Rudolf Höss

Rudolf Höss
	Rudolf Höss tijdens het proces in Warschau, 1947
Geboren	25 november 1901; Baden-Baden, Duitse Keizerrijk
Overleden	16 april 1947 (45 jaar); Auschwitz, Polen
Rustplaats	gecremeerd; locatie as onbekend
Land/zijde	Duitse Keizerrijk; Weimarrepubliek; nazi-Duitsland
Onderdeel	Deutsches Heer; Vrijkorps; Schutzstaffel
Dienstjaren	1914 - 1918; 1933 - 1945
Rang	; SS-Obersturmbannführer
Eenheid	SS Reitersturm 2/5; SS Sturm 10/9; 11 juni 1934 -; 30 november 1934; SS-Totenkopfverbände; Wachtruppe d. Schutzhaftlagers Dachau/SS; Stab de. Inspection d. KL; 1 augustus 1940 -; november 1940
Bevel	Blockführer/Abt Ha/KL Dachau; 1 maart 1935 -; 1 april 1936; Schutzhaftlagerführer; Sachsenhausen; 21 september 1939 -; april 1940; Auschwitz; 3 juni 1940 -; 9 november 1943; Amtes D 1/SS WVHA
Slagen/oorlogen	Eerste Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
Onderscheidingen	Zie decoraties
Portaal	Tweede Wereldoorlog

Rudolf Franz Ferdinand Höss (Duits: Höß; Baden-Baden, 25 november 1901 – Auschwitz, 16 april 1947) was van mei 1940 tot december 1943, en daarna van mei tot juli 1944, kampcommandant van het concentratiekamp Auschwitz.

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

Tot aan Hitlers machtsovername[bewerken | brontekst bewerken]

Höss vocht als minderjarige in het Duitse leger in Turkije gedurende de Eerste Wereldoorlog. In 1919 sloot hij zich aan bij het Freikorps Roßbach en in november 1922 werd hij lid van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP) onder leiding van Hitler.^[3] In 1923 werd Höss veroordeeld wegens de wraakmoord op de eveneens extreemrechtse leraar Walter Kadow, die hij ervan verdacht de saboteur Schlageter te hebben verraden. Samen met Martin Bormann en nog twee anderen sloeg hij Kadow dood. Höss kreeg daarvoor tien jaar dwangarbeid, maar werd na vijf jaar vrijgelaten. In 1928 werd Höss eveneens lid van de extreem-nationalistische Artamanen-vereniging, die streefde naar annexatie van de Duitse gebieden in Polen.

Tweede Wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]

In juni 1934 sloot Höss zich op advies van SS-leider Heinrich Himmler aan bij de SS-Totenkopfverbände. Van 1934 tot 1938 was hij werkzaam in concentratiekamp Dachau; van 1938 tot 1 mei 1940 was hij adjudant in concentratiekamp Sachsenhausen;^[4] in mei 1940 werd hij ten slotte kampcommandant van het concentratiekamp Auschwitz. Hij hielp in 1941 mee met het opzetten van een kamp bij Birkenau, dat naast Auschwitz lag en daarom ook wel Auschwitz II of Auschwitz-Birkenau werd genoemd. Vanaf de zomer van 1941 werd Auschwitz-Birkenau gebruikt als kamp voor de Endlösung der Judenfrage, dat wil zeggen voor de uitroeiing van het Joodse volk. Höss maakte van het kamp een 'modelvernietigingskamp' waar op grote schaal gebruik werd gemaakt van het gifgas Zyklon B. Höss leidde het kamp Auschwitz tot december 1943 toen hij, naar aanleiding van een onderzoek naar corruptie in het kamp, werd weggepromoveerd naar Pohls SS-hoofdbureau voor economische en administratieve zaken in Berlijn. Höss nam tijdens zijn periode als kampcommandant geen deel aan de beruchte selecties.^[3] Hij werd als kampcommandant opgevolgd door Arthur Liebehenschel. In 1944 keerde Höss voor enkele maanden (mei-juli) terug naar Auschwitz om daar de massamoord op de Hongaarse Joden ("Aktion Höss") te leiden.

Na de oorlog[bewerken | brontekst bewerken]

Na de oorlog wist Höss aanvankelijk te ontkomen. Hij deed zich voor als matroos en werd door de geallieerden vrijgelaten. Daarna ging hij aan de slag als boerenknecht onder de naam Franz Lang. In maart 1946 konden de geallieerden Höss arresteren. Zij hadden zijn vrouw gevangengenomen die hen onder druk naar haar man leidde. Höss getuigde tijdens de processen van Neurenberg en schreef na uitlevering aan Polen ook zijn memoires.^[5] Op 2 april 1947 veroordeelde het Hoogste Gerechtshof in Warschau Höss ter dood. Twee weken later, op 16 april, werd hij in het kamp Auschwitz opgehangen. Mensen die bij het proces van Höss aanwezig waren, memoreerden later dat Höss zeer zakelijk was en geen enkele emotie of berouw toonde.

Nakomelingen[bewerken | brontekst bewerken]

Höss had samen met zijn vrouw Hedwig Hensel vijf kinderen, t.w. Klaus Höss (6 februari 1930); Heidetraut Höss (9 april 1932); Ingebirgitt Höss (18 augustus 1933); Hans Jürgen Höss (1 mei 1936); en Annegret Höss (7 november 1943). Zijn jongste dochter, Annegret Höss, werd geboren in de Höss-villa naast het concentratiekamp vlak voordat Höss vertrok naar Berlijn. Hans Jürgen Höss is de vader van Rainer Höss, die zich inzet voor de strijd tegen antisemitisme en Jodenhaat. Höss’ oudste zoon, Klaus, is na de oorlog verhuisd naar Australië, waar hij is getrouwd en in de jaren '80 is gestorven. Zijn jongste twee dochters zijn naar de Verenigde Staten verhuisd.

Militaire rangen[bewerken | brontekst bewerken]

SS-Anwärter: 20 september 1933^[2]
SS-Mann: 1 april 1934^[2]
SS-Sturmmann: 20 april 1934^[2]
SS-Unterscharführer: 28 november 1934^[2]
SS-Scharführer: 1 april 1935^[2]
SS-Oberscharführer: 1 juli 1935^[2]
SS-Hauptscharführer: 1 maart 1936^[2]
SS-Untersturmführer: 13 september 1936^[2]^[6]
SS-Obersturmführer: 11 september 1938^[2]
SS-Hauptsturmführer: 9 november 1938^[2]
SS-Sturmbannführer: 30 januari 1941^[2]
SS-Obersturmbannführer: 18 juli 1942^[7]

Lidmaatschapsnummer[bewerken | brontekst bewerken]

NSDAP-nr.: 3240
SS-nr.: 193 616^[2]^[7]

Decoraties[bewerken | brontekst bewerken]

IJzeren Kruis 1914, 1e Klasse^[2]^[7] en 2e klasse^[2]
Kruis voor Oorlogsverdienste, 1e Klasse (20 april 1941) en 2e Klasse met Zwaarden
Gewondeninsigne 1918 in zwart^[7], zilver^[2]
IJzeren Halve Maan op 6 oktober 1917^[2]
Ehrendegen des Reichsführers-SS^[7]
Landesorden^[7]
Militaire Karl-Friedrich-Verdienstorde^[2]
Erekruis voor Frontstrijders in de Wereldoorlog in 1934^[2]

Literaire verwerking[bewerken | brontekst bewerken]

In de roman Sophie's Choice uit 1979 van William Styron speelt Rudolf Höss een belangrijke rol. In Harry Turtledove's Southern Victory serie is het personage Jefferson Pinkard gebaseerd op Rudolf Höss.

Het boek De Commandant (2011) van de Zwitserse schrijver Jürg Amann is gebaseerd op aantekeningen die Höss in afwachting van zijn doodvonnis maakte. Hierin vertelde hij zijn verhaal koel, zonder enige wroeging en zonder aantoonbaar inzicht in de reikwijdte van zijn handelen. Amann bewerkte het materiaal tot een monoloog.

Films[bewerken | brontekst bewerken]

De film The Zone of Interest (2023) gaat over Rudolf Höss, zijn vrouw Hedwig en hun kinderen die wonen naast het concentratiekamp Auschwitz. Ze streven ernaar om daar hun ideaal leven te leiden. ^[8]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

(fr) Tixier, Thierry (2019), Allgemeine SS - Polizei - Waffen-SS; Biographies Volume 1, SS OSTUBAF (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-41182-4. Geraadpleegd op 11 november 2020.

↑ (en) Find A Grave: Rudolf Hoss. Geraadpleegd op 11 november 2020.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z Tixier 2019, p.SS OSTUBAF HÖSS.
↑ ^a ^b Hermann Weiß, Personenlexikon 1933 – 1945 (heruitgave), 1998/2002, pag. 229
↑ (de) Max von der Grün (1979), Wie war das eigentlich?, pp. 238. ISBN 3-472-61345-9.
↑ Rudolf Höss: Commandant in Auschwitz. Elsevier 1980
↑ (de) Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 01.12.1936. p.224. Geraadpleegd op 11 november 2020.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f (de) Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 01.10.1942. p.2-3. Gezien op 24 dec. 2015.
↑ The Zone of Interest, IMDB, geraadpleegd 12 februari 2024

Zie de categorie Rudolf Höß van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[Find_A_Grave-1] (en) Find A Grave: Rudolf Hoss. Geraadpleegd op 11 november 2020.

[Tixier_2019,_p.SS_OSTUBAF_HÖSS.-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z Tixier 2019, p.SS OSTUBAF HÖSS.

[Personenlexikon229-3] Hermann Weiß, Personenlexikon 1933 – 1945 (heruitgave), 1998/2002, pag. 229

[4] (de) Max von der Grün (1979), Wie war das eigentlich?, pp. 238. ISBN 3-472-61345-9.

[5] Rudolf Höss: Commandant in Auschwitz. Elsevier 1980

[DienstalterslisteNSDAP1936-6] (de) Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 01.12.1936. p.224. Geraadpleegd op 11 november 2020.

[DienstalterslisteNSDAP1942-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f (de) Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP van 01.10.1942. p.2-3. Gezien op 24 dec. 2015.

[8] The Zone of Interest, IMDB, geraadpleegd 12 februari 2024

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]