Uncia (lengtemaat)
Uncia (Latijn voor 'een twaalfde', mv. unciae) is een Romeinse lengtemaat, een twaalfde deel van een pes, de Romeinse voet.
Een uncia is ongeveer 24,6 millimeter. 3 unciae is gelijk aan 1 palmus minor, 12 unciae is 1 pes, 18 unciae is 1 cubit en 30 unciae is 1 gradus of pes sestertius. De benamingen van de Engelse maten inch en ounce zijn afgeleid van "uncia".
Romeinse lengtematen[bewerken | brontekst bewerken]
De meeste Romeinse lengtematen zijn gebaseerd op de pes, de Romeinse voet. De oorspronkelijk Griekse stadium en Keltische leuga werden door de Romeinen gestandariseerd op respectievelijk 625 en 7500 pedes.
| Romeinse maat | Nederlands | Vergelijkbaar met | Lengte |
|---|---|---|---|
| Digitus | Vingerbreedte | 18,5 mm | |
| Uncia | Duimbreedte | Duim | 24,6 mm |
| Palmus minor | Handbreedte | Palm | 74 mm |
| Palmus major | Handlengte | Palm | 222 mm |
| Pes | Voetlengte | Voet | 296 mm |
| Cubit | Onderarmlengte | El | 444 mm |
| Gradus | Stap | 0,74 m | |
| Passus | Pas | 1,48 m | |
| Pertica | Paal | Roede | 2,96 m |
| Actus | Weg | 35,52 m | |
| Stadium | Baanlengte | 185 m | |
| Milia passuum | 1000 passen | Mijl | 1482 m |
| Leuga | 1,5 mijl | 2223 m |