Tom Stoppard

Tom Stoppard
	Stoppard in 2007 op de première van The Coast of Utopia in Rusland
Algemene informatie
Volledige naam	Tomáš Straussler
Geboren	3 juli 1937
Geboorteplaats	Zlín, Tsjecho-Slowakije
Beroep	toneel- en scenarioschrijver
Werk
Bekende werken	Rosencrantz and Guildenstern Are Dead (1966), Travesties (1974), The Real Thing (1982)
Uitgeverij	Faber and Faber
Onderscheidingen	Tony Award voor Rosencrantz and Guildenstern Are Dead (1968), Travesties (1976), The Real Thing (1984) en The Coast of Utopia (2007) ; Laurence Olivier Award voor Arcadia (1994) ; Oscar voor Shakespeare in Love (1998)
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Tom Stoppard, geboren als Tomáš Straussler (Zlín, 3 juli 1937), is een Brits toneelschrijver.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Stoppard werd in Tsjecho-Slowakije (nu Tsjechië) geboren. Het gezin Sträussler vluchtte, zoals andere Joden, op 15 maart 1939 naar Singapore, dezelfde dag dat de nazi's Tsjecho-Slowakije bezetten. In 1941 werd Stoppard met zijn familie naar Darjeeling in India geëvacueerd om de Japanse invasie te ontvluchten. Zijn vader Eugene Sträussler bleef als vrijwillig militair in Singapore achter en stierf in een Japans krijgsgevangenkamp. In India ontving Stoppard Brits onderwijs en de bijbehorende opvoeding.

Na de oorlog, in 1945, hertrouwde zijn moeder Martha met de Britse legermajoor Kenneth Stoppard, daarmee Tom zijn Engelse achternaam gevend. In 1946 verhuisde de Stoppards naar Engeland, waar Tom de lagere school afmaakte. Op 17-jarige leeftijd verliet hij de middelbare school om als journalist bij de Western Daily Press in Bristol te gaan werken. In 1958 maakte Stoppard de overstap naar de Bristol Evening World, waar hij onder andere als columnist en theaterrecensent werkte. Het laatste bracht hem in contact met de theaterwereld, waar hij bevriend raakte met de nog jonge regisseur John Boorman en dito acteur Peter O'Toole.

In 1960 schreef hij zijn eerste toneelstuk, A Walk on the Water, dat in Hamburg werd opgevoerd en in 1963 door de British Independent Television werd uitgezonden. Van september 1962 tot april 1963 werkte Stoppard als toneelrecensent voor Scene, schrijvend onder zowel zijn eigen naam als onder het pseudoniem William Boot (ontleend aan de gelijknamige verslaggever uit Evelyn Waughs roman Scoop). In de volgende jaren schreef Stoppard meerdere stukken voor theater, radio en televisie.

Stoppard is twee keer getrouwd geweest: met Josie Ingle (1965-1972), een verpleegster, en met actrice Miriam Stern (1972-1992), die hij in 1992 verliet om met actrice Felicity Kendal samen te kunnen zijn. Uit het eerste huwelijk heeft hij twee zonen, Oliver Stoppard en Barnaby Stoppard. Uit het tweede huwelijk kwamen ook twee zonen voort: de acteur Edmund Stoppard en Will Stoppard, de echtgenoot van violiste Linzi Stoppard.^[1]

Hij werd in 1997 geridderd.

Werk[bewerken | brontekst bewerken]

Stoppards beroemdste toneelstuk is Rosencrantz and Guildenstern Are Dead, een komedie die twee kleine personages uit Hamlet van Shakespeare neemt en ze in de hoofdrol plaatst. Ze behouden echter dezelfde kleine rol in de wereld als in het originele stuk. Omgekeerd krijgt Hamlet een kleine rol toegewezen. In plaats van de katalysator te zijn voor de gebeurtenissen in het stuk brengen zij de tijd door met kleine woordspelletjes en overdenkingen van het wat, hoe, waar en waarom van hun situatie. Het lijkt in veel opzichten op Samuel Becketts absurdistische Waiting for Godot, in het bijzonder door de doelloosheid van de hoofdfiguren en hun onbegrip voor de situatie waarin ze verkeren.

Andere stukken van Stoppard die bekend werden, zijn Travesties, een parodie op The Importance of Being Earnest van Oscar Wilde, en The Real Thing. Deze twee stukken en Rosencrantz and Guildenstern Are dead leverden hem een Tony op voor beste toneelstuk.

Hij won een Oscar in 1999 voor het co-schrijverschap van het script voor de film Shakespeare in Love.

Naast stukken voor het theater schreef hij ook stukken voor radio en televisie.

Theaterwerk[bewerken | brontekst bewerken]

1964: A Walk on the Water
1965: The Gamblers, gebaseerd op de roman De speler van Dostojevski
1966: Tango, een bewerking van een toneelstuk van Sławomir Mrożek
1966: Rosencrantz and Guildenstern Are Dead
1968: Enter a Free Man
1968: The Real Inspector Hound
1969: Albert's Bridge
1969: If You're Glad I'll Be Frank
1970: After Magritte
1971: Dogg's Our Pet
1972: Jumpers
1972: Artist Descending a Staircase
1974: Travesties
1976: Dirty Linen and New-Found-Land
1976: 15-Minute Hamlet
1977: Every Good Boy Deserves Favour
1978: Night and Day
1979: Dogg's Hamlet, Cahoot's Macbeth, twee stukken die samen opgevoerd moeten worden
1979: Undiscovered Country, een bewerking van werk van Arthur Schnitzler
1981: On the Razzle, gebaseerd op een werk van Johann Nestroy
1982: The Real Thing
1983: Engels libretto voor De liefde voor de drie sinaasappels van Prokofjev
1984: Rough Crossing, gebaseerd op een werk van Ferenc Molnár
1986: Dalliance, een bewerking van Arthur Schnitzlers Liebelei
1987: Largo Desolato, vertaling van een toneelstuk van Václav Havel
1988: Hapgood
1993: Arcadia
1995: Indian Ink
1997: The Invention of Love
1997: The Seagull, vertaling van een toneelstuk van Tsjechov
2002: The Coast of Utopia (trilogie)
2004: Enrico IV, vertaling van het toneelstuk van Pirandello
2006: Rock 'n' Roll
2010: The Laws of War
2015: The Hard Problem
2020: Leopoldstadt