Vredesoperatie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Vredesmissie)
Bioscoopjournaal uit 1979: Nederlandse militairen die zullen deelnemen aan de VN-vredesmacht UNIFIL in Zuid-Libanon, worden voorbereid voor hun vredesmissie

Een vredesoperatie of vredesmissie is een leger- en/of diplomatieke missie die bedoeld is om de vrede te herstellen en te behouden in gebieden waar zich een gewapend conflict afspeelt. Dit soort operaties wordt vaak door de Verenigde Naties georganiseerd, maar ook andere internationale organisaties, zoals het GOS, de ECOWAS en de OCSE, organiseren zulke vredesoperaties. Verder opereren individuele of enkele samenwerkende landen soms onder het mom van 'vredesoperatie'.

Vredesoperaties van de Verenigde Naties[bewerken | brontekst bewerken]

Zie VN-vredesmacht voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Initiatieven voor VN-vredesoperaties verschillen van kleine, diplomatieke of politieke delegaties tot grote mobilisaties van vredestroepen. Van 1948 tot 2003, waren er 56 VN-vredesmissies, 13 missies waren nog actief op het einde van 2003. 130 landen hebben in deze periode vredestroepen geleverd, waarvan 89 ook nog in 2003. Canada en Fiji hebben vrijwel van elke vredesmacht deel uitgemaakt. Het is de VN Veiligheidsraad die besluit om een vredesoperatie uit te voeren.

Indien actief onder verantwoordelijkheid van de Verenigde Naties dragen burger-waarnemers witte kledij met daarop duidelijk de afkorting "UN", van United Nations, in het zwart. Militairen van een VN-vredesmacht dragen hun nationale uniform, maar het hoofddeksel heeft de lichtblauwe kleur van de VN-vlag, met daarop een VN-insigne of de afkorting "UN" in het wit. Men spreekt dan ook wel van blauwmutsen of blauwhelmen. De burger- en militaire voertuigen zijn helwit met daarop duidelijk leesbaar de afkorting "UN" in het zwart. Vaak is er op de voertuigen ook een VN-vlag bevestigd.

Andere vredesoperaties[bewerken | brontekst bewerken]

Vredesoperaties worden ook uitgevoerd door internationale organisaties. Zo waren onder de paraplu van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) Russische vredestroepen gelegerd in Abchazië, heeft de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) een kleine vredesmacht naar Liberia gestuurd en heeft de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OCSE) een vredesmacht geleverd voor het conflict in Nagorno-Karabach.

De Afrikaanse Unie heeft ongeveer 300 personen in Darfoer om toezicht te houden op het conflict in Darfoer.

Daarnaast sturen landen ook op eigen initiatief legers onder de noemer van vredesmacht naar conflicthaarden, meestal op uitnodiging van het land waar het conflict zich afspeelt.

Belgische deelname aan vredesmissies[bewerken | brontekst bewerken]

Land Missie Periode Aantal militairen Aantal doden Omschrijving
Rwanda UNAMIR 1993-1994 400 10 Toezicht op naleving van Arusha-akkoorden

Nederlandse deelname aan vredesmissies[bewerken | brontekst bewerken]

Volgens het instellingsbesluit Herinneringsmedaille Vredesoperaties, artikel 1, lid b is een vredesoperatie: "inzet of ter beschikking stellen van de krijgsmacht als bedoeld in artikel 100, eerste lid, van de Grondwet, ter handhaving of bevordering van de vrede".

Land Missie Periode Aantal militairen Aantal doden Omschrijving
Albanië 1913-1914 17 1 Een gendarmerie opzetten, trainen en enige tijd leiden.
Saarland Volkenbond 1934-1935 217 0 Mariniers voor beveiliging volksstemming Saarland 13 januari 1935
Griekenland UNSCOB 1947-1951 1 Nederland stuurde een militaire waarnemer
Korea NDVN 1950-1955 5314 125 Vredesafdwinging in de Korea-oorlog
Israël, Egypte UNTSO 1956-heden 663 Truce Supervision Organisation
UNEF I 1956 1 Vredesmacht als buffer bij de Suezcrisis
Libanon UNOGIL 1958 17 0
Congo UNOC 1960-1963 19 1
Jemen UNYOM 1963-1964 10 0
Pakistan UNIPOM 1965-1966 6 0 controleren op bestand (staakt-het-vuren)
Libanon UNIFIL 1979-1985 9084 9 vredeshandhaving in het zuiden van Libanon
Sinaï MFO 1982-1995 2622 1 waarneming en vredeshandhaving
Angola UNAVEM II 1991-1995 116
UNAVEM III 1995-1997 117 1
CMATS 1995-1999 32 Hulp bij opruiming van mijnen
Voormalig Joegoslavië ECMM 1991-2007 518 0
Voormalig Joegoslavië (Bosnië en Kroatië) UNPROFOR 1992-1995 9753 7 vredeshandhaving
Cambodja UNAMIC
UNTAC
CMAC
1992-1993 2616 2 Opruimen van mijnen en vredeshandhaving
CMAC 1993-1999 ? 0
Haïti UNMIH 1993-1996 ca. 1000 0 vredeshandhaving
Georgië CVSE/OVSE Georgië 1994-1996 0 Georgische autoriteiten ondersteunen
Italië EUCE ? 1995 1 0
Voormalig Joegoslavië (Bosnië, Kroatië) IFOR 1995-1996 5074 0 Implementation Force Joegoslavië
SFOR 1996-2004 22660 8 Stabilisation Force
Albanië MAPE / ECPA 1997-2001 54 0 Militaire politie
Cyprus UNFICYP
CIVPOL
1998-heden 600 0 Toezicht houden op het bestand dat in 1974 tussen Griekenland en Turkije is afgekondigd
Kosovo UNMIK 1999-2000 0
KFOR 1999-2000 5140 1 vredesafdwinging en vredeshandhaving
Albanië AFOR 1999 550 0 Operatie Allied Harbour Albania
Ethiopië, Eritrea, Djibouti UNMEE 2000-2001 1380 1 vredeshandhaving
Macedonië TTF
Essential Harvest
2001-2002 550 0 Ontwapening, beveiliging verkiezingswaarnemers
Bosnië EUPM 2003-heden 460 politiefunctionarissen
55 civiele functionarissen
0 European Police Mission
Liberia UNMIL 2003-2004 270 0 vredeshandhaving
Congo Operation Artemis 2003 2 0
Macedonië EUFOR Concordia 2003-einde 0
EUPOL Proxima 2003 0
Burundi UNAMIS 2004 1 0
Jordanië UNHAS 2004 0
Bosnië EUFOR Althea 2004-heden 0
Soedan UNAMIS 2004-2005 1 0
UNMIS 2005-heden 30 0
Macedonië EUPAT 2005-einde 0
Bosnië EUFOR IPU 2005-heden 0 Politie-eenheid
Indonesië AMM 2005-2006 15 0
Congo EUPOL 2005-2006 2 0
EUSEC 2005-heden 3 0
MONUC 2005-2007 0
EUFOR 2006 0
Egypte/Gaza EUBAM 2006-heden 3 0
Libanon UNIFIL 2006-2008 718 0 4 schepen
Mali MINUSMA 2013-heden 2[1][2] MINUSMA-HQ Bamako

Overzicht[bewerken | brontekst bewerken]

VN-vredesoperaties[bewerken | brontekst bewerken]

NAVO-vredesoperaties[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 1995 voert de NAVO actief vredesoperaties uit. Een lijst:

  • 1995 IFOR (Implementation Force) - Bosnië - tot januari 1997.
  • 1996 SFOR (Stabilization Force) - Bosnië - tot december 2004. Opgevolgd door EUFOR
  • 1999 KFOR (Kosovo Force) - Kosovo - Actief
  • 1999 AFOR (Albania Force) - Albanië - april - september 1999.
  • 2001 TFF (Taskforce Fox) - Macedonië - tot december 2002.

Europese Unie[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie United Nations peacekeeping missions van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.