1933

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1933
Eeuwen: 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia: 1920-1929 · 1930-1939 · 1940-1949
Jaren: << · < · 1932 · 1933 · 1934 · > · >>
Maanden: jan · feb · mrt · apr · mei · jun
jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2686 MMDCLXXXVI
Armeense jaartelling: 1382 – 1383
ԹՎ ՌՅՁԲ – ՌՅՁԳ
Chinese jaartelling: 4629 – 4630
己申 – 庚酉
Christelijke jaartelling: 1933 MCMXXXIII
Ethiopische jaartelling: 1925 – 1926
Hebreeuwse jaartelling: 5693 – 5694
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 1988 – 1989
- Shaka Samvat 1855 – 1856
- Kali yuga 5034 – 5035
Iraanse jaartelling: 1311 – 1312
۱۳۱۱ – ۱۳۱۲
Islamitische jaartelling: 1351 – 1352
١٣٥٢ – ١٣٥١
Maçonnieke jaartelling: 5932 – 5933
1933 naar onderwerp
Lijst van landen
Atlantisch orkaanseizoen
Wetenschap
Auto's
Film
Sport (categorie)
Gregoriaanse kalender van 1933
Vissersvlootrevue op de Schelde bij Vlissingen (1933).
Bioscoopjournaal uit 1933. Een oppasser voert in Artis een act op met de chimpansee Tommie die "netjes" moet eten en drinken.
Bioscoopjournaal uit maart 1933. Een veldloop door het Haagse Bos wordt gewonnen door P. Berkelaar.
Bioscoopjournaal uit oktober 1933. Veilig verkeersweek van de KNAC. Een bestelauto van Polygoon ondergaat een eenvoudige technische keuring.
Bioscoopjournaal uit september 1933. Het veertigjarig jubileum van de humorist Maurice Dumas.

1933 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen[bewerken | brontekst bewerken]

Hier staat alleen een aantal markante of belangrijke gebeurtenissen en langer durende ontwikkelingen vermeld. Een uitgebreider overzicht van de gebeurtenissen in het jaar 1933 is te vinden via de links bij "Maanden" (zie zijbalk rechts).
januari
februari
maart
  • 3 - Op de laatste dag van zijn presidentschap tekent Herbert Hoover de "Buy American Act", een reeks van protectionistische maatregelen.
  • 5 - De verkiezingen voor de Rijksdag leveren een overwinning op voor de NSDAP, die 288 van de 647 zetels behaalt. Omdat de zetels van de communistische KPD niet worden meegeteld, is dit zelfs een absolute meerderheid.
  • 21 - Het eerste concentratiekamp Dachau voor politieke gevangenen is gebruiksklaar.
  • 23 - De nieuwe Rijksdag stemt in met de machtigingswet van 1933 (Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich), waarmee de parlementaire bevoegdheden aan Hitler worden overgedragen.
1 april: boycot van Joodse winkels in Duitsland. Op het bord: "Duitsers! Weert u! Koop niet bij Joden!"
april
  • 1 - In Duitsland wordt een boycot van Joodse winkels en bedrijven gehouden. In de nacht voordien wordt op de ruiten geschilderd: "Gevaar! Joodse winkel."
  • 1 - Boeken van communistische, joodse en andere het regime niet welgevallige schrijvers worden in Wupperthal uit bibliotheken verwijderd door leden van de nationaalsocialistische Studentenschaft.
  • 7 - In Amerika wordt de "beer law" van kracht, een wet die de verkoop toestaat van bier en wijn met een alcoholpercentage tot 3,2%. Op 11 april loopt in Hoboken, New Jersey, een schip de haven binnen volgeladen met Heineken bier.
  • 10 - De regering van Hitler verklaart 1 mei per wet tot betaalde "Feestdag van de nationale arbeid". Middels deze door Joseph Goebbels voorgestelde maatregel weet Hitler een groot aantal vakbondsleiders naar Berlijn te lokken om ze vervolgens gevangen te nemen en naar concentratiekampen af te voeren.
  • 26 - Tweede Kamerverkiezingen in Nederland. In een ongemeen felle verkiezingscampagne heeft de lijsttrekker van de Anti-Revolutionaire Partij Hendrikus Colijn de muiterij op de Zeven Provinciën geweten aan gestook van de socialisten en communisten. Zijn ARP wint twee zetels, terwijl de SDAP en de RKSP er twee verliezen. Er komt een aantal eenmansfracties bij zowel links als rechts op de flanken.
10 mei: Boekverbranding.
mei
  • 5 - Om de aanhoudende crisis in de landbouw te bestrijden komt de Nederlandse regering met de Landbouw-Crisiswet.
  • 7 - De nieuwe Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt kondigt een aantal maatregelen aan die de economie uit het slop moeten halen, de zogenaamde 'New Deal'. Eén ervan is dat de Verenigde Staten de goudstandaard verlaat, een andere maatregel omvat een uitgebreid pakket aan werkverschaffing.
  • 10 - Anton de Kom wordt zonder vorm van proces op de boot terug naar Nederland gezet.
  • 10 - In Berlijn worden massaal "ontaarde werken" van kritische schrijvers in het openbaar verbrand.
  • 18 - De Amerikaanse president tekent de wet die de Tennessee Valley Authority opricht. De TVA moet in het stroomgebied van de Tennessee het land beschermen tegen overstromingen, goedkope stroom opwekken voor de landbouw en werk verschaffen aan werkloze arbeiders.
juni
juli
augustus
september
oktober
Nieuw benoemde gouverneur Suriname Mr. Kielstra vertrekt op 6 oktober 1933 met ss "Crijnssen" uit Amsterdam.
november
december
zonder datum

Zie verder:

Film[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Film in 1933 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Muziek[bewerken | brontekst bewerken]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Bouwkunst[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren[bewerken | brontekst bewerken]

januari[bewerken | brontekst bewerken]

februari[bewerken | brontekst bewerken]

maart[bewerken | brontekst bewerken]

april[bewerken | brontekst bewerken]

mei[bewerken | brontekst bewerken]

juni[bewerken | brontekst bewerken]

juli[bewerken | brontekst bewerken]

augustus[bewerken | brontekst bewerken]

september[bewerken | brontekst bewerken]

oktober[bewerken | brontekst bewerken]

november[bewerken | brontekst bewerken]

december[bewerken | brontekst bewerken]

datum onbekend[bewerken | brontekst bewerken]

Overleden[bewerken | brontekst bewerken]

januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december
datum onbekend

Weerextremen in België[bewerken | brontekst bewerken]

  • 26 januari : ijs in rivieren en kanalen, zelfs in de Maas en de Schelde.
  • 27 juli : maximumtemperatuur tot 29,4 °C op de Baraque Michel (Jalhay) en 37,0  °C in Leopoldsburg.
  • 30 september : maximumtemperatuur tot 26,8 °C in Wardin (Bastogne).
  • 19 november : maximumtemperatuur tot 18,5 °C op de Baraque Michel (Jalhay), maar slechts 12 °C aan de kust (Oostende).
  • 6 december : minimumtemperatuur tot –10,8  °C in Gerdingen (Bree) en -11,2  °C in Wardin (Bastogne).
  • 14 december : maximumtemperatuur tot –3,2  °C in Oostende en -7,1 °C in Wardin (Bastogne).
  • december : december met laagste gemiddelde maximumtemperatuur: -0,2 °C (normaal 5,5 °C).
  • december : december met laagste gemiddelde minimumtemperatuur: -5,3 °C (normaal 0,8 °C).

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Zie de categorie 1933 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.