Zeibekiko

Zeibekiko (gr: ζεϊμπέκικο, IPA: [zei̯ˈbeciko] ) is een Griekse volksdans in een langzame negendelige maat.

Oorsprong en geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het ontleent zijn naam aan de Zeybeken, een irreguliere militie die van eind 17e tot begin 20e eeuw in de Egeïsche regio van het Ottomaanse rijk leefde.^[1] De dans werd voor het eerst gezien aan het einde van de 17e eeuw in steden als Constantinopel en Smyrna. Evliya Çelebi vermeldt in zijn geschriften dat het werd gedanst in de provincies Magnesia en Aydın op lokale feesten.^[2] Het was oorspronkelijk een dans voor twee gewapende mannen tegenover elkaar, maar ontwikkelde zich tot een geïmproviseerde dans voor een enkele man.^[3]

Na de bevolkingsuitwisseling ten gevolge van de Grieks-Turkse Oorlog in 1922, werd de dans ook populair op het vasteland van Griekenland, waar werd gedanst op veel liederen van Laiko-muziek.

Kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

Een zeibekiko heeft meestal een ritmisch patroon van 9/4^[4] of anders 9/8. Het wordt veelal opgesplitst als:

$\new DrumStaff \with{ \override StaffSymbol.line-count = #1 } \drummode { \time 9/4 { cl4 cl8[ cl8] cl4 cl4 cl4 cl8[ cl8] cl4 cl4 cl4 } }$

alternatief

$\new DrumStaff \with{ \override StaffSymbol.line-count = #1 } \drummode { \time 9/4 { cl8 cl4 cl8 cl4 cl4 cl8 cl4 cl8 cl4 cl4 cl4 } }$

De Zeibeikiko is van oorsprong een mannendans. Vanwege de bewegingen van de danser met gespreide armen wordt het ook wel de "adelaarsdans" genoemd.^[5] De dans heeft geen vaste stappen en bestaat alleen uit bepaalde figuren en een cirkelvormige beweging. Het speelt zich af op een oppervlakte van iets meer dan een vierkante meter en bestaat grotendeels uit geïmproviseerde bewegingen.^[6]

Af en toe voeren dansers acts uit, waarbij ze op een stoel staan, of een tafel oppakken, wat een gevoel van opschepperij en humor toevoegt.^[7]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Babiniotis, Georgios D. (2002), Lexiko Tis Neas Ellinikis Glossas, 2nd. Kentro Lexikologias, Athene, p. 707. ISBN 960-86190-1-7.
↑ (el) Πάλλης, Α. (1941), Σελίδες της παλιάς γενιτσάρικης Τουρκίας. Εκάτη, Athene, p. 231.
↑ (en) Tyrovola, V. (1994). The evolutionary process of the dynamics of popular urban culture: The case of Zeibekiko dance. Proceedings of the 17th Symposium of the Study Group of Ethnoarchaeology: 107–113.
↑ Kilpatrick, David. "Ethnomusicology", Vol. 6, No. 3, Canadian Issue (Sep., 1972), p. 577.
↑ McGinnis, Maura (2004), Greece : a primary source cultural guide, 1st. Rosen Pub. Group, New York. ISBN 978-0823939992.
↑ Holst, Gail (1994), Road to rembetika : music of a Greek sub-culture : songs of love, sorrow, and hashish, Reprinted with amendments 1994.. D. Harvey, Athens, 268. ISBN 978-9607120076.
↑ (el) Many authors, Zeibekiko. Pandect: The World of Greek Dance. Geraadpleegd op 10 februari 2023.

[1] Babiniotis, Georgios D. (2002), Lexiko Tis Neas Ellinikis Glossas, 2nd. Kentro Lexikologias, Athene, p. 707. ISBN 960-86190-1-7.

[2] (el) Πάλλης, Α. (1941), Σελίδες της παλιάς γενιτσάρικης Τουρκίας. Εκάτη, Athene, p. 231.

[3] (en) Tyrovola, V. (1994). The evolutionary process of the dynamics of popular urban culture: The case of Zeibekiko dance. Proceedings of the 17th Symposium of the Study Group of Ethnoarchaeology: 107–113.

[4] Kilpatrick, David. "Ethnomusicology", Vol. 6, No. 3, Canadian Issue (Sep., 1972), p. 577.

[5] McGinnis, Maura (2004), Greece : a primary source cultural guide, 1st. Rosen Pub. Group, New York. ISBN 978-0823939992.

[6] Holst, Gail (1994), Road to rembetika : music of a Greek sub-culture : songs of love, sorrow, and hashish, Reprinted with amendments 1994.. D. Harvey, Athens, 268. ISBN 978-9607120076.

[7] (el) Many authors, Zeibekiko. Pandect: The World of Greek Dance. Geraadpleegd op 10 februari 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]