Pool (sport)

Pool (ook bekend als poolbiljart) is een van oorsprong Amerikaans spel dat gespeeld wordt op een pooltafel. Het is ook al enige tijd populair in Nederland en België, vooral onder jongeren. Poolen is een van de soorten biljart. Hiertoe behoren ook snooker en carambolebiljart (in Nederland aangeduid als biljart).

Speelwijze[bewerken | brontekst bewerken]

Pool wordt gespeeld op een pooltafel, waar in elke hoek en in het midden van de lange zijden een gat (pocket) zit. De ballen moeten in de pockets worden geschoten, zoals ook bij snooker het geval is.

Een standaard set poolballen is genummerd van 1 tot en met 15, waarbij de nummers 1 tot en met 7 de 'hele' ofwel solids (ballen in één kleur) worden genoemd, nummer 8 de zwarte bal is en de nummers 9 tot en met 15 de 'halve' ofwel stripes (witte zijkant met een gekleurde band) zijn.

Als de speelbal (witte) in een van de pockets wordt gespeeld, dient deze op of vóór de "head string" (vlak op de tafel vanaf band tot afstootlijn) geplaatst te worden.

Er zijn meerdere spelvarianten. Dit zijn de drie populairste:

8-ball[bewerken | brontekst bewerken]

Hoofdartikel: 8-ball voor een uitgebreide beschrijving en spelregels

Een pooltafel waarop gespeeld wordt in poolcentrum De Munt te Gorinchem.

8-ball wordt gespeeld met 16 ballen: één speelbal (de witte) en 15 genummerde ballen. De nummers 1 tot en met 7 noemen we de hele ballen (solids), de nummers 9 tot en met 15 noemen we de halve ballen (stripes). De zwarte bal is de 8-ball. Er wordt gespeeld met twee spelers. De bedoeling van het spel is dat de ene speler de hele ballen wegspeelt en de andere speler de halve ballen.

9-ball[bewerken | brontekst bewerken]

Hoofdartikel: 9-ball voor een uitgebreide beschrijving en spelregels

9-ball wordt door twee spelers gespeeld met 10 ballen: één speelbal (de witte) en 9 gekleurde ballen, de nummers 1 tot en met 9. Men moet altijd de laagste genummerde bal op tafel als eerste raken. De speler hoeft geen pocket te nomineren. Als men de 9-ball correct pot, heeft men gewonnen.

straight-pool (14.1)[bewerken | brontekst bewerken]

Hoofdartikel: straight pool voor een uitgebreide beschrijving en spelregels

Straight-pool is de oorspronkelijke vorm van poolbiljart die geleidelijk werd verdrongen door de varianten 8-ball en 9-ball waarbij de kans op een gemiste stoot meestal hoger ligt. Het wordt door twee of meer spelers gespeeld met 16 ballen, één speelbal (de witte) en 15 gekleurde ballen: de nummers 1 tot en met 15. Het doel is zo veel mogelijk ballen te potten. Elke correct gepotte bal is 1 punt waard. Men speelt tot een vooraf afgesproken puntenaantal.

pooltafel[bewerken | brontekst bewerken]

Pooltafels hebben een rechthoekig speelveld dat twee keer zo lang als breed is. De grootte van een tafel wordt in voeten uitgedrukt en is niet voorgeschreven, behalve voor professionele toernooien waar 8- of 9voets tafels gebruikt moeten worden. De maten van het daadwerkelijk speelveld zijn iets kleiner dan de "voetmaat"

voetmaat	speelveld (cm)	speelveld (inch)	opmerking
7 ft	193,04 cm × 96,52 cm	76" x 38"
8 ft	223,68 cm × 116,84 cm	92" x 46"	(professioneel)
9 ft	254 cm × 127 cm	100" x 50"	(professioneel)

De hoogte verschilt per pooltafel.

Andere spelvarianten[bewerken | brontekst bewerken]

CoBiCa (2 tot 6 spelers)
7-ball
10-ball
One Pocket
Colorplay ook wel one-2-one (maximaal 7 spelers)

Competitie en belangrijke toernooien[bewerken | brontekst bewerken]

Pool wordt behalve als vrijetijdsbesteding gespeeld in competities en toernooien op amateur- en professioneel niveau.

In Nederland wordt de landelijke en regionale teamcompetitie georganiseerd vanuit de KNBB (Koninklijke Nederlandse Biljart Bond). Landelijk gezien zijn er 4 divisies:

Eredivisie
Eerste divisie
Tweede divisie (Noord/Zuid)
Derde divisie (Noord/Zuid/Oost/West)

De landelijke competitie wordt gespeeld in het weekend.

Daar onder zit de regionale competitie. Het land is onderverdeeld in regio's, zo is bijvoorbeeld West4 de regio van Zeeland en West-Brabant tot aan Tilburg. Elke regio heeft 1 of meerdere klassen. Per seizoen 2013/2014 staat de regionale competitie los van de landelijke en is promotie niet meer mogelijk.

De regionale competitie wordt door de week georganiseerd.

Ook organiseert de KNBB de individuele nationale ranking toernooien en het NK voor de diverse spelsoorten.

Enkele van de belangrijkste toernooien op wereldniveau zijn:

Spelers[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de lijst van poolbiljarters.

Zie de categorie Pool (cue sports) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.