Altaj (republiek)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Altai (deelrepubliek))
Republiek Altaj
Республика Алтай
Autonome republiek in Rusland Vlag van Rusland
Locatie in Rusland
Kaart
Situering
Federaal district Siberië
Economische regio West-Siberië
Hoofdstad Gorno-Altajsk
Coördinaten 50°55'NB, 86°55'OL
Algemeen
Oppervlakte 92.961,2 km² (35e)
(0,2% water)
Inwoners
(census 2010)
202.947 (79e)

(2,18 inw./km²)
Politiek
President Aleksandr Berdnikov
Overig
Officiële talen Russisch, Altajs
Religie boerchanisme, islam, christendom, sjamanisme, tengriisme
Volkslied Hymne van Altaj
Tijdzone UTC+7
ISO 3166-2 AL
Kenteken 04
Officiële website (en) altai-republic.ru
Portaal  Portaalicoon   Rusland
Sjavlomeer in het Altaigebergte
Nabij de Beloecha in het Altaigebergte
De Ak-Alachvallei met de bergpas Kanas op de achtergrond op het afgelegen Oekokplateau
Mummie van de "Oekokprinses" die in 1993 werd gevonden in een grafheuvel op het Oekokplateau
Kaart van Republiek Altaj met buurlanden

Altaj (Russisch: Алтай; Altaj) is een autonome republiek in de Russische Federatie, vernoemd naar het gelijknamige gebergte.

De republiek grenst in het noorden aan de oblast Kemerovo en aan Chakassië en in het oosten aan Toeva. Ten westen ervan ligt de kraj Altaj. De zuidelijke buren liggen alle buiten Rusland. De grenslijn met het buitenland bedraagt 880,4 kilometer, waarvan 288,7 met Mongolië (oosten en zuidoosten), 54,1 kilometer met de volksrepubliek China (zuiden) en 517,6 kilometer met Kazachstan (westen).[1]

Altaj bestaat uit hoogland. Het is een soort "Russisch Tibet" in het centrum van Azië op het kruispunt van verschillende staten en culturele werelden. De Siberische taiga, de steppen van Kazachstan en de halfwoestijnen van Mongolië ontmoeten elkaar hier. Bossen bedekken ongeveer 25% van het gebied van de republiek.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

  • Officiële naam: Republiek Altaj, (Russisch: Республика Алтай; Altajs: Алтайдынг Республиказы)
  • Officiële talen: Russisch, Altajs (meerdere noordelijke en zuidelijke dialecten)
  • Hoofdstad: Gorno-Altajsk
  • Oppervlakte: 92,900 km²
  • Bevolking: 206.168 (2010), Russen (56,6%), Altaj (34,5%%), Kazachen (6.2%), overig (2,7%).
  • Hoogste punt: De berg Beloecha (4506 m), tevens het hoogste punt van Siberië
  • Grootste afstand noord-zuid: 360 km
  • Grootste afstand west-oost: 380 km
  • Tijdzone: UTC+7 (UTC+6 voor 2016)

Rivieren, meren en gletsjers[bewerken | brontekst bewerken]

De grootste rivieren in Altaj zijn de Katoen en de Bieja, die bij het samenvloeien een van de grootste rivieren in Siberië vormen: de Ob

De republiek telt ongeveer 7000 meren met een totale oppervlakte van meer dan 700 km². Het grootste meer is het Teletskojemeer, dat 80 km lang en 5 km breed is met een oppervlakte van 230,8 km² en een grootste diepte van 325 m. Een ander bekend bergmeer (in het uiterste oosten) is het Dzjoeloekoelmeer, dat als heilig wordt beschouwd door de Altaj. De bergmeren van Altaj bevatten enorme zoetwaterreserves van de hoogste kwaliteit. Het Teletskojemeer alleen al bevat meer dan 40 km³ zuiver water. Potentieel verbruik van ondergrondse wateropslag is geschat op 22 miljoen m³ per dag, terwijl het verbruik momenteel slechts 44.000 m³ per dag is.

Waterbronnen zijn een van de belangrijkste natuurlijke bronnen van de republiek. Er zijn minerale bronnen in de bergen van Altaj die als heilzaam worden beschouwd. De gletsjers bevatten ook heel veel zoetwater, het volume ervan wordt geschat op 52 km³. De grootste gletsjers zijn: Bolsjoj Taldoerinski (35 km²), Mensoe (21 km²), Sofiski (17 km²), en Bolsjoj Maasjej (16 km²).

Klimaat[bewerken | brontekst bewerken]

De republiek heeft een gematigd landklimaat met relatief korte en hete zomers (juni-augustus) en lange, koude (en soms zeer ijzige) winters (november-maart). In het zuidoosten is het klimaat vaak harder dan in de rest van het gebied.

  • Gemiddelde jaartemperatuur: +1 °C tot -6.7 °C
  • Temperatuurbereik januari: -9,2 °C tot -31 °C
  • Temperatuurbereik juli: +11 °C tot +19 °C
  • Gemiddelde jaarlijkse neerslag: 100–1000 mm

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De nationale autonomie voor de Altaj kwam tot stand op 1 juni 1922 in de vorm van de Ojrotse autonome oblast. Op 7 januari 1948 werd deze autonome oblast hernoemd in Gorno-Altajse autonome oblast. In 1990 verandert het gebied door een reorganisatie achtereenvolgens in een ASSR, SSR (1991) en autonome republiek (1992) onder de naam Gorno-Altaj. In 1993 kreeg de republiek haar huidige naam, Altaj.

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Het hoofd van de regering is de president. Sedert 2006 is dat Aleksandr Berdnikov. Het wetgevende lichaam van de republiek is de El Kurultai (Staatsassemblee), met 41 leden.

Economie[bewerken | brontekst bewerken]

Altaj is meer een agrarische regio dan een industriële. De meest ontwikkelde sectoren zijn voedsel-, metaal- en houtverwerking.

Aanwezige grondstoffen zijn: goud, zilver, ijzererts en lithium.

Bestuurlijke indeling[bewerken | brontekst bewerken]

De republiek bestaat uit 1 stedelijk district (Gorno-Altajsk) en 10 gemeentelijke districten (Altaj: ajmatsy):

Gemeentelijke districten van de republiek Altaj
District Russisch Locatie Oppervlakte Inwoners Bestuurlijk centrum
(km²)[2] (2010)
Kosj-AgatsjskiКош-Агачскийzuidoost19.84518.263Kosj-Agatsj
MajminskiМайминскийnoordwest1.28528.642Majma
OelaganskiУлаганскийoost18.36711.388Oelagan
Oest-KanskiУсть-Канскийwest6.24415.007Oest-Kan
Oest-KoksinskiУсть-Коксинскийzuidwest12.95817.020Oest-Koksa
OngoedajskiОнгудайскийcentraal11.74415.046Ongoedaj
SjebalinskiШебалинскийwest3.79413.596Sjebalino
ToerotsjakskiТурочакскийnoord11.01512.484Toerotsjak
TsjemalskiЧемальскийnoordwest3.0169,441Tsjemal
TsjojskiЧойскийnoord4.5268.348Tsjoja

Grote plaatsen[bewerken | brontekst bewerken]

Grootste plaatsen van Republiek Altaj (cijfers volkstelling 2010)
Plaats Russisch Inwoners   Plaats Russisch Inwoners
Gorno-Altajsk Горно-Алтайск 56.933  Oest-Koksa Усть-Кокса 4.373
Majma Майма 16.174  Oest-Kan Усть-Кан 4.123
Kosj-Agatsj Кош-Агач 7.927  Kyzyl-Ozek Кызыл-Озек 4.052
Ongoedaj Онгудай 5.655  Oelagan Улаган 3.222
Toerotsjak Турочак 5.582  Tsjemal Чемал 3.602
Sjebalino Шебалино 4.924  Aktasj Акташ 2.755

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

1926 1939 1959 1970 1979 1989 2002 2010
Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal % Aantal %
Russen 51.813 52,0 114.209 70,4 109.661 69,8 110.442 65,6 108.795 63,2 115.188 60,4 116.510 57,4 114,802 56,6
Altaj * 42.213 42,4 39.285 24,2 38.019 24,2 46.750 27,8 50.203 29,2 59.130 31,0 ** 67.745 33,4 *** 69,963 34,5
Kazachen 2.326 2,3 4.280 2,6 4.745 3,0 7.170 4,3 8.677 5,0 10.692 5,6 12.108 6,0 12.524 6,2
Overig 3.309 3,3 4.405 2,7 4.736 3,0 3.899 2,3 4.365 2,5 5.821 3,1 6.584 3,2 5,477 2,7
Totaal 99.661 162.179 157.161 168.261 172.040 190.831 202.947 206,168

* Inclusief 3.414 Telengiten, 1384 Koemandinen en 344 Teleoeten
** Inclusief 2.368 Telengiten, 1.533 Toebalaren, 931 Koemandinen, 830 Tsjelkanen en 32 Teleoeten
***Inclusief 3.648 Telengiten, 1.891 Toebalaren, 1.062 Koemandinen, 1,113 Tsjelkanen en 87 Sjoren

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Altai Republic van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.