partijen: Likoed, Jisrael Beeténoe, Yesh Atid, Het Joodse Huis en Hatnuah. Opvallend is de afwezigheid van de ultraorthodox-joodse partijen.
- 17 februari - Rechtszaak tegen Lieberman van start[brontekst bewerken]
De rechtszaak tegen Avigdor Lieberman is aangevangen. De op 18 december afgetreden minister van buitenlandse zaken en leider van Jisrael Beeténoe wordt beschuldigd van vertrouwensbreuk en fraude.
- 5 februari - Nieuwe Knesset geïnstalleerd[brontekst bewerken]
De 19e Knesset is ingezworen. 48 van 120 parlementsleden zijn voor het eerst Knessetlid, 27 parlementsleden betreffen vrouwen (een record) en 11 leden zijn Arabische Israëliërs.
- 22 januari - Verkiezingen voor de 19e Knesset[brontekst bewerken]
De verkiezingen voor de 19e Knesset worden, zoals verwacht, gewonnen door de rechtse lijstverbinding Likoed-Jisrael Beeténoe. Ten opzichte van de vorige verkiezingen hebben ze echter wel 11 zetels moeten inleveren en zijn daarmee op 31 zetels uitgekomen. De combinatie verliest aan het rechts-nationalistische Het Joodse Huis van Naftali Bennett dat vijf zetels omhoog gaat. Een andere rechtse partij, het Verenigd Thora-jodendom, stijgt ook en wel met twee zetels. Onvoorzien zijn de 19 zetels voor nieuwkomer Yesh Atid (Er is een Toekomst), een middenpartij geleid door tv-presentator Yair Lapid. Een andere nieuwkomer - Hatnuah, ook een middenpartij - krijgt zes zetels en Kadima (eveneens een partij uit het midden en winnaar van de vorige keer) houdt slechts een schamele twee zetels over. Aan de linkerzijde blijkt de Arbeidspartij zich staande te hebben gehouden en zelfs een kleine winst te hebben geboekt. De linkse Meretz is verdubbeld. Door de verschuivingen heeft het huidige kabinet-Netanyahu II in het nieuwe parlement nog maar de beschikking over 61 zetels. Israëlische parlementsverkiezingen 2013
· 
· 