Tinallinge

**Tinallinge**
Tinaalng
Dorp in Nederland
	;
Situering
Provincie	Groningen
Gemeente	Het Hogeland
Coördinaten	53° 21′ NB, 6° 32′ OL
Algemeen
Oppervlakte	30,8 km²
- land	30,65 km²
- water	0,15 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	290 ; (9 inw./km²)
Woningvoorraad	124 woningen
Overig
Woonplaatscode	2473
Foto's
	Gezicht op de hoofdstraat (Tjarda van Starkenborghweg) van Tinallinge
Portaal	Nederland

Tinallinge (Gronings: Tinaalng) is een dorp in de gemeente Het Hogeland in de Nederlandse provincie Groningen. Het dorp is gelegen tussen Baflo, Onderdendam en Abbeweer en heeft 290 inwoners (2023).

Tegen de zuidkant van Tinallinge ligt het ongeveer 26 hectare grote gelijknamige natuurgebied Tinallinge van Natuurmonumenten, een weidevogelgebied waar onder meer de kievit, tureluur en grutto broeden.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Tinallinge is ontstaan op een wierde, die waarschijnlijk ontstond rond 500 v.Chr. en een oppervlakte van 6 hectare heeft. De wierde heeft een hoogte van 3,7 meter (boven NAP). Het grootste deel van de wierde is onbebouwd. De ossengang rond de wierde is nog deels intact. De oudste vermelding van het dorp dateert uit de tiende eeuw als het Ingaddingenheim wordt genoemd. Na het begin van de 20e eeuw is er nauwelijks meer gebouwd. In 2003 werd de wierde tot archeologisch monument verklaard. Gemeentelijk behoorde het dorp tot 1990 tot de gemeente Baflo en vervolgens tot 2019 tot de gemeente Winsum.

Op de wierde staat een kerk, waaromheen de bebouwing is geplaatst. Tegenover de kerk staat de vroegere hervormde dorpsschool (verenigingsgebouw) uit de 19e eeuw, die nu in gebruik is als dorpshuis. Ernaast staat de vroegere schoolmeesterswoning. Naast de kerk staat de pastorie (weem), die begin 21e eeuw is herbouwd in oude stijl. Ten noorden van de kerk ligt een kruidentuin met boomgaard.

Bevolkingsontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Bevolkingsontwikkeling
1795	1849	1859	1869	1879	1889	1899	1909	1920	1930	1947	1971	1995	2001	2010	2014	2015	2018	2021
161¹	198¹	127	100	155	165	104	242¹	163	139	154	70	70	50	55	92	55	55	60
Data afkomstig van volkstellingen.nl & CBS. ¹incl. buiten kom (Abbeweer en De Vennen)

Demografische ontwikkeling tussen 1859 en 2021

■ Data afkomstig van volkstellingen.nl ■ Data afkomstig van het CBS

Gebouwen[bewerken | brontekst bewerken]

Kerk[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Kerk van Tinallinge voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In het dorp staat boven op de wierde het Onze Lieve Vrouwekerkje uit ongeveer 1250. De laatste restauratie vond plaats in 2003. In 2010 droeg de hervormde gemeente de kerk over aan de Stichting Oude Groninger Kerken.

Borg[bewerken | brontekst bewerken]

Ten noorden van Tinallinge heeft de borg Ter Weer gestaan. Op het grafschrift van Barthold Tjarda van Starkenborgh uit 1573 wordt vermeld dat deze hoofdeling was te Eenrum en Tinallinge, maar de borg wordt pas voor het eerst genoemd in 1662. Tot 1671 was de borg eigendom van de familie Tjarda van Starkenborgh en vervolgens tot de afbraak in 1720 van Pompeius Gruys. Op de plek werd later de gelijknamige boerderij Ter Weer gebouwd.