Zaaiviool
.jpg)
Een zaaiviool is een met de hand aangedreven apparaat om zaad of kunstmest over de akker te verspreiden. Hij is verdrongen door de zaaimachine.
Het apparaat bestaat uit een houder met een inhoud van acht tot twaalf liter waar het te zaaien zaad in wordt gedaan. Aan de onderzijde heeft de houder een met een schuifje instelbare opening[1] waardoor het zaad op een horizontaal liggend schoepenrad kan vallen. Dit schoepenrad wordt in beweging gebracht door een stok heen en weer te trekken. De beweging van de stok wordt via een touw of riem overgebracht op de as van het rad. Door het draaiende schoepenrad wordt het zaad weggeslingerd.
Zaaiviolen waren van hout gemaakt; latere exemplaren hadden een houder van zink. Ook houders van canvas kwamen voor. Hij werd meestal aan een schouderriem gedragen. De naam is afgeleid van de beweging die de stok maakt en die doet denken aan de beweging van de strijkstok van een viool.
De zaaiviool werd rond 1850 vanuit de Verenigde Staten in West-Europa geïntroduceerd. Zaaiviolen van het merk Aero werden in Kilmarnock gefabriceerd en werden in de jaren veertig nog in het Verenigd Koninkrijk gebruikt.[2]
In Nederland werd de zaaiviool vooral in het noorden en oosten veel gebruikt. Hij had als voordeel boven handmatig zaaien dat het zaad beter werd verdeeld, zodat geen "gangen" ontstonden.[3] In België kwam de zaaiviool pas na de Eerste Wereldoorlog op, waarna hij al snel werd verdrongen door de zaaimachine.[4]
Bronnen, noten en/of referenties
|