Styx (mythologie)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Styx (ets, Gustave Doré, 1861)

Styx heeft in de Griekse mythologie twee met elkaar verbonden betekenissen.

Rivier[bewerken | brontekst bewerken]

De Styx (Grieks: Στύξ, letterlijk "Haat of afschuw, vooral tegenover mensen") is de rivier die de bovenwereld of aarde scheidt van de onderwereld of Hades. De Styx is een van de vijf rivieren in de onderwereld, de andere zijn de Phlegeton, de Acheron, de Cocytus en de Lethe. Deze rivieren komen bij elkaar in het centrum van de onderwereld in een groot moeras, dat soms ook met Styx aangeduid wordt.

Charon was de veerman die de schimmen van de overledenen, wanneer zij rust wilden vinden in het rijk van Hades, de Styx overzette. Als veergeld gaf men de doden een muntstuk (obool) mee in de mond (wat in films soms wordt weergegeven met twee gouden muntstukken op de ogen).

Bij de Styx zwoeren goden hun plechtigste eden. De oorsprong hiervan lag in de oorlog met de Titanen. De godin Styx was de eerste die Zeus te hulp kwam in zijn strijd met de Titanen. Na de oorlog beloofde Zeus dat alle eden bij de Styx gezworen moesten worden. Een godheid die die gelofte niet nakwam om bepaalde redenen, kon een jaar lang niet meer ademen, geen nectar drinken of ambrozijn eten en mocht gedurende negen jaar niet deelnemen aan de beraadslagingen of feesten van de goden.

Ook stond de mythologische rivier bekend om haar magische krachten. Zo dompelde de waternimf Thetis haar zoon Achilles in de Styx om hem onsterfelijk te maken. Zij hield hem daarbij vast aan zijn Achilleshiel. Uiteindelijk stierf Achilleus tijdens de Trojaanse oorlog door een pijl in zijn Achilleshiel, de enige plek waar de Styx hem niet had bedekt.

Christendom[bewerken | brontekst bewerken]

Hoewel de Styx in de eerste plaats een rivier is in de Griekse mythologie is ze ook overgenomen door christelijke auteurs, zoals in De Goddelijke Komedie van Dante Alighieri en in Het Verloren Paradijs van John Milton. Bij Milton werd de Styx omschreven als "die gruwelvloed van dodelijke haat". Charon en de Styx zijn afgebeeld op het fresco van het laatste oordeel in de Sixtijnse kapel.

Godin[bewerken | brontekst bewerken]

Styx was ook de naam van een Griekse godin, die een personificatie was van de rivier. Styx was de dochter van de Titanen Okeanos en Tethys en de vrouw van de Titaan Pallas. Samen hadden ze vier kinderen: Bia, Zelus, Nikè en Kratos (en volgens sommige bronnen ook Eos).

Stamboom[bewerken | brontekst bewerken]

 
 
 
 
Ouranos
 
 
 
Gaia
 
 
 
Pontos
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hyperion
 
Theia
 
Krios
 
Eurybia
 
Okeanos
 
Tethys
 
Koios
 
Phoibe
 
Kronos
 
Rhea
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Helios
 
Selene
 
Eos
 
Astraios
 
Pallas
 
Styx
 
Perses
 
Asteria
 
Leto
 
Mnemosyne
 
Themis
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nikè
 
Bia
 
Kratos
 
Zelos
 
Hekate
 
Artemis
 
Apollo
Zie de categorie Styx van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.