Bouwfonds

Bouwfonds is een voormalig Nederlands semioverheidsbedrijf. De organisatie heette tot 2005 N.V. Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Dit is veranderd nadat in 2000 de verzelfstandiging van Bouwfonds in gang gezet werd in 2005 werden de laatste aandelen overgedragen aan ABN AMRO. Vanaf 2009 is Bouwfonds nog alleen een merk binnen de huidige N.V. Rabovastgoedgroep.

Alle Nederlandse gemeenten waren aandeelhouder, en hadden net als bij de Bank Nederlandse Gemeenten een belangrijke stem in het concern. Tevens werkten de Bank Nederlandse Gemeenten en Bouwfonds Nederlandse Gemeenten veel samen op financieel gebied.

De gemeentebesturen hebben hun belang niet zo maar opgegeven, dit heeft jaren geduurd. Het startte in 1997 toen aandelen Bouwfonds mochten worden verhandeld. Toch wilden vele gemeentes er nog niet aan om hun aandelen te verkopen; men zocht naar een goede overnamekandidaat met voldoende vermogen. Dat werd uiteindelijk ABN AMRO.

Tegenwoordig is het Bouwfonds opgesplitst in een aantal delen waarvan het grootste deel in bezit is van de Rabobanken valt onder de RABO Bouwfonds groep. Een ander deel is eigendom geworden van SNS REAAL. Al eerder, begin 2006, waren Bouwfonds Hypotheken en de MNF bank overgegaan naar ABN AMRO.

Voor de splitsing bestond Bouwfonds uit de volgende onderdelen:

• Bouwfonds Property Development
• Bouwfonds Asset Mangement
• Bouwfonds MAB
• Bouwfonds Property Finance
• Bouwfonds Hypotheken
• Bouwfonds Fondsenbeheer
• Bouwfonds Cultuurfonds
• Bouwfonds Kunstcollectie
• Rijnlandse Bank
• MNF Bank
• Stater NV
• Bouwfonds Marginan

Achtergrond

Na de Tweede Wereldoorlog heerste er in Nederland schaarste aan goedkope koopwoningen, hetgeen één van de redenen was om het Bouwfonds op te richten. Eerst in 1946 als Bouwkas Drenthe, waar de toenmalige Drentse gemeentes aandeelhouder van waren. In de loop der jaren groeide het aandelenbezit tot meer dan 500 gemeenten door heel Nederland. Daarom werd de naam in de loop van de jaren vijftig gewijzigd in Bouwfonds Nederlandse Gemeenten.

Het Bouwfonds heeft door heel Nederland betaalbare woningen gebouwd. Daarnaast kon het Bouwfonds gemakkelijk geld lenen en subsidies krijgen van de Bank Nederlandse Gemeenten en van het Rijk. Voornamelijk leende het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening daarvoor geld.

In 1967 startte Bouwfonds ook een woningstichting namelijk ANWS, de Algemene Nederlandse Woningstichting. Dit was tot ver in de jaren negentig van de twintigste eeuw een organisatie die nauw was verweven met de Bouwfondsorganisatie. Mede door drastische veranderingen en reorganisaties is dat momenteel niet meer zo. Bouwfonds was daarmee namelijk ook een belangrijke speler op het gebied van huurwoningen geworden, maar door de verzelfstandig van het Bouwfonds, was een boedelscheiding noodzakelijk.

Het beleid was zo succesvol dat in jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw het Bouwfonds enorm groeide en een nieuw hoofdkantoor in Hoevelaken bouwde, dat centraal in Nederland lag. Tot 1963 stond het hoofdkantoor van het Bouwfonds in de Javastraat in Assen. Het Bouwfonds kocht in Hoevelaken het landgoed Hoevelaken met daarbij Huize Hoevelaken, destijds in het bezit van de familie Van Aalst. Naast het landgoed bouwde het Bouwfonds het nieuwe hoofdkantoor. Dit witte gebouw ligt ten oosten van het kasteel en is meerdere malen uitgebreid in de jaren zeventig, tachtig en negentig van de twintigste eeuw.

Vanaf de jaren tachtig

Vanaf eind jaren tachtig werd het Bouwfonds steeds zakelijker en minder semioverheid. Dat kwam mede door de afbouw van Rijksregelingen in het kader van de Volkshuisvesting. Dit beleid werd voor na 1993 krachtig doorgezet door de toenmalige raad van bestuur van Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Het Bouwfonds ging zich meer op de commerciële projectontwikkeling richten in plaats van op de goedkope koopsector. Ook werd Bouwfonds Hypotheken een belangrijk onderdeel van het bedrijf.

De relatie met de aandeelhouders (gemeenten) werd ook steeds zakelijker. De inmiddels 475 gemeenten wilden na lang aandringen wel hun belangen verkopen in Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Dit werd uiteindelijk in augustus 1999 bekendgemaakt en vanaf 1 januari 2000 in gang gezet. Het ABN AMRO concern nam geleidelijk alle aandelen over, waardoor Bouwfonds sinds 2005 een volledig commercieel bedrijf is geworden, los van de overheden. Door problemen bij ABN AMRO werd het 100% belang van deze bank snel in verkoop gezet.

In 2006 is Bouwfonds Hypotheken (samen met MNF Bank) overgegaan in de ABN-AMRO-HypothekenGroep (AAHG). Bouwfonds Property Finance is aan SNS Reaal verkocht en gaat verder onder de naam SNS Property Finance. Bouwfonds Asset Management, Bouwfonds Fondsenbeheer, Bouwfonds Property (ontwikkeling van woningen) en de overige onderdelen zijn verkocht aan Rabobank Nederland.

De vastgoedfraude

In de ochtend van donderdag 13 november 2007 werden door de FIOD op meer dan 50 locaties in Nederland, België en Zwitserland invallen gedaan in verband met de vastgoedfraude rondom Bouwfonds en Philips Pensioenfonds. Deze zaak zou bekend worden als de 'Klimopzaak'. De hoofdverdachte Jan van Vlijmen, destijds onderdirecteur van de Afdeling commercieel vastgoed bij Bouwfonds, wordt ervan verdacht samen met zijn oom Nico Vijsma honderden miljoenen te hebben weggesluisd van Bouwfonds en Philips Pensioenfonds. Meerdere pensioenfondsdirecteuren worden ervan verdacht in ruil voor smeergeld vastgoed te hebben gekocht en verkocht tegen zeer ongunstige prijzen. Een van de medeverdachte bedrijven, Willemsen Minderman Project Ontwikkeling BV., zou tegen betaling spookfacturen en veel te hoge facturen bij Bouwfonds hebben ingediend, om het geld daarna weer terug te sluizen naar de verdachten. Deze vastgoedfraude wordt gezien als een van de meest omvangrijke zaken uit de Nederlandse geschiedenis. Het Openbaar Ministerie heeft meer dan 40 personen en ruim 80 bedrijven als verdachten aangewezen. Jan van Vlijmen heeft, los van de strafzaak, in 2010 een schikking getroffen met het OM. De hoofdverdachte en zijn vennootschappen betaalden 70 miljoen aan het Philips pensioenfonds en de rechtsopvolger van Bouwfonds, de Rabo Vastgoedgroep. Het OM ontving zelf 5 miljoen als zijnde een boetebetaling. Vastgoedman Harry Hilders kocht wel zijn strafvervolging af bij het OM. Naast een taakstraf van 120 uur betaalde hij 14,1 miljoen aan het OM. Philips pensioenfonds ontving van hem 25,5 miljoen euro schadevergoeding. De betrokken directeuren van Willemsen Minderman Project Ontwikkeling BV. zijn inmiddels veroordeeld tot 16 maanden celstraf. Rechter Rino Verpalen kreeg na het voordragen van het gedicht van Hieronymus van Alphen een aantal wrakingsverzoeken tegen zich ingebracht. Het gedicht was het bekende kinderversje: Jantje zag eens pruimen hangen. Ook makelaar en televisiepresentator Harry Mens is verdachte in deze zaak. Twee voormalig directeuren van Philips Pensioenfonds en een accountant kregen als enige nieuwe rechters toegewezen. . De andere zaken mocht de rechter voortzetten. Op 27 januari 2012 werden alle elf verdachten veroordeeld tot straffen die varieerden van 40 uur werkstraf tot 4 jaar cel.

Externe link

• [1] Bron Vastgoed Fraude
• [2] Bron Vastgoed Fraude
• Website van het Bouwfonds