Vahana

Een vahana of vāhana is een wezen, meestal een dier of mythische entiteit, dat als voertuig van een deva wordt gebruikt. Het wordt ook wel als rijdier aangeduid.

De vahana wordt soms symbolisch afgebeeld, als goddelijk attribuut van de deva. Het sanskriet vah betekent dragen of transporteren.

Er bestaat veel iconografie en mythologie rondom de samenwerking van vahana en de deva die op de vahana rijdt.

Vahana komt overeen met het boeddhistische 'yana', vandaar hinayana en mahayana, respectievelijk klein en groot voertuig.

Lijst van vahana's

Vahana	Deva	Afbeelding
Muis of rat genaamd Mashika	Ganesha
Paard	Boedha, Revanta, Chandra (strijdwagen met 10 witte paarden), Indra (strijdwagen wordt getrokken door een paard genaamd Uchchaihshravas), Surya (strijdwagen wordt getrokken door 7 paarden of een paard met zeven hoofden), Kubera, Kalkin
Garoeda	Vishnoe, Krishna, Matrikas/Vaishnavi
Ram	Agni, Chandra (strijdwagen met 10 rammen)
Stier (genaamd Nandi)	Shiva, Parvati, Maheshvari
Pauw	Karktikeya of Murugan (pauw genaamd Parvani), Sarasvati, Matrikas/Kaumari
Hond	Mahakala (een vorm van Shiva afgebeeld met een hond op de achtergrond), Hadkai Maa
Hamsa (gans of zwaan)	Brahma, Sarasvati, Brahmani, Hingraj Mata
Makara	Ganga, Varuna, Kama
Tijger (een vorm van de vahana, Dawon)	Ayyappan, Durga of Parvati,
Leeuw (een vorm van de vahana, Dawon)	Durga of Parvati, Rahu (blauwe of zwarte leeuw), Jagaddhatri
Olifant	Lakshmi, Indra (olifant genaamd Airavata), Indrani, Brihaspati
Papegaai	Kama
Antilope	Chandra, Vayu
Waterbuffel	Yama, Varahi, Vihot Mata
Kat	Shashti
Ezel	Kaalratri, Shitala, Kali
Uil	Lakshmi, Chamunda
Adelaar	Ketu
Gier	Shani
Kraai	Shani, Alakshmi, Dhumavati
Schildpad	Yamuna, Varuna
Haan	Bahuchara Mata
Koe	Ushas (strijdwagen met 7 koeien)
Slang	Kamakhya, Manasa
Varken	Rati	-
Geit	Pushan (chariot of)	-
Krokodil (genaamd Makara)	Shukra, Varuna
Kameel	Momai Maa (Dashaa Maa), Ushtravahini Devi, Kalyana Anajaneya	-
Man	Nairruti