Portaal:Inheemse volkeren van Amerika/Inheemse talen van Noord-Amerika

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Zie Inheemse talen van Amerika voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Noord-Amerikaanse talen

Amerika was en is een van de taalkundig meest diverse gebieden ter wereld. Er werden ten tijde van Columbus duizenden verschillende talen gesproken. Met name Californië, waar ooit 74 talen van 18 verschillende taalfamilies werden gesproken, en het noordwesten van Zuid-Amerika waren rijk aan talen en taalfamilies. De Europese kolonisatie van het continent heeft ertoe geleid dat een groot deel van deze rijkdom aan talen verdwenen is, maar ook nu nog worden er in Noord- en Zuid-Amerika honderden indiaanse talen gesproken. Een groot aantal van deze talen zal rond 2050 echter uitgestorven zijn.

Noord-Amerika is een taalkundig zeer divers gebied. Er werden oorspronkelijk ongeveer 296 verschillende talen gesproken. Van deze talen behoren 269 tot een van de 29 Noord-Amerikaanse taalfamilies. De overige 27 talen zijn isolaten of ongeclassificeerde talen. De grootste taalfamilies zijn de Uto-Azteekse talen (1,95 miljoen sprekers, waarvan 1,5 miljoen Nahuatl spreken), de Na-Denétalen (200.000 sprekers, waarvan 180.000 Navajo spreken) en de Algische talen (180.000 sprekers, voornamelijk Cree en Ojibwe.) Van ca. 296 oorspronkelijke door inheemse volkeren gesproken talen in Noord-Amerika worden er nog 175 gesproken. Daarvan worden er 125 niet meer aangeleerd door kinderen. Als er geen actie wordt ondernomen, zullen deze talen uitsterven. (Bron:Indigenous Language Institute (Engels))

Ook Midden-Amerika is een taalkundig divers gebied. De Oto-Manguetalen, Mayatalen en Uto-Azteekse talen worden allen door meer dan miljoen mensen gesproken. Midden-Amerika is de enige plaats in Amerika waar al voor de komst van Europeanen, door volken als de Maya’s, Olmeken en Zapoteken, taal op schrift werd gesteld.

De taalkundige diversiteit van Noord-Amerika valt in het niet bij die van Zuid-Amerika. Rond 1500 werden er naar schatting ongeveer 1500 talen gesproken. Het merendeel daarvan is nu verdwenen, maar 350 talen worden nog steeds gesproken. De grootste taal, zuid-Quechua, wordt tegenwoordig door 6,9 miljoen mensen gesproken. Het Guaraní is uniek als enige indiaanse taal die ook door niet-indianen op grote schaal gesproken wordt. Het is een officiële taal in Paraguay en wordt daar meer gesproken dan Spaans. Meer dan de helft van de plattelandsbevolking spreekt alleen Guaraní.

Voor een overzicht van artikelen over de inheemse talen van Amerika zie Categorie:Indiaanse taal en Categorie:Eskimo-Aleoetische taalfamilie.