1921

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1921
Eeuwen: 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia: 1910-1919 · 1920-1929 · 1930-1939
Jaren: << · < · 1920 · 1921 · 1922 · > · >>
Maanden: jan · feb · mrt · apr · mei · jun
jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2674 MMDCLXXIV
Armeense jaartelling: 1370 – 1371
ԹՎ ՌՅՀ – ՌՅՀԱ
Chinese jaartelling: 4617 – 4618
丁申 – 戊酉
Christelijke jaartelling: 1921 MCMXXI
Ethiopische jaartelling: 1913 – 1914
Hebreeuwse jaartelling: 5681 – 5682
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 1976 – 1977
- Shaka Samvat 1843 – 1844
- Kali yuga 5022 – 5023
Iraanse jaartelling: 1299 – 1300
۱۲۹۹ – ۱۳۰۰
Islamitische jaartelling: 1339 – 1340
١٣٤٠ – ١٣٣٩
Maçonnieke jaartelling: 5920 – 5921
1921 naar onderwerp
Lijst van landen
Overleden
Auto's
Film
Sport (categorie)
Juliaanse kalender van 1921
Gregoriaanse kalender van 1921
Bioscoopjournaal uit februari 1921. Diverse spelfragmenten uit de voetbalwedstrijd Haarlem-Sparta (1-2).
Bioscoopjournaal uit mei 1921. Voetbalwedstrijd tussen KFC en EVC.

Het jaar 1921 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen[bewerken | brontekst bewerken]

De kroning van Faisal I van Irak in 1921.
januari
februari
maart
  • 3 - Het Britse passagiersschip, het stoomschip Hong Moh vergaat in een storm op weg van Singapore naar Arroy. Ca 850 van de ca 1100 opvarenden komen om het leven.
  • 10 - Het Rode Leger verovert Koetaisi, de kortstondige hoofdstad van de Democratische Republiek Georgië. De regering was naar Batoemi getrokken
  • 13 - Mongolië verklaart zich onafhankelijk van China.
  • 15 - Oprichting van Moto Guzzi, de Italiaanse fabriek van motorfietsen.
  • 16 - Het Verenigd Koninkrijk en Sovjet-Rusland sluiten een handelsovereenkomst.
  • 17 - De Georgische regering verlaat Batoemi per schip en gaat in Frankrijk in ballingschap.
  • 18 - Na een half jaar onderhandelen sluiten Polen en Sovjet-Rusland de Vrede van Riga. De Russisch-Poolse grens wordt opnieuw vastgesteld, waarbij Polen een flink deel van Wit-Rusland toegewezen krijgt. Sovjet-Rusland ziet af van enige aanspraken in Galicië en zal zich neutraal opstellen in het Pools-Litouwse conflict over Vilna. De Oekraïne wordt verdeeld, waarbij het overgrote deel naar Rusland gaat. De Oekraïense regering vlucht naar Frankrijk.
  • 18 - Het Chinese stoomschip Hong Kong vergaat in de Zuid-Chinese Zee. Ca. 1000 opvarenden komen om het leven.
  • 21 - Op het 10e Congres van de Russische Communistische Partij wordt een decreet aangenomen dat het regime van voedselrekwisities (inbeslagname van de oogst) vervangt door een vaste opbrengstbelasting. Dit is het begin van de Nieuwe economische politiek in Rusland: privébezit wordt in enige mate toegestaan.
  • februari-maart - Vredesbesprekingen tussen Griekenland en Turkije in Londen mislukken. Frankrijk en Italië komen wel tot een overeenkomst met Turkije: Hun aanspraken op een invloedssfeer in Anatolië komen te vervallen in ruil voor Turkse erkenning van hun bezit van Syrië respectievelijk Rhodos, de Dodekanesos en Tripoli. Griekenland gaat opnieuw in het offensief in Turkije.
  • Rusland sluit verdragen met Perzië, Afghanistan en Turkije. De betrekkingen worden genormaliseerd, en de Russen beloven zich niet te bemoeien met de binnenlandse politiek van de andere landen.
  • In een referendum kiest Opper-Silezië voor aansluiting bij Duitsland boven aansluiting bij Polen.
april
mei
juni
  • 12 - Een internationale brigade van het Rode Leger krijgt bevel de Tambov-opstand neer te slaan met gebruik van gifgas.
  • 15 tot 18 - De Japanse kroonprins Hirohito bezoekt Nederland.
  • 27 - De poolreiziger, wetenschapper en diplomaat Fridtjof Nansen wordt de eerste Commissaris voor de vluchtelingen van de Volkenbond.
  • juni-juli - Derde congres van de Comintern. De niet-Russische afgevaardigden krijgen te horen dat de revolutie buiten Sovjet-Rusland later zal komen dan aanvankelijk verwacht werd.
juli
augustus
september
oktober
  • 1 - Het katholieke vakbondsblad De Volkskrant wordt een dagblad.
  • 8 - De kemalistische Turken gaan in de tegenaanval op de Grieken die vanuit Smyrna richting Ankara opgerukt zijn.
  • 15 - Bij wet van de socialistische minister Jules Destrée wordt het 'Fonds des mieux doués' in het leven geroepen, een studiefonds voor hoogbegaafden uit minder draagkrachtige milieus.
  • 17 - Invoering in België van de eerste Wet op de openbare bibliotheken.
  • 19 - Tijdens de Lissabonse bloednacht wordt premier António Granjo op de stoep voor zijn huis doodgeschoten.
  • 20 - Frankrijk en Turkse revolutionairen sluiten het Verdrag van Ankara. Frankrijk erkent de regering-Kemal en trekt zijn troepen terug uit Cilicië. Turkije erkent het Franse mandaat over Syrië en verleent economische concessies.
  • 31 In Nederland roepen de metaalbonden een algemene staking uit om een aangekondigde loonsverlaging van 15 % af te wenden.
november
  • 4 - Adolf Hitler herdoopt de knokploeg van de NSDAP tot Sturmabteilung (SA).
  • 9 - Tijdens het verblijf in de haven van Colombo vindt er een explosie plaats in de voorste batterijopslag van de K IV. Bij deze explosie komen een kok en een kwartiermeester om het leven, een andere kwartiermeester raakt zwaar gewond.
  • 9 - De fascistische beweging Fasci Italiani di Combattimento wordt omgezet naar de politieke partij Partito Nazionale Fascista, onder leiding van Benito Mussolini.
  • 19 - Keizer Karel I van Oostenrijk en keizerin Zita komen aan op Madeira als ongekozen ballingsoord.
december
zonder datum

Film[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Film in 1921 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Muziek[bewerken | brontekst bewerken]

Sergej Rachmaninov speelt de Grande Valse brillante (wals in Es groot (1831), Opus 18) van Frédéric Chopin. Deze opname dateert van 21 januari 1921.
  • De Finse componist Jean Sibelius componeert de Suite mignonne, opus 98/1 en de Suite champêtre, opus 98/2

Première[bewerken | brontekst bewerken]

Theater[bewerken | brontekst bewerken]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

  • 20 okt - Misdaadauteur Agatha Christie brengt haar debuutroman"The Mysterious Affair at Styles" uit, waarin ze het karakter Hercule Poirot introduceert.
  • De Franse schrijver Anatole France ontvangt de Nobelprijs voor de Literatuur
  • Aart van der Leeuw publiceert De mythe van een jeugd
  • Frank Staytons Threads krijgt een maandlang (23 augustus-17 september) uitvoeringen in Londen, voordat het in de la verdwijnt

Beeldende kunst[bewerken | brontekst bewerken]

Bouwkunst[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van personen geboren in 1921 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Overleden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van personen overleden in 1921 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Weerextremen in België[bewerken | brontekst bewerken]

  • 30 april: Laatste van 21 dagen zonder regen in Ukkel.
  • 11 juli: Maximumtemperatuur 35,0°C in Gembloers en 40,0°C in Sint-Joost-ten-Node.
  • 28 juli: Maximumtemperatuur 36,0°C in Etalle en 38,4°C in Huy.
  • juli: Juli met laagste relatieve vochtigheid: 64 % (normaal 78,5 %).
  • zomer: Zomer met laagste neerslagtotaal: 42,9 mm (normaal 210,4 mm).
  • 10 oktober: Warmste oktober-decades van de eeuw: gemiddelde temperatuur: 18,3°C.
  • 11 oktober: Maximumtemperatuur boven de 25°C in Ukkel.
  • 18 oktober: Meest laattijdige zomerdag van de eeuw in Ukkel: maximumtemperatuur 25°C.
  • 21 oktober: Tussen 19 september en 21 oktober geen neerslag in Ukkel.
  • oktober: Oktober met hoogste gemiddelde maximum temperatuur: 19,7 °C (normaal 14,3 °C).
  • oktober: Oktober met laagste relatieve vochtigheid: 76 % (normaal 85,7 %).
  • 6 november: Storm met hagelbuien veroorzaakt veel schade in Laag- en Midden-België. Telegraaf- en telefoonverbindingen met de buurlanden vallen uit.
  • 7 november: De temperatuur daalt tot -11 °C in Ukkel (normaal 5,8°C)
  • 29 november: Minimumtemperatuur in Ukkel tot –11,0°C.
  • november: November met laagste gemiddelde dampdruk: 5,7 hPa (normaal 8,2 hPa).
  • november: November met laagste gemiddelde minimumtemperatuur: -1 °C (normaal 3,5 °C).
  • herfst: Herfst met laagste aantal neerslagdagen: 27 dagen (normaal 52).
  • Jaarrecord: Droogste jaar van de eeuw met een totale neerslaghoeveelheid van 406,4 mm (normaal 804,1 mm). De andere droogste jaren zijn, te beginnen met het tweede droogste, 1949, 1976, 1953 en 1959. Het aantal neerslagdagen is eveneens het kleinste van de eeuw met slechts 153 dagen (normaal: 208 dagen).

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

De Engelse rockband The Who zingt over het jaar 1921, in het nummer 1921.

Zie de categorie 1921 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.