Lood(II)carbonaat

Lood(II)carbonaat
Structuurformule en molecuulmodel
	Lood(II)carbonaat-poeder
Algemeen
Molecuulformule	PbCO3
IUPAC-naam	lood(II)carbonaat
Andere namen	loodcarbonaat
Molmassa	267,21 g/mol
CAS-nummer	598-63-0
Wikidata	Q411260
Beschrijving	Wit poeder
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
H-zinnen	H302 - H332 - H360 - H373 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P201 - P273 - P308+P313 - P501
EG-Index-nummer	082-001-00-6
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	6,60 g/cm³
Smeltpunt	315 °C
Oplosbaarheid in water	0,11 g/L
Goed oplosbaar in	basen
Slecht oplosbaar in	ethanol, ammonia
Onoplosbaar in	water
Brekingsindex	1,804
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal	Scheikunde

Lood(II)carbonaat is de anorganische verbinding van lood, met als brutoformule PbCO₃. De zuivere stof komt voor als een wit kristallijn poeder, dat vrijwel onoplosbaar is in water (het oplosbaarheidsproduct bedraagt 1,46 × 10⁻¹³). Het mineraal cerussiet is een natuurlijke vorm van lood(II)carbonaat.^[2]

Een basische verbinding van loodcarbonaat, 2PbCO₃·Pb(OH)₂ werd veel gebruikt als loodwit in de schilderkunst.

Structuurformule[bewerken | brontekst bewerken]

$\mathrm {\ \!\ {\Biggl [}}$ $\mathrm {\ \!\ {\Biggr ]}}$

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

Lood(II)carbonaat wordt op industriële schaal bereid door de reactie van lood(II)acetaat met ammoniumcarbonaat:

\mathrm {Pb(CH_{3}COO)_{2}\ +\ (NH_{4})_{2}CO_{3}\ \longrightarrow \ PbCO_{3}\ +\ 2\ CH_{3}COONH_{4}}

Een gelijkaardige methode betreft het oplossen van koolstofdioxide in een oplossing van lood(II)acetaat, waardoor het gevormde lood(II)carbonaat neerslaat.

Basische loodcarbonaten[bewerken | brontekst bewerken]

Naast lood(II)carbonaat zijn er een aantal basische lood(II)carbonaten en stoffen (doorgaans mineralen) waarin lood(II)carbonaat een prominente rol speelt. Naast andere stoffen gaat het dan om:

Loodwit: een basisch lood(II)carbonaat, met als formule 2 PbCO₃ · Pb(OH)₂
Grootfonteiniet: 2 PbCO₃ · PbO^[3]
Shannoniet: PbCO₃ · PbO
Plumbonacriet: 3 PbCO₃ · Pb(OH)₂ · PbO^[4]
PbCO₃ · 2 PbO
NaPb₂(OH)(CO₃)₂
Leadhilliet: 2 PbCO₃ · PbSO₄ · Pb(OH)₂

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

(en) MSDS van lood(II)carbonaat
(en) Gegevens van lood(II)carbonaat in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0070494398
↑ (en) E. Wiberg & A.F. Holleman (2001) - Inorganic Chemistry, Elsevier - ISBN 0123526515
↑ Grootfonteinite: Mineral information, data and localities.. www.mindat.org. Geraadpleegd op 18 april 2019.
↑ S.V. Krivovichev and P.C. Burns, "Crystal chemistry of basic lead carbonates. II. Crystal structure of synthetic 'plumbonacrite'." Mineralogical Magazine, 64(6), pp. 1069-1075, December 2000. https://web.archive.org/web/20090521065308/http://www.nd.edu/~pburns/pcb075.pdf

[1] Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0070494398

[2] (en) E. Wiberg & A.F. Holleman (2001) - Inorganic Chemistry, Elsevier - ISBN 0123526515

[3] Grootfonteinite: Mineral information, data and localities.. www.mindat.org. Geraadpleegd op 18 april 2019.

[4] S.V. Krivovichev and P.C. Burns, "Crystal chemistry of basic lead carbonates. II. Crystal structure of synthetic 'plumbonacrite'." Mineralogical Magazine, 64(6), pp. 1069-1075, December 2000. https://web.archive.org/web/20090521065308/http://www.nd.edu/~pburns/pcb075.pdf

[1]

[2]

[3]

[4]