Stekelleguanen

Stekelleguanen
	Westelijke haagleguaan (Sceloporus occidentalis)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Reptilia (Reptielen)
Orde:	Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:	Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:	Iguania (Leguaanachtigen)
Familie:	Phrynosomatidae
	Geslacht
	Sceloporus; Wiegmann, 1828
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Stekelleguanen op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Herpetologie

Stekelleguanen^[1] (Sceloporus) zijn een geslacht van hagedissen uit de familie Phrynosomatidae.

Naam en indeling[bewerken | brontekst bewerken]

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Arend Friedrich August Wiegmann in 1828. Er zijn 108 soorten, inclusief de pas in 2018 beschreven soorten Sceloporus esperanzae en Sceloporus hondurensis. In veel literatuur wordt hierdoor een lager soortenaantal vermeld.^[2]

Uiterlijke kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

De soorten blijven relatief klein en bereiken een totale lichaamslengte inclusief staart van nog geen 35 centimeter. De staart is bij sommige soorten vrij kort en ongeveer net zolang als het lichaam, bij andere soorten kan de staart ongeveer 70% van de lichaamslengte bedragen. De meeste soorten hebben een bruine tot bruingrijze kleur met lichtere strepen en vlekken. De soort Sceloporus malachiticus echter heeft een groene lichaamskleur.^[3]

De schubben aan de bovenzijde van het lichaam overlappen elkaar en zijn vaak gekield. Stekels op de rug en kop ontbreken.^[4]

Verspreiding en habitat[bewerken | brontekst bewerken]

Alle soorten komen voor in delen van zuidelijk Noord-Amerika; in Mexico en de Verenigde Staten. Daarnaast zijn veel soorten aangetroffen in delen van Midden-Amerika in de landen Antigua en Barbuda, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua en Panama.^[2]

De habitat bestaat uit droge tropische en subtropische bossen, rotsige drogere omgevingen^[5] en scrubland. De verschillende soorten staan bekend als bodembewoners en leven in groepjes.^[5]^[6]

Beschermingsstatus[bewerken | brontekst bewerken]

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 85 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Zeventig soorten worden gezien als 'veilig' (Least Concern of LC), vier soorten als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU) en twee als 'gevoelig' (Near Threatened of NT). Vijf soorten worden beschouwd als 'onzeker' (Data Deficient of DD), drie als 'bedreigd' (Endangered of EN). De soort Sceloporus exsul ten slotte staat te boek als 'ernstig bedreigd' (Critically Endangered of CR).^[6]

Soorten[bewerken | brontekst bewerken]

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam	Auteur	Verspreidingsgebied
Sceloporus acanthinus	Bocourt, 1873	El Salvador, Guatemala, Mexico
Sceloporus adleri	Smith & Savitzky, 1974	Mexico
Sceloporus aeneus	Wiegmann, 1828	Mexico
Sceloporus albiventris	Smith, 1939	Mexico
Sceloporus anahuacus	Lara-Góngora, 1983	Mexico
Sceloporus angustus	Dickerson, 1919	Mexico
Sceloporus arenicolus	Degenhardt & Jones, 1972	Verenigde Staten
Sceloporus asper	Boulenger, 1897	Mexico
Sceloporus aurantius	Grummer & Bryson, 2014	Mexico
Sceloporus aureolus	Smith, 1942	Mexico
Sceloporus becki	Van Denburgh, 1905	Mexico
Sceloporus bicanthalis	Smith, 1937	Mexico
Sceloporus bimaculosus	Phelan & Brattstrom, 1955	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus brownorum	Phelan & Brattstrom, 1955	Mexico
Sceloporus bulleri	Boulenger, 1894	Mexico
Sceloporus caeruleus	Smith, 1936	Mexico
Sceloporus carinatus	Smith, 1936	Mexico, Guatemala
Sceloporus cautus	Smith, 1938	Mexico
Sceloporus chaneyi	Liner & Dixon, 1992	Mexico
Sceloporus chrysostictus	Cope, 1866	Mexico, Belize
Sceloporus clarkii	Baird & Girard, 1852	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus consobrinus	Baird & Girard, 1853	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus couchii	Baird, 1859	Mexico
Sceloporus cowlesi	Lowe & Norris, 1956	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus cozumelae	Jones, 1927	Mexico
Sceloporus cryptus	Smith & Lynch, 1967	Mexico
Sceloporus cupreus	Bocourt, 1873	Mexico
Sceloporus cyanogenys	Cope, 1885	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus cyanostictus	Axtell & Axtell, 1971	Mexico
Sceloporus druckercolini	Perez Ramos & de la Riva, 2008	Mexico
Sceloporus dugesii	Bocourt, 1873	Mexico
Sceloporus edbelli	Smith, Chiszar & Lemos-Espinal, 1995	Mexico
Sceloporus edwardtaylori	Smith, 1936	Mexico
Sceloporus esperanzae	McCranie, 2018	Honduras
Sceloporus exsul	Dixon, Ketchersid & Lieb, 1972	Mexico
Sceloporus formosus	Wiegmann, 1834	Mexico
Sceloporus gadoviae	Boulenger, 1905	Mexico
Sceloporus gadsdeni	Castañeda-Gaytán & Díaz-Cárdenas, 2017	Mexico
Sceloporus goldmani	Smith, 1937	Mexico
Sceloporus graciosus	Baird & Girard, 1852	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus grammicus	Wiegmann, 1828	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus grandaevus	Dickerson, 1919	Mexico
Sceloporus halli	Danmann & Smith, 1974	Mexico
Sceloporus heterolepis	Boulenger, 1894	Mexico
Sceloporus hondurensis	McCranie, 2018	Honduras
Sceloporus horridus	Wiegmann, 1834	Mexico
Sceloporus hunsakeri	Hall & Smith, 1979	Mexico
Sceloporus insignis	Webb, 1967	Mexico
Sceloporus internasalis	Smith & Bumzahem, 1955	Mexico, Guatemala
Sceloporus jalapae	Günther, 1890	Mexico
Sceloporus jarrovii	Cope, 1875	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus lemosespinali	Lara-Góngora, 2004	Mexico
Sceloporus licki	Van Denburgh, 1895	Mexico
Sceloporus lineatulus	Dickerson, 1919	Mexico
Sceloporus lunae	Bocourt, 1873	Guatemala
Sceloporus lundelli	Smith, 1939	Belize, Mexico
Sceloporus macdougalli	Smith & Bumzahem, 1953	Mexico
Sceloporus maculosus	Smith, 1934	Mexico
Sceloporus magister	Hallowell, 1854	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus malachiticus	Cope, 1864	Antigua en Barbuda, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Nicaragua, Panama
Sceloporus marmoratus	Hallowell, 1852	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus megalepidurus	Smith, 1934	Mexico,
Sceloporus melanorhinus	Bocourt, 1876	Mexico, Guatemala
Sceloporus merriami	Stejneger, 1904	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus minor	Cope, 1885	Mexico
Sceloporus mucronatus	Cope, 1885	Mexico
Sceloporus nelsoni	Cochran, 1923	Mexico
Sceloporus oberon	Smith & Brown, 1941	Mexico
Westelijke haagleguaan (Sceloporus occidentalis)	Baird & Girard, 1852	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus ochoterenae	Smith, 1934	Mexico
Sceloporus olivaceus	Smith, 1934	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus olloporus	Smith, 1937	Costa Rica, Guatemala, Honduras, Nicaragua,
Sceloporus omiltemanus	Günther, 1890	Mexico
Sceloporus orcutti	Stejneger, 1893	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus ornatus	Baird, 1859	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus palaciosi	Lara-Góngora, 1983	Mexico
Sceloporus parvus	Smith, 1934	Mexico
Sceloporus poinsettii	Baird & Girard, 1852	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus pyrocephalus	Cope, 1864	Mexico
Sceloporus salvini	Günther, 1890	Mexico
Sceloporus samcolemani	Smith & Hall, 1974	Mexico
Sceloporus scalaris	Wiegmann, 1828	Mexico
Sceloporus schmidti	Jones, 1927	Honduras
Sceloporus scitulus	Smith, 1942	Mexico
Sceloporus serrifer	Cope, 1866	Belize, Guatemala, Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus shannonorum	Langebartel, 1959	Mexico
Sceloporus siniferus	Cope, 1870	Guatemala, Mexico
Sceloporus slevini	Smith, 1937	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus smaragdinus	Bocourt, 1873	Guatemala, Mexico
Sceloporus smithi	Hartweg & Oliver, 1937	Mexico
Sceloporus spinosus	Wiegmann, 1828	Mexico
Sceloporus squamosus	Bocourt, 1874	Guatemala, Costa Rica, Honduras, El Salvador, Mexico, Nicaragua
Sceloporus stejnegeri	Smith, 1942	Mexico
Sceloporus subpictus	Lynch & Smith, 1965	Mexico
Sceloporus sugillatus	Smith, 1942	Mexico
Sceloporus taeniocnemis	Cope, 1885	Guatemala, Mexico
Sceloporus tanneri	Smith & Larsen, 1975	Mexico
Sceloporus teapensis	Günther, 1890	Mexico
Sceloporus torquatus	Wiegmann, 1828	Mexico
Sceloporus tristichus	Cope, 1875	Verenigde Staten
Haagleguaan (Sceloporus undulatus)	Bosc & Daudin, 1801	Canada, Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus unicanthalis	Smith, 1837	Mexico
Sceloporus uniformis	Phelan & Brattstrom, 1955	Verenigde Staten
Sceloporus utiformis	Cope, 1864	Mexico
Sceloporus variabilis	Wiegmann, 1834	Mexico
Sceloporus virgatus	Smith, 1938	Mexico, Verenigde Staten
Sceloporus woodi	Stejneger, 1918	Mexico
Sceloporus zosteromus	Cope, 1863	Verenigde Staten

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties

↑ Bernhard Grzimek (1971), Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 214, 215. ISBN 90 274 8626 3.
↑ ^a ^b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Sceloporus.
↑ Bart Laurens, Sceloporus malachiticus.
↑ Jay. M. Savage (2002), The Amphibians and Reptiles of Costa Rica. The University of Chicaco Press, Pagina 440-444. ISBN 0-226-73537-0.
↑ ^a ^b Terrarium Houden, pp. 52.
↑ ^a ^b International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Sceloporus - IUCN Red List.

Bronnen

(en) – Jay. M. Savage - The Amphibians and Reptiles of Costa Rica (2002) - Pagina 440-444 - The University of Chicaco Press - ISBN 0-226-73537-0
(en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Sceloporus - Website Geconsulteerd 2 september 2019

[GRZ-1] Bernhard Grzimek (1971), Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 214, 215. ISBN 90 274 8626 3.

[EMBL-2] Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Sceloporus.

[BART-3] Bart Laurens, Sceloporus malachiticus.

[COSTA-4] Jay. M. Savage (2002), The Amphibians and Reptiles of Costa Rica. The University of Chicaco Press, Pagina 440-444. ISBN 0-226-73537-0.

[:0-5] Terrarium Houden, pp. 52.

[IUCN2-6] International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Sceloporus - IUCN Red List.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]