Berendruif
Berendruif | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Struik met bessen | |||||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Soort | |||||||||||||||||||
Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng. (1825) | |||||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||||
Berendruif op Wikispecies | |||||||||||||||||||
|
De berendruif (Arctostaphylos uva-ursi) is een plant uit de heidefamilie (Ericaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en stabiel of toegenomen. De Nederlandse naam berendruif is afkomstig van de veronderstelling dat beren de vruchten erg lekker zouden vinden. In Nederland komt de plant in de duinen van Terschelling voor. Hier zijn al sinds de vijftiger jaren van de 20e eeuw drie groeiplaatsen aanwezig. Een van de groeiplaatsen, in het reservaat de Boschplaat, is in 2004 door een grote brand getroffen, maar de groeiplaats heeft de brand overleefd.
De berendruif komt op heel het noordelijk halfrond voor:
- De soort komt voor in Europa van IJsland, Noordkaap en Noorwegen tot aan Zuid-Spanje (Sierra Nevada), Italië (Alpen) en de bergen van Noord-Griekenland.
- De soort komt voor in Azië van Siberië tot in Turkije, de Kaukasus en de Himalaja.
- De soort komt voor in Noord-Amerika van Alaska, groenland en Canada tot in de Rocky Mountains van Mexico.
De berendruif is een in Nederland 30-60 cm hoog struikje met kruipende stengels, die aan de top omhoog staan. De glanzende, groene, omgekeerd eironde bladeren blijven één tot drie jaar aan de struik zitten. Het struikje bloeit van maart tot april. De witte of roze bloemen zitten in korte overhangende trossen. De bessen zijn rood. Ze worden gegeten door vogels, maar zijn voor de mens giftig. Verwarring is mogelijk met de rode bosbes (Vaccinium vitis-idaea).
De berendruif komt voor in de duinen op vochtige, voedselarme grond.
Ondersoorten
Er worden de volgende ondersoorten onderscheiden:
- Arctostaphylos uva-ursi subsp. uva-ursi, circumpolair verspreidingsgebied
- Arctostaphylos uva-ursi subsp. adenotricha, centrale hoogland van de Sierra Nevada
- Arctostaphylos uva-ursi subsp. coactilis, noordelijk en centraal kustgebied van Californië
- Arctostaphylos uva-ursi subsp. cratericola, Guatemala op grote hoogte (3000-4000 m)
Gebruik
De struik wordt ook als sierplant (bodembedekker) gebruikt. De bladeren van de berendruif worden in medicinale drankjes verwerkt. Ze bevatten onder meer arbutine, dat desinfecterend werkt in de urinewegen.
Externe link
- Berendruif (Arctostaphylos uva-ursi) op SoortenBank.nl (gearchiveerd) (gebaseerd op de Heukels23, dit is de voorlaatste uitgave)