Bayreuther Festspiele

De Bayreuther Festspiele of Richard-Wagner-Festspiele zijn een muziek- en theater festival dat ieder jaar plaatsvindt, meestal van 25 juli tot 28 augustus.

Situering[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de Bayreuther Festspiele wordt het uitgebreide operawerk van Richard Wagner uitgevoerd in het Bayreuther Festspielhaus op de Grüne Hügel in Bayreuth. Het Festspielhaus is in opdracht van deze Duitse componist speciaal voor dit doel gebouwd.

De eerste Festspiele onder leiding van Richard Wagner begonnen op 13 augustus 1876 met, ook voor de eerste keer, een integrale opvoering van zijn magnum opus Der Ring des Nibelungen. Door financiële problemen konden de eerstvolgende Festspiele pas weer plaatsvinden in 1882 met de premièreopvoering van zijn laatste werk, de opera Parsifal.

Het was Wagners wens om deze operavoorstellingen gratis toegankelijk te maken voor iedereen. In het verleden was de wachttijd gemiddeld tien jaar om een van de 54 000 jaarlijks beschikbare toegangskaartjes te bemachtigen, waardoor het bijwonen van een voorstelling aldaar voor velen een eenmalige gebeurtenis was. In de laatste jaren is het aantal kaarten in de vrije verkoop zodanig toegenomen, dat er bij de Festspiele van 2016 zelfs een aantal plaatsen leeg bleven. Men heeft er veel voor over om deel te nemen aan een Totaltheathererfahrung. Een entreekaartje kost tussen de 35 en de 280 euro. De Festspiele hebben een jaarbudget van 15 miljoen euro, waarvan ongeveer 60% voortkomt uit eigen inkomsten.

In de nabije toekomst gaat men jonge dirigenten aantrekken, onder wie Andris Nelsons en Kirill Petrenko.

Festspiele 2009 (98e editie)[bewerken | brontekst bewerken]

De leiding van de Festspiele is tot heden in handen van de afstammelingen van Richard Wagner.

Nadat Richard Wagners kleinzoon Wolfgang Wagner de Festspiele een halve eeuw met ijzeren hand geleid had, werd in 2009 het roer overgenomen door de 31-jarige achterkleindochter Katharina Wagner en haar halfzus de 64-jarige Eva Wagner-Pasquier. Sindsdien spreekt men in Duitsland van de Schwesterspiele. De nieuwe leiding wil meer openheid en het festivalmerk beter uitspelen. Artistiek moet de lat hoger komen te liggen met voorstellingen op groot scherm. Met nieuwe media en technieken als podcast, live stream en public viewing van de voorstellingen wil men Richard Wagners oude toegankelijkheidswens alsnog vervullen. Daarbij mikt men op een verbreding van de doelgroep door didactische inleidingen en een kinderbewerking van Wagners opera's aan te bieden. Daartoe werd de muziekduur bekort maar de muziek werd inhoudelijk niet wezenlijk aangepast. Ook wil men zich niet beperken tot de klassieke opera's, maar ook de vroege werken uitvoeren in de stad. Het management van het geheel gebeurt door de dochteronderneming BF Medien die op sponsorgeld draait. Men wil het merk Wagner meer bereik geven, meer openheid toedichten zonder de mythe aan te tasten.

Men wil ook af van het onduidelijke verhaal van de al of niet vermeende banden van het nazi-regime met de Festspiele. Daartoe nodigde Katharina Wagner een team externe onderzoekers uit om de persoonlijke archieven van Wolfgang Wagner uit te spitten. Het is wel algemeen bekend dat Hitler een groot bewonderaar was van Wagners muziek en een vriend aan huis was van de Wagners. Tegen 2013, bij de herdenking van de tweehonderdste geboortedag van Richard Wagner, moest licht schijnen op deze duistere kant. De Duitse regering investeerde een half miljoen euro in de drie jaar durende restauratie van het Haus Wahnfried, dat in 2015 weer voor het publiek werd opengesteld met permanente Wagner-tentoonstellingen.